ÇOCUKLARDA DİL GELİŞİMİ

DİL GELİŞİMİNE UYGUN ETKİNLİKLER

Çocuklarla konuşurken dikkat edilecek noktalar şunlardır:

• Çocukla konuşurken onun seviyesine inerek onunla göz kontağı kurarak konuşulmalıdır.
• Çocukla onun ismini kullanarak, gülümseyerek konuşulmalıdır.
• Kullanacağınız kelimeler ve cümlelerle çocuğa model olacağınızdan doğru kelimeleri ve dil bilgisi kurallarına uygun cümle yapılarını kullanmaya özen gösterilmelidir.
• Normal ses tonu, jest ve mimikler kullanılarak konuşulmalıdır.
• Çocuğa onun anlatmaya çalıştıklarını dinleyerek doğru model olunmalıdır.
• Çocukla günlük yaşantınız, kendisinin veya diğer çocukların yaptığı işler hakkında konuşulmalıdır. Gerekli görülen durumlarda ona açıklama yapılmalıdır.
• Çocuğun konuşması genişleterek konuşulmalıdır.

Çocuğun dil gelişimini desteklemek için dikkat edilecek noktalar şunlardır:

• Ona kitap okunabilir.
• TV izlerken onunla konuşarak konuyu anlaması sağlanabilir.
• Beraber şarkı söyleyebilirsiniz, şiir ya da şarkı ezberlemesine yardımcı olabilirsiniz.
• Çocuğa hikâye ve masal anlatılabilir.
• Çocuktan yaşına uygun olarak hikâye ve masal anlatması istenebilir.
• Her fırsatta onunla sohbet edin. Mesela, yemek yerken bütün aile bireyleri bir araya geldiğinde konuşma fırsatı yakalayabilir.
• Sohbet ederken kelime haznesini geliştirecek şekilde konuşabilirsiniz (Örneğin havanın durumu hakkında konuşulabilir ve ona farklı hava koşullarından bahsedebilir; yağmurlu, bulutlu, güneşli, rüzgârlı, kar yağışlı, soğuk, sıcak gibi...).Böylece sohbet sırasında konuyla ilgili birçok kelimeyi öğrenmesini sağlayabilir.
• Oyun oynarken ve resim yaparken onunla konuşmak, onun hem dil gelişimi hem de zihinsel gelişimi için çok önemlidir. Ayrıca onunla konuşurken de yaratıcılığının gelişmesi sağlanabilir.
• Onunla konuşurken cevap vermesi için hak ve zaman tanınabilir.
• Çocuğun cümlesini tamamlamasına izin verilebilir ve onun cümlesini tamamlamaktan kaçınılmalıdır.
• Eğer ses kayıt cihazınız ya da teybiniz varsa çocuğunuzun söylediği şarkıyı ya da anlattığı hikâye kaydedilebilir.
• Ona tekerlemeler öğretin. Beraber yeni bir tekerleme de uydurabilirsiniz.
• Alışverişe beraber gidilebilir ve orada onun ilgisini çeken şeyler hakkında konuşulabilir.
• Çocukla konuşurken ses benzerlikleri hakkında bilgi verilebilir.
• Beraber fotoğraf albümlerine bakıp, fotoğraftaki kişiler, yer ve olanlar hakkında konuşulabilir. Bu tip bir etkinlik onun dil gelişiminin yanı sıra zihinsel (özellikle hafıza) gelişimine de yararlı olur.
• Yatağına yatmadan önce onunla gün hakkında konuşabilir, ardından ona hikâye anlatabilirsiniz.

Etkinlikler

0-6 ay arası

• Bebeğin konuşma çabasını destelemek için onunla bol bol konuşabilir ve onu dinleyebilirsiniz.
• Çeşitli sesler çıkararak bebekle konuşabilirsiniz. Ardından bebeğin çıkardığı sesleri taklit edebilir, bebeği yeni sesler çıkarması için destekleyebilirsiniz.
• Bebekle bulunduğunuz mekânda onun görebileceği veya ilgisini çeken nesneleri tanıtarak, onlar hakkında konuşabilirsiniz.
• Şarkı ya da ninni söylerken onun yüz mimiklerini taklit edebilirsiniz.
• "Ce" oyunları gibi oyunları oynayarak karşılıklı iletişimi geliştirebilirsiniz.
• İsmini söylediğinizde size bakmasını teşvik edebilirsiniz.
• İletişim çabasıyla çıkardığı bütün sesler için olumlu ifadeler kullanabilirsiniz. Örneğin: "Ne güzel gülüyorsun?" gibi.
• Bebeğe değişik mesafelerden teypten müzik dinletebilirsiniz. Odanın farklı yerlerinden davul, zil, çıngırak, tahta ya da metal kaşık vb. kullanarak sesler çıkararak bebeğin tepki vermesini sağlayabilirsiniz.

(Devam Edecek)

Esenlikler Dilerim.