Sevgili Okurlar, Değerli Aileler engelliliğin erken farkedilmesi ve tedavi ya da özel eğitim süreçlerine erken başlanması çocuklarımızın bağımsız yaşama becerilerini üst düzeye çıkarmak için büyük önem arzetmektedir. Bu yazı dizimizde 0-6 yaş çocuklarının genel gelişimsel özelliklerini sizlere aktararakkendi çocuklarınızın gelişiminizi değerlendirmenize yardım etmek amacındayız.
Bu yazıda doğumdan itibaren 6 yaşına kadar tüm gelişim alanları yaşlara göre ayrı ayrı ele alınmış ve ayrıntılı bir liste halinde sıralanmıştır. Gelişim alanları arasında hareket becerileri, iletişim becerileri, algısal beceriler, özbakım becerileri ve sosyal beceriler yer almaktadır. Gelişimsel listenin temel amacı, anne-babaların, kendi çocuklarının durumunu anlamalarını ve eğitiminde daha bilinçli olmalarını kolaylaştırmaktır. Anne-babalar, bu gelişimsel listeyi kullanırken şunlara dikkat etmelidirler:
- Bu gelişimsel listede yer alan özellikler yaklaşık olarak belirtilen genel özelliklerdir. Çocuklardaki bireysel farklılıklar dikkate alınarak, her çocukta bu özelliklerin bire bir aynı olmayacağı bilinmelidir. Bazı çocuklar bazı özellikler açısından yaşıtlarından daha ileride olabilirler; bazı özellikleri açısından ise daha geride olabilirler. Önemli olan bu farklılıkların bir sorun olarak değerlendirilebilecek kadar belirgin olup olmamasıdır ki, bu kararı da ancak uzmanlar verebilirler.
- Anne-babalar, kendi çocukları ile yapılacak eğitimsel çalışmaları takip ederken bu listeyi kullanabilirler. Ancak anne-babalar, çocukları ile ilgili gelişmeleri izlerken, doğal olarak tarafsız olamayacakları için sadece kendi değerlendirmelerini kriter olarak almamalıdırlar. Önemli olan, bu listede belirtilen özellikler açısından çocukların durumunun gerçekçi bir şekilde değerlendirilmesidir. Bu değerlendirmenin objektif olabilmesi de, anne-babadan başka uzmanların da görüşlerinin dikkate alınmasına bağlıdır.
- Bu liste, kesinlikle çocukların durumu ile ilgili tanı/teşhis koyma, tedavi etme işlevlerine yönelik değildir. Sadece anne-babaların çocukla ilgili gelişimleri anlamaları ve çocuktaki gelişimi izlemeleri amacına yöneliktir. Amaç, anne-babaya kendilerini uzman gibi hissettirmek değil, çocukları için ne yapacaklarını, nasıl yapacaklarını anlamalarında gerçekçi davranışlar geliştirmelerini kolaylaştırmaktır.