Bir seçim süreci daha tamamlandı. Seçimi Recep Tayyip Erdoğan kazandı. Nasıl kazandı, neden kazandı gibi soruları önümüzdeki günlerde siyasal analizlerle birlikte konuşmaya devam edeceğiz elbette. Bir elimizde iğne dururken, diğer elimizde de çuvaldız olacak tabi ki.
Bunlara girmeden, bugün gelin sayılar üzerinden Antalya’ya bir bakalım. 14 Mayıs, 28 Mayıs karşılaştırması ve partilerin Cumhurbaşkanlığı seçimine etkilerini inceleyelim.
Antalya’da 14 Mayıs’ta oy kullanan seçmen sayısı bir milyon 759 bin 351 ve katılım oranı %89,65’ken, 28 Mayıs’ta bir milyon 634 bin 714 katılım sayısı ile oran %85,72’ye düşmüş. Yaklaşık %4 bir gerileme sözkonusu. 124 bin 637 seçmen sandığa gitmemiş. Oysa 28 Mayıs seçiminin her iki ittifak için de ana stratejisi sandığa gitmeyen seçmeni sandığa götürmekti. Bu strateji demek ki işlememiş.
Adaylara gelecek olursak, 14 Mayıs’da karşımızda aşağıdaki tablo vardı.
Oylara rakamsal olarak baktığımızda da durum şöyleydi.
Kemal Kılıçdaroğlu, ilk turda rakibi Recep Tayyip Erdoğan’dan 222 bin 482 oy fazla alarak, %53,13 oranını yakalamıştı. Burada bir parantez açarak, Kemal Kılıçdaroğlu’nun oy tabanının 2017 referandumunda oluşan ‘hayır’ cephesi olduğunu hatırlayalım. Bu önemli, çünkü 2017’den bugüne baktığımızda hayır oylarındaki sistematik gerilemeyi görebiliriz. 2017’de %59, 2018’de %57, 2019’da ise %54’e gerileyen hayır cephesi, 2023 seçimlerinde %53 ile erimesini devam ettiriyor aslında.
İkinci turdaki tablo da şöyle oluştu.
Rakamsal da olarak durum şöyle:
İki seçimi karşılaştırdığımızda şöyle bir durum karşımıza çıkıyor.
İki seçim karşılaştırmasına baktığımızda Kemal Kılıçdaroğlu ilk seçime göre oylarını 36 bin 473 artırarak %57,35’e ulaşırken, Recep Tayyip Erdoğan da 21 bin 539 oy artırımı ile %42,65 oy oranına ulaşmış. Burada önemli olan nokta, her iki adayın artırdıkları oyların toplamı 58 bin 012. İlk turda 107 bin 849 oy alan ve sonrasında Recep Tayyip Erdoğan’ı destekleyeceğini açıklayan Sinan Oğan’ın aldığı oyun yaklaşık yarısı, iki adayın toplam artırdıkları oylar. Ümit Özdağ’ın Kemal Kılıçdaroğlu’na desteğini de göz önünde tutarsak, sandığa gitmeyen 124 bin seçmenin yarıya yakınının Sinan Oğan seçmeni olduğu sonucuna ulaşmak, sanırım hatalı bir çıkarım olmaz.
Analizi salt yüzdeler üzerinden yapmaya kalktığımızda bu detayı yakalamamız mümkün olmuyor.
Bir diğer detay, Kemal Kılıçdaroğlu’nun oylarını %4,22 oranında artırırken, Recep Tayyip Erdoğan’ın %2,8’de kalması. Her iki liderin de milliyetçi bir söylem ile hareket ettiği olgusunu gözönüne aldığımızda, Antalya’da Kemal Kılıçdaroğlu milliyetçiliğinin daha başarılı bir söylem yakaladığı bir başka çıkarım.
Bu analizin bir de partilere göre dağılım boyutu var. Onu da yarınki yazıya bırakalım.