Tarımda üreticiler artan maliyetler nedeniyle para kazanamıyorken tüketiciler de pahalılıktan meyve sebze yiyemiyor. Bunu çözecek iki sistem var: Birincisi gerçek anlamda üretim kooperatifleri kurmak ve artırmak, ikincisi ise üretilen tüm sebze meyvelerin, toptancı hallerine girmesini sağlamak ve dağıtımını da haller üzerinden gerçekleştirmek.

Bu sistemde hallere giren sebze ve meyveler; miktar, kalite, sağlık ve fiyat üzerinden kayıt altına alınarak denetlenebilir. Böylece kimin nereden ne aldığı, kaç paraya aldığı, nereye gönderdiği ve gönderdiği yerde kaça satıldığı da öğrenilmiş olur. Sistemin doğru işlemesi sonucunda, devlet de kendi payını doğru şekilde alabilir.

Tarlalardan, bahçeden ve seralardan alınan ve satılan ürünlerin haller üzerinden yapılması ve kayıt altına alınması ile hem üretici hem tüketici hem de devlet, ileriye dönük planlarını yapabilecekleri geçek verilere ulaşmış olur. Tabii ki bunu için bir de üretimi artırmak gerekiyor.

Çiftçinin üretip sattığı ürünler fatura veya müstahsil makbuzu ile belgelendiğinde, birim miktar veya birim fiyatı üzerinden destekleme yapılması üretimi artırır. Destek ödemelerinin çiftçiye nakit ve peşin ödenmesi halinde üretim en az yüzde 50 artar diye düşünüyorum. Bu bedel ithalat için yapılan masraflardan daha az olabilir.