Doğuş Sırası
Aile içindeki etkileşim çocuk sayısından ve doğuş sırasından da etkilenir. Annebabaların çocuklarına karşı davranışları çocukların doğumuyla değişimine uğrar. İlk çocuk öncelikle tek çocuktur. Hem çok sevilir hem de sıkı bir denetim altına alınır. İlk çocuk diğer çocukların doğumundan sonra bazı sorumlulukları omuzlamak zorunda kalır. Büyük çocuğa kardeşi doğduktan sonra aile içinde yaşanacak değişiklikler önceden anlatılmalıdır. Yetişkinlerden göreceği destek ve anlayışla, büyük çocuk yeni kardeşin gelmesiyle oluşabilecek sarsıntıyı kolay atlatabilir. Genellikle ailenin ilk çocukları kardeşlerinin sorumluluklarını da üstlenmek zorunda kaldıkları için ( daha çok ebeveynlerin sorumluluk yüklemeleri) kendi kendilerine yetme, daha çabuk olgunlaşma ve koruyucu tavır geliştirme zorunda kalırlar. Bunları sürekli davranışa dönüştürürler. Evde abla-ağabey modeli yanında kardeşlerine arkadaş, anne-babaya yardımcı rolü üstlenirler. İlk çocuklar ileriki yaşamlarında problemlerini kendileri çözebilen, tek başına yeterlik gösterebilen yetişkinler olurlar. Ortanca çocuklar gelişim dönemlerinde büyük ve küçük kardeşlere nazaran biraz daha şanssızdırlar. Büyük kardeşin hâkimiyeti, küçük kardeşin korunmacılığı arasında kişiliklerini ortaya koyamazlar. Ya tamamen içe kapanık ya da çok fazla dışa dönük kişilik geliştirebilirler. Bu durum genellikle ortanca çocuklarda daha az sevgi, daha az ilgi olduğu düşüncesini uyandırabilir. Bu nedenle de anne-babaların dikkatini çekebilmek için gereksiz aşırı davranışlar gösterebilirler. Ailede en son dünyaya gelen küçük çocuklar ailedeki tüm bireyler tarafından her zaman küçük olarak görülürler. Anne-babanın yaklaşımları çocuklar arasında gerekli dengeyi sağlamazsa kendine güvensiz, problemlerle başa çıkamayan ve hataları hep kabul gören bireyler olurlar. Anne-babanın çocuklar arasında kurduğu denge ve olumlu tutumlar bu durumu değiştirebilir. Sürekli küçük çocuk muamelesi gören ve şımartılan çocuklar benmerkezci ve sorunlarının başkaları tarafından çözülmesine alışkın oldukları için ilişki yaşamlarında da böyle davranırlar.
Tek Çocuk Olma
Ailelerin tek çocuk sahibi olma nedenlerinin başında onlara daha iyi eğitim sağlama ve daha üst düzeyde ekonomik imkanlar sunma kaygıları yer alır. Bunların dışında geç yapılan evlilik ve sağlık problemleri de tek çocuk sahibi olma nedenlerindendir. Annebabanın çocuk üzerinde geliştirdiği aşırı korumacı tavır onların içe kapanık ve bencil olmalarına neden olur. Tek çocuklar kardeşleri olmadığı için oyun kurmakta ve arkadaşlık ilişkilerinde problem yaşarlar. Kardeşleri ile birlikte büyüyen çocuklar evde oynadıkları oyunlarda çeşitli roller üstlenirler. Bu roller onları hem hayata hazırlayan hem de paylaşmayı öğreten ilişkilerdir. Tek çocuklar bu ortamları olmadığı için daha çok anne-baba ve yetişkinlerle iletişim kurmak isterler. Ancak, tek çocuklar da bütün çocuklar gibi uygun anne-baba tutumlarıyla problemsiz bir yaşam sürdürebilirler. Unutulmaması gereken konu çocuk sayısının değil, anne-baba tutumunun önemli olduğudur.
(Devam Edecek)
Esenlikler Dilerim.
