Cumhuriyetin İkinci Yüzyılında Devlet Güvencesinde Sözleşmeli
Üretim Modeli ile Tarımda Kendine Yeten Türkiye
Kemal Bilal Öner
B- Mısır Üretimi ve Sözleşmeli Üretici Modeli
Mısır, içerisinde A, E, B 6 ve B 12 vitaminlerini, omega–3, omega – 6 yağ asitlerini bol miktarda potasyum ve ayrıca kalsiyum, demir, protein, sodyum, bulundurması ve yüksek lif içeriğine sahip olması bakımından insan sağlığı için faydalı bir bitkisel üründür. Mısırdan elde edilerek saflaştırılan ethanol sanayi alkolü olarak, kolonya yapımında, eczacılıkta vb. birçok üründe kullanılmaktadır. Mısırdan elde edilen mısır şurubu, tatlandırıcı olarak, pastacılık, içecek reçel ve konservelerde kullanılmaktadır. Mısırdan elde edilen mısır yağı, tohum yağları arasında önemli bir yere sahiptir. Mısırın insan beslenmesinin yanında büyük ve küçükbaş hayvanların, tavuk ve kanatlıların besin ihtiyacının karşılanmasında da büyük öneme sahip olup yem sektörünün en çok kullanıldığı bitkisel üründür.
Dünyada üretilen mısırın %27’si insan beslenmesinde, %73’ü ise hayvan yemi olarak kullanılmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde mısırın kullanımı hayvan beslenmesinde %46, insan beslenmesinde ve sanayi hammaddesi olarak %54’dir. Gelişmiş ülkelerde ise bu oran hayvan beslenmesinde %90, insan beslenmesinde ve sanayi hammaddesi olarak %10’dur.
DÜNYADA MISIR ÜRETİMİ
2020/2021 döneminde dünya pirinç üretimi toplam 735.4 milyon ton olup Çin Halk Cumhuriyeti, yılda 212 milyon ton üretimle dünyanın pirinç üretiminin %28.1’ni karşılayan dünyanın en büyük pirinç üreticisidir. Hindistan, 184 milyon ton yıllık üretimiyle dünyanın pirinç üretiminin %23.9’unu karşılayarak ikinci sırada, Endonezya yılda 83 milyon ton üretim ile dünya pirinç üretiminin
%7.3’ünü karşılayan dünyanın üçüncü büyük pirinç üreticisidir. Türkiye, 940 bin ton üretimiyle Dünya pirinç üretiminde 38.sırada yer almıştır.
2022/2023 pazarlama yılında küresel mısır üretimi 1,184 milyar ton, tüketimi 1,200 milyar ton olup küresel mısır ticaretinin 166 milyon ton, stok miktarının ise 269 milyon ton olacağı öngörülmektedir (IGC, 2022)
Dünya mısır üretiminde ABD en fazla üretimle lider ülke iken Çin ikinci Brezilya ise üçüncü en fazla üretime sahip ülkedir.
2020/2021 Dünya mısır üretim döneminde ABD ilk sırada yer alırken, ekim alanı büyüklüğü bakımından Çin ilk sırda yer almıştır. Buna karşın, ABD en büyük ihracatçı, Çin ise en büyük ithalat yapan ülke olarak yer almaktadır (FAO, 2021).
Dünya mısır ithalatının 2021/2022 pazarlama yılında 180,9 milyon ton seviyelerinde olacağı, dünya ithalatında en büyük payı 23 milyon ton ve %12,7 oranla Çin’in alacağı tahmin edilmektedir. İthalatta Çin’i sırasıyla %10 oranla Meksika (17,5 milyon ton),
%8 oranla Japonya (15,4 milyon ton), %9 oranla AB ülkeleri (16 milyon ton), %6 oranla Güney Kore (11,7 milyon ton),
%5 oranla Vietnam (9,2 milyon ton), %5 oranla Mısır (9,2 milyon ton) ve %5 oranla İran’ın (8,5 milyon ton) izlemesi beklenmektedir.
Dünya mısır ihracatının ise 2021/2022 döneminde 197,7 milyon ton seviyelerinde olacağı, dünya ihracatında en büyük payı 63,5 milyon ton ve %32 oranla ABD’nin olacağı tahmin edilmektedir. İhracatta ABD’yi sırasıyla %22 oranla Brezilya (44,5 milyon ton), %20 oranla Arjantin (39 milyon ton),
%12 oranla Ukrayna’nın (23 milyon ton) ve %3 oranla AB ülkeleri (5,2 milyon ton) izlemesi beklenmektedir (IGC, 2022).
TÜRKİYE’DE MISIR ÜRETİMİ
İklim ve toprak özellikleri dikkate alındığında, mısır üretimi için Türkiye’de büyük bir potansiyelin mevcut olmasına rağmen sürdürülebilir bir üretim artışı sağlanamamıştır. Yıllara bağlı inişli çıkışlı ancak ithalata ihtiyaç duyan durumla karşı karşıya kalınmıştır.
Türkiye’de mısırın geleneksel üretim alanları Karadeniz ve Güney Marmara Bölgesi olarak bilinmekle beraber Türkiye’nin hemen hemen her yerinde yetiştirilebilmektedir.
Mısır üretimi yapılan alanların yarısı (%51) Güneydoğu Anadolu (%26) ve İç Anadolu (%25) bölgesinde bulunmaktadır. Bu bölgelerimizi Akdeniz (%17) bölgesi takip etmektedir.
2021 üretim yılında 7 bin 582 hektar alanda 6 bin 750 ton mısır üretimi Türkiye’nin ihtiyacını karşılamadığı için 2 milyon100 bin ton mısır ithal edilerek 583 milyon 894 bin dolar ödenmiştir. Buna karşılık 11 milyon 453 bin ton ihracat yapılarak 3 milyon 151 bin dolar döviz girişi sağlanmıştır. Net toplamda 2 milyon 86 bin ton ithalat karşılığında 580 milyon 743 bin dolar ödeme yapılmıştır.
Türkiye iklimsel ve toprak özellikleri bakımından mısır üretiminde Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu, Akdeniz bölgeleri başta olmak üzere Türkiye’nin tamamına yakın yerinde üretilmesine rağmen, Türkiye’nin mısır üretiminde ithalatçı olmasının sebebi üretim maliyetlerinin yüksek olması, taban fiyatının önceden belirlenmemesi, üretim planlamasının olmaması, üreticiye verilen destekleme primlerinin yetersiz kalmasıdır.
Türkiye’nin mısır ithalatçısı olması aynı zamanda hayvancılığın gelişmesini engellemiş ve toprakların organik madde yetersizliğine sebep olmuştur. Şöyle ki
Ülkemizde büyük ve küçük baş hayvancılığın sürdürülebilir bir yapı içerisinde geliştirilebilmesi için en büyük hayvan yem kaynağı olan mısır için sürdürülebilir bir üretim sisteminin oluşturulması büyük önem arz etmektedir. Yem maliyetlerinin çok yüksek olması nedeni ile besicilerimiz besicilikten vazgeçmek zorunda kaldıklarından, Türkiye sahip olduğu büyük ve küçük baş hayvan sayıları yeterli seviyeye ulaşamadığı için et ithal etmek zorunda kalmıştır. Dolayısı ile et fiyatları sürekli artmıştır.
Diğer taraftan bitkisel üretimde kullandığımız topraklarımızın fiziksel, kimyasal ve mikrobiyal içeriklerinin korunabilmesi ve daha da geliştirilebilmesi için topraklarımızın organik madde içeriğinin geliştirilmesi zorunludur. Bunun için en önemli katkı yanmış ağır gübresidir. Bu bakımdan sürdürülebilir mısır üretime kayıtlı üreticilerimizin aynı zamanda hayvancılık faaliyetlerine de destek verilecektir. Mısır üreten kayıtlı üretici, sahip olduğu hayvanlarının yemini mısır üretiminden silaj ve dane mısır yeminden karşılarken aynı zamanda hayvanlardan elde edilen ahır gübresini de tarlasında kullanması sağlanmış olacaktır. Bir yandan mısır üretim mısır ve yan ürünlerinin ülkemize arzına katkı sağlarken bir yandan da yetiştirdiği hayvanların et ve süt ürünlerini de sağlayarak ülke insanının beslenmesine de katkı sağlayacaktır. Aynı zamanda aynı üretici her yıl mısır üretimi yaptığı tarlanın toprak yapısının da bir önceki yıla göre daha da güçlü bir toprak yapısına sahip olmasını sağlamış zamana bağlı topraklarımızın ıslahı da sağlanmış olacaktır. Bu durum, özellikle Konya İlimizdeki topraklarımızın organik madde kapsamının oldukça düşük olması sebebiyle bu topraklarımızın güçlendirilmesine çok büyük katkı sağlayacaktır.
Ülkemizin hemen hemen her yerinde mısır yetiştirilebilirken her yıl mısır ithalatına gerek duyulması, mısır üretiminde Türkiye’ nin kendi kendine yeterliğinin %85 olduğunu dikkate alarak mısır üretimin ithalatının önüne geçilmesi amacıyla yeni ve sürdürülebilir bir üretim sistemine ihtiyaç vardır.
Çözüm: Devlet Güvencesinde Sözleşmeli Sürdürülebilir Mısır Üretim Sistemi
Ülkemizde sürdürülebilir mısır üretim sisteminin oluşturulması
durumunda ithalatı yapılan mısır, mısır yan ürünleri ve hayvancılık ile ilgili ürünlerin ilerleyen yıllarda ülkemiz için yeterlilikleri sağlanacak, bu ürünlerin ithalatının önüne geçilecek, aynı zamanda toprak verimliliği de sağlanmış olacaktır.
Türkiye’nin mısır ithal etmemesi için yaklaşık 2 milyon 100 bin ton mısır üretmesi gerekir. Türkiye’de ortalama 1 dekarda 890 kg mısır üretildiğine göre 2 milyon 400 bin dekar daha mısır üretim alanı yaratmak gerekir.
9 RESİM
DEVLET GÜVENCESİNDE SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİ MODELİ MISIR ÖRNEK PROJESİ:
Başlangıç pilot üretimi için seçilen iller: Konya, Adana ve Şanlıurfa
Üretici sayısı: 18-30 yaş arası genç kadın ve erkek mısır üretimi yapan yapacak başlangıçta 2000 adet mısır üreticisi yer alacaktır.
Arazi Büyüklüğü: Her bir üretici için 50 dekar.
Başlangıçta 100 bin dekar alanda mısır üretimi hedeflenmektedir.
Hedeflenen Üretim Miktarı: Bu sistemde kayıtlı üreticilerin mısır üretim verimlerinin dekar başına ortalama 890 kg olarak hedeflenmiş olup toplamda 89.000 bin ton mısır üretimi planlanmaktadır.
Proje akış şeması
1- Mısır Alım Merkezi: Sisteme kayıtlı üreticilerin tüm üretim süresince üretim faaliyetleri hasada kadar denetlenecek ve sahip oldukları tarla büyüklüklerine bağlı olarak üretmiş oldukları mısır, mısır alım merkezleri tarafından alımı yapılacaktır. Mısır alım merkezinde onaylanan mısırların paketlenmesi merkez içerisinde yapılarak satışı sağlanacaktır.
Mısır Üretimi yapılan illerde mısır alım merkezi binası açılacak. Merkez binası bünyesinde yönetim departmanı, üretici kayıt ve izleme departmanı, eğitim departmanı, üretim girdileri tedarik departmanı, mısır alım departmanı, bulunacaktır.
a) İdari bölüm istihdam: 4 kişi istihdam edilecektir. Müdür
Üretimden sorumlu müdür yardımcısı (ziraat mühendisi, Tarla Bitkileri bölümü) Finansdan sorumlu müdür yardımcısı
Sekreter
b) Üretici Eğitim Departmanı: 10 ziraat mühendisi (Tarla Bitkileri bölümü mezunu), istihdam edilecek. Tüm üreticilerin üretim öncesi ve üretimden hasada kadar olan süreçte eğitimleri ve denetlenmesi işlemlerini yapacaklar.
c) Üretici Kayıt ve İzleme Departmanı: 3 ziraat mühendisi istihdam edilecektir.
Üreticilerin sahip oldukları mısır tarlalarının her biri özel numaralarla sisteme kaydedilerek merkez tarafından mısır üreticisi izleme sistemi oluşturulacaktır. Her üreticinin her mısır hasadı kayıt sistemine ayrı ayrı kaydedilerek üretici izleme sistemine verim ve kalite verileri aktarılarak mısır üreticilerinin performansları takip edilecektir.
d) Üretim Girdileri Tedarik Departmanı: 2 işçi istihdam edilecektir.
Bu modelde girdi tedarik departmanı oluşturulacak Sisteme giren her üreticiye bir hesap kaydı açılacak. Üreticilerin ihtiyaç duydukları tohum, gübre, ilaç vb malzemeler tedarik departmanından verilerek bedeli faizsiz olarak borcuna kaydedilecek.
2- Finans Departmanı: İ.İ.B.F mezunu uzman 1 kişi istihdam edilecektir. Üreticinin hasat sonuna kadar olan nakdi ihtiyacı aylık net asgari ücreti geçmeyecek şekilde avans olarak verilerek borcuna kaydedilecek. Hasat sonunda üretici ürününü alım deposuna teslim ettiğinde ürün bedeli taban fiyatı üzerinden hesaplanacak aldığı avans ve girdi maliyetleri düşülecek bakiye ödenecek.
3- Mısır Depolama, Paketleme ve Satış Departmanı: 4 kişinin istihdamı planlanmaktadır. Mısır alım merkezlerinin her birinde en az 24 kişi olmak üzere toplam 72 kişilik bir istihdam düşünülmektedir.
4- Araç Parkı: Üreticilerin yerinde ziraat mühendisleri tarafından incelenmesi amacıyla her bir merkezde 5 adet olmak üzere toplam 15 adet arazi aracı düşünülmektedir.
5- Demirbaşlar: Üretim için gerekli olan traktör ve ekipmanlar, hasat makineleri, devlet tarafından alınacak üreticinin ihtiyacı olduğunda kar güdülmeden amortisman hesabına göre dekar başına cüzi bir miktar kira alınarak üreticinin ihtiyacı karşılanacak.
Mısır Üretim Tarlalarının (100.000 dekar) İşlenmesi İçin Gerekli Tarım Aletleri Parkı:
Traktörler
100 kw Traktör 26 adet
66 kw Traktör 26 adet
55 kw Traktör 156 adet
Mısır Hasat Makinesi 3 adet
Tohum ekim makinesi (20’li) 15 adet
Toprak İşleme Aletleri
3 gövdeli pulluk: 62 adet
4 gövdeli pulluk: 155 adet
Gooble Diskaro (4m): 31 adet
Kombi kürüm (2 m): 78 adet
Kombi kürüm (2.5): 52 adet
Diskli tırmık (3 m): 52 adet Kültivatör (Kaz ayağı) (15’ i): 15 adet
Sürdürülebilir mısır üretim miktarı toplamda 89 bin ton olarak hedeflenmiş olup bu yeni pilot sistemin başarıyla gerçekleştirilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanması durumunda, hali hazırda sisteme kayıtlı üreticilerin bulunduğu illerdeki üretici sayıları ve üretim alanlarının artırılması ayrıca diğer mısır üretimi için uygun olan illerde devlet güvencesinde sözleşmeli üretici modeli ile mısır üretimine geçilecektir.
PİLOT PROJE UYGULAMA MALİYETİ
Üreticiler için ödenecek yıllık SGK primi 2000 kişi x 1.668 TL x 12 40.032.000 TL/yıl
Traktör şoförleri yıllık maaş 156 kişi x 6.471 TL x 12 12.113.712 TL/yıl
Mısır Üretim Tarlalarının (100.000 dekar) İşlenmesi İçin
Traktörler:213.642.000 TL
26 adet 100 kw 26 adet x 180.000 Euro = 4.680.000 Euro
26 adet 66 kw 26 adet x 25.000 Euro = 650.000 Euro
156 adet 55 kw 156 adet x 35.000 Euro = 5.460.000 Euro
Toplam: 10.790.000 Euro = 213.642.000 TL
Mısır Hasat Makinesi 3 adet x 250.000 Euro = 750.000 Euro 14.850.000 TL
Tohum ekim makinesi (20’li) 15 adet x 5.000 Euro = 75.000 Euro 1.485.000 TL
Toprak İşleme Aletleri 11.828.520 TL
3 gövdeli pulluk 62 adet x 1000 Euro = 62.000 Euro
4 gövdeli pulluk 155 adet x 1100 Euro = 170.500 Euro
Gooble Diskaro (4 m) 31 adet x 2500 Euro = 77.500 Euro
Kombi kürüm (2 m) 78 adet X 1500 Euro = 117.000 Euro
Kombi kürüm (2.5) 52 adet x1700 Euro = 88.400 Euro
Diskli tırmık (3 m) 52 adet x 1000 Euro = 52.000 Euro Kültivatör (Kaz ayağı) (15’li) 15 adet x 2000 Euro = 30.000 Euro
Toplam: 597.400 Euro = 11.828.520 TL
Mısır alım merkezlerinde istihdam edilecek72 kişiMaliyetsiz
Tarım İl Müdürlüklerinde çalışan personel kullanılacaktır.
Arazi aracı 15 adet Maliyetsiz
Tarım İl Müdürlüklerinde bulunan mevcut araçlar kullanılacaktır.
GENEL TOPLAM:293.951.232 TL
Asgari ücret ve sgk primi için Aralık 2022 rakamları esas alınmıştır. 1 Euro = 19,80 TL (12/12/2022) tarihi esas alınmıştır.
(Trakya Birlik tarafından yapılan açıklamada, “2022/2023 sezonunda)
C- SİYAH VE KIRMIZI MERCİMEK ÜRETİMİ VE SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİ MODELİ
Zengin protein ve aminoasit içeriği bakımından baklagiller içerisinde en yüksek protein değerine sahip olan mercimek İnsanların beslenmesindeki protein açığının giderilmesinde önemli bir bitkisel üründür. Yeşil mercimek diğer mercimeklere oranla daha fazla protein içermektedir. Bir kilo et ve bir kilo yeşil mercimeğin protein değeri eş değerdir. Yeşil mercimek A, B, C, K vitaminleri bakımından oldukça zengindir. İçerdiği protein sayesinde organların onarımı ve kas yapısını güçlendirir. Yeşil mercimek diyabet ve kalp hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir. Mercimek içerdiği lektin sayesinde kanseri hücrenin büyümesini engeller.
Kırmızı mercimek protein değeri oldukça yüksek olan besindir.
100 gram kırmızı mercimeğin içinde %48 karbonhidrat, %30 protein ve %2 oranında yağ vardır. Bunlara ek olarak kalsiyum, demir, sodyum, A ve C vitamini bulunmaktadır. Kırmızı mercimek kalori değeri 100 gramda 116 kaloridir. Spor ve diyet yapanların en çok tükettiği besindir. Kırmızı mercimek; yeşil mercimekten daha düşük kaloriye sahip olduğu için diyetlere daha çok tercih edilmektedir. Kırmızı mercimek protein bakımından oldukça zengindir. Protein diş, kemik ve göz sağlığı için oldukça önemlidir.
Mercimek ayrıca samanındaki protein değeri ile hayvan beslenmesinde önem taşımaktadır. Hayvanların beslenmesindeki protein açığının kapatılmasında mercimek sapları (1 ton baklagil sapı, 8 ton tahıl sapına eşittir) önemli protein kaynaklarındandır
DÜNYADA MERCİMEK ÜRETİMİ
Dünya mercimek üretim alanları 2019 yılında bir önceki yıla göre %12,5 oranında azalarak 4,8 milyon ha alanda gerçekleşmiştir (FAO, 2021). Mercimek ekimi bakımından Kanada’da 2019 yılında %16 oranında düşüş görülmesine rağmen, 1,49 milyon hektar alanda yapılan mercimek üretim alanı ile ilk sırada yer almıştır. Hindistan’da mercimek ekim alanları 2019 yılında bir önceki yıla göre %12 oranında azalmasına rağmen 1,36 milyon hektar alanda mercimek ekimi gerçekleştirilmiştir. Diğer taraftan, Avustralya son yıllarda mercimek ekim alanlarını arttırarak 360 bin ha ile üçüncü sırada yer almıştır. Bu sıralamayı ABD ve Türkiye takip etmiştir. ABD’nin mercimek alanları bakımından 2019 yılında önceki yıla göre %40 bir azalma ortaya çıkmıştır.
2019 yılında dünyada 4,8 milyon hektarlık mercimek ekim alanında yaklaşık 5,7 milyon ton mercimek üretilmiştir. Kanada, 2,17 milyon tonluk mercimek üretimi ile Dünya mercimek üretiminin %37,8’ini karşılayarak ilk sırada yer almıştır. Hindistan 1,23 milyon ton üretim yaparak ikinci sırada, Avustralya ise 533 bin ton mercimek üretimi ile ile üçüncü sırada yer almıştır (FAO, 2021). Türkiye ise 354 bin ton mercimek üretim miktarı ile dünya ölçeğinde dördüncü sırada yer almaktadır.
TÜRKİYE’DE MERCİMEK ÜRETİMİ
Türkiye’nin iklimsel ve coğrafik özellikleri, kırmızı ve yeşil mercimek üretimi için önemli fırsat veya potansiyeller sunmaktadır. Mercimek, ülkemizde Karadeniz bölgesi hariç, her yerde yetiştirilebilmektedir.
Türkiye’de mercimek üretiminin %88’ini kırmızı, %12’sini ise yeşil mercimek oluşturmaktadır. Kırmızı mercimek üretimi başta Güneydoğu Anadolu Bölgesinde, yeşil mercimek üretimi ise İç Anadolu Bölgesinde yapılmaktadır. 2021 yılında Türkiye kırmızı mercimek üretiminin %38,4’ü 1 milyon 188 bin dekar alan ile Şanlıurfa’da, %25,6’sı 576 bin dekar alan ile Diyarbakır’da, %8,4’ü ise 176 bin dekar alan ile Mardin’de gerçekleştirilmiştir. 2021 yılında Türkiye yeşil mercimek üretiminin %47.5’u 185 bin 22 dekar ile Yozgat’ta, %28.5’u 124 bin 875 dekar ile Konya’da, %12,6’sı 75 bin 282 dekar ile Kırşehir’de gerçekleştirilmiştir.
Türkiye’nin mercimek ithalatçısı olması aynı zamanda hayvancılığın gelişmesini engellemiş ve toprakların organik madde yetersizliğine sebep olmuştur.
Mercimek ayrıca samanındaki protein değeri ile hayvan beslenmesinde önem taşımaktadır. Hayvanların beslenmesindeki protein açığının kapatılmasında mercimek sapları (1 ton baklagil sapı, 8 ton tahıl sapına eşittir) önemli protein kaynaklarındandır.
Ülkemizde büyük ve küçük baş hayvancılığın sürdürülebilir bir yapı içerisinde geliştirilebilmesi için hayvan beslenmesindeki en büyük protein kaynağı olan mercimek için sürdürülebilir bir üretim sisteminin oluşturulması büyük önem arz etmektedir. Yem maliyetlerinin çok yüksek olması nedeni ile besicilerimiz besicilikten vazgeçmek zorunda kaldıklarından, Türkiye sahip olduğu büyük ve küçük baş hayvan sayıları yeterli seviyeye ulaşamadığı için et ithal etmek zorunda kalmıştır. Dolayısı ile et fiyatları sürekli artmıştır.
Diğer taraftan bitkisel üretimde kullandığımız topraklarımızın fiziksel, kimyasal ve mikrobiyal içeriklerinin korunabilmesi ve daha da geliştirilebilmesi için topraklarımızın organik madde içeriğinin geliştirilmesi zorunludur. Bunun için en önemli katkı yanmış ağır gübresidir. Bu bakımdan sürdürülebilir mercimek üretimine kayıtlı üreticilerimizin aynı zamanda hayvancılık faaliyetlerine de destek verilecektir. Mercimek üreten kayıtlı üretici, sahip olduğu hayvanlarının yemini mercimek üretiminden, mercimek yeminden karşılarken aynı zamanda hayvanlardan elde edilen ahır gübresini de tarlasında kullanması sağlanmış olacaktır. Aynı zamanda aynı üretici her yıl mercimek üretimi yaptığı tarlanın toprak yapısının da bir önceki yıla göre daha da güçlü bir toprak yapısına sahip olmasını sağlamış zamana bağlı topraklarımızın ıslahı da sağlanmış olacaktır. Bu durum, özellikle Konya İlimizdeki topraklarımızın organik madde kapsamının oldukça düşük olması sebebiyle bu topraklarımızın güçlendirilmesine çok büyük katkı sağlayacaktır.
Türkiye’nin mercimek üretiminde kendine yetebilme imkanı varken mercimek ithalatına gerek duyulması, mercimek üretiminde kendine yeterliliğini kırmızı mercimekte %71,2, yeşil mercimekte
%85,7 olduğunu dikkate alarak mercimek ithalatının önüne geçilmesi amacı ile yeni ve sürdürülebilir bir üretim sistemine ihtiyaç vardır.
Çözüm: Devlet Güvencesinde Sözleşmeli Sürdürülebilir Mercimek Üretim Sistemi
Ülkemizde sürdürülebilir mercimek üretim sisteminin oluşturulması durumunda ithalatı yapılan mercimek, mercimek yan ürünleri ve hayvancılık ile ilgili ürünlerin ilerleyen yıllarda ülkemiz için yeterlilikleri sağlanacak, bu ürünlerin ithalatının önüne geçilecek, aynı zamanda toprak verimliliği de sağlanmış olacaktır. Sürdürülebilir kırmızı ve yeşil mercimek üretim sistemi ile mercimek üretimi arttırılacak ve Türkiye’de kişi başı mercimek tüketim miktarlarının arttırılmasıyla insanlarımızın beslenmesinde ve özellikle protein ihtiyaçlarının karşılanarak sağlık açısından insanlarımızın yeterli beslenmesinde önemli katkı sağlanacaktır.
Türkiye’nin mercimek ithal etmemesi için yaklaşık 280 bin ton mercimek üretmesi gerekir. Türkiye’de ortalama 1 dekarda kg 140-150 kg mercimek üretildiğine göre 2 milyon dekar daha mercimek üretim alanı yaratmak gerekir.
