YENİ YAYINLANAN VERGİ TEBLİĞİ GAYRİMENKUL SEKTÖRÜNÜ NASIL ETKİLEYECEK?
31 Mayıs 2022 tarihinde Resmi Gazete’de Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayınlandı. Yayınlanan bu tebliğ, internet ortamında yayımlanan ilanlara yönelik bazı bilgilerin alınmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesini amaç ediniyor. Ben bunun gayrimenkul sektörüne ilişkin kısmını yazacağım ve yorumlarımı belirteceğim. Bundan sonra taşınmazların satılması veya kiralanmasına yönelik olarak verilen ilanların yayımlanmasına aracılık eden aracı hizmet sağlayıcıları, sosyal ağ sağlayıcıları ile yer sağlayıcılar her ay gerçekleştirmiş oldukları işlemleri Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildireceklerdir.
Yani hizmetin sağlandığı internet adresi veya adresleri, hizmet verilen gerçek veya tüzel kişilerin ad soyad/unvan ile kimlik numarası/vergi numarası bilgileri, satış ve kiralama işleminin tutarı ve tarihi, alınan hizmet bedelinin tutarı ve Başkanlık tarafından belirlenecek diğer bilgiler Gelir İdaresi Başkanlığı’na BTRANS ismi verilen Bilgi Transfer Sistemi aracılığı ile iletilecek.
Peki bu süreçte kimin ne sorumluluğu olacak?
İlan verenler yani mülk sahipleri ve aracı hizmet sağlayıcıları yani gayrimenkul danışmanları, sosyal ağ sağlayıcıları ile yer sağlayıcılarına yani ilan portallarına, GİB’e bildiricekleri bilgileri sağlamakla mükellef olacaklardır. Yani bir emlak danışmanı, ilana çıkacağı mülkün sahibinin ad soyadını, TC’sini, adresini emlak portalına bildirmekle mükellef olacak.
Aynı şekilde mülk sahipleri de, emlak danışmanlarına bu bilgileri vermekle mükellef olacaklardır. Ki bu tebliğ, taşınmaz ticareti yönetmeliğinin 15. maddesindeki “Taşınmaz ticaretine yönelik hizmetler, iş sahibi ile işletme veya sözleşmeli işletme arasında yazılı şekilde yapılan yetkilendirme sözleşmesine dayanılarak verilir” ibaresini de destekler hale geldi.
Bu bildirimlerin ilki Haziran 2022 ayı için olacak. Ve bir sonraki ayın, yani Temmuz ayının son günü 23:59’a kadar bildirilmesi zorunlu olacaktır. Ancak bu bilgilerin ilan portallarına yüklenebilir hale gelmesini sağlayacak sistemin kurulması bile birkaç ayı bulacaktır muhtemelen.
Bu emlak sektörüne darbe mi vuracak? Evet bence vuracak ve de çok güzel olacak. Umarım bütün maddelerini istisnasız uygularlar.
Bu tebliğ ile aynı evin birden fazla ilanını açan dandik emlak ofislerinin sonu gelecek.
Mülk sahiplerinin “elime şu kadar geçsin sen kaça satarsan sat” tavrı son bulacak. Çünkü oraya yazılan miktarın ileride kendisinin başını ağrıtabileceğini bilecek.
2 milyonluk evine “haydi bir 4 milyon TL’den deneyelim” diyenler bitecek. 4 milyon TL’den iki ay deneyip, satılmadığını görüp, 2 milyon TL’ye satınca kapısında vergi müfettişlerinin bekleyeceğini bilecek. Böylelikle daha reel fiyatlar ortaya çıkacak.
“Evime şu kadar istiyorum, altında olursa zaten satmam” diyenler bitecek. Çünkü o evler zaten satılmıyor fahiş fiyatlı olduğu için.
En güzeli de, geçen haftalarda yazdığım müşterilerinin ilanını bireysel hesapla ilana çıkan bu sektörün en dibindeki, en tembel emlakçıların sonu gelecek.
Tabi bütün bunların olması için bu tebliğin uygulanması lazım. Uygulanması içinde emlak portallarına tebliğde de bahsedilen, çıkılan ilanların bilgilerini ilan çıkanlardan alma zorunluluğunu uygulatmak lazım. Yani ilana çıkılacağı zaman mülk sahibi kendisinin, emlak danışmanı da bahse konu mülkün sahibinin ad, soyad, TC, adres ve tapu bilgilerini emlak portalına sunmak zorunda olacak. Emlak portalı da bunu da GİB ile paylaşacak.
Şimdiye kadar bizim gibi profesyonel gayrimenkul danışmanları ne yapıyordu? Zaten mülk sahiplerinden bu bilgileri içeren bir yetki belgesi alıyorduk. Şimdi bu yetki belgesinin devletle paylaşacağız.
İşin özü bu tebliğ uygulanırsa emlak balonunu kötü günler, profesyonel gayrimenkul danışmanlarını ise çok güzel günler bekliyor.
Sadece bir noktada devletin bir düzenleme getirmesi lazım. Evini son 5 sene içerisinde alan vatandaşlarımız evlerini satarken adaletsiz bir vergiyle karşı karşıya kalma durumları olacaktır. Şimdiye kadar satış bedeli az gösterilip bu hallediliyordu. Ancak bundan sonra az gösterilemeyecek. Mesela Eylül 2021’de 750.000 TL’ye satılan bir ev, bugün 2,5 milyon TL’den satılabiliyor. Eylül’de mülk sahibi tam göstermiş ise evini, bugün satarkende tam gösterildiği halde mülk sahibine 270.000 TL vergi çıkıyor. Bu al satın önüne geçmek için yapıldı ancak son 5 sene içerisinde ev alıp hakikaten daha sonradan maddi olarak sıkıntıya girip evini satmak zorunda kalacaklar olabilirler. Borcunu ödemek için evini satıp, devlete borçlanmayı da kimse istemez.
Bunun da eskisi gibi bir sene içerisinde 1 veya 2 mülk satışı yapılabilir gibi bir duruma dönüleceğini düşünüyorum.
Ancak bazı duyumlarda, emlak portallarının ve müteahhitlerin istekleri üzerine geri çekileceğini söylüyor. Zaman hangisi olduğunu gösterecek.
