Son dönemlerde TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarının bile muazzam yükselmesi sonucu kira artış oranları da arttı. Biliyorsunuz ki son on iki aylık TÜFE ortalaması, o ayın kira artış oranını belirliyordu. Ancak hükümet en son %40’a ulaşmış iken kira artış oranları, radikal bir karar alıp %25’e sabitledi. 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek kira kontratları maksimum bu oran üzerinden arttırılabilecek.

Tabi bu durum zaten artan tahliye ve kira tespit davalarını daha da arttırmaya başladı. Ancak davalar, adliyelerde son dönemdeki yoğunluğu da ele alınca en az 2 sene sürüyor. Kiracısını istediği zaman çabucak çıkarabilmek içinde ev sahipleri tahliye taahhütnamesine sarılmış durumda. Peki nedir tahliye taahhütnamesi ve hangi şartlarda geçerli oluyor?

Tahliye taahhütnamesi kiracının belirli bir tarihte kiralanan taşınmazı tahliye edeceğine ilişkin yazılı beyanıdır. Yani “ben x tarihte mülkü tahliye edeceğimi taahhüt ederim” demektir.

İster kamuda ister özelde en basit sözleşmede dahi, o sözleşmenin, evrakın, belgenin düzenlendiği yani imzalandığı tarih kısmı vardır. Örnek veriyorum. Bir emlak danışmanına mülkünüzün pazarlama yetkisini verdiğinizde, bu yetki belgesinin düzenlenme tarihi vardır. Veya bir catering firmasına gidip şirket çalışanlarınızın öğle yemekleri için bir anlaşma yaptığınızda, imzaladığınız sözleşmede bir düzenlenme tarihi vardır.

Bu noktada Yargıtay kararları gösteriyor ki, kira kontratı ile aynı gün imzalanan tahliye taahhütnameleri boşa çıkıyor. Çünkü mahkeme “kiracı bu mülkü kiralayabilmek için bu belgeyi imzalamaya zorlanmıştır, bundan dolayı geçersizdir” diyor. Son dönemlerde ev sahipleri de düzenlenme tarihini boş bırakarak kiracılara bu belgeyi imzalatıyor. Ki aradan birkaç sene geçtiğinde, çıkartmak istediği zaman bu belgeye kendisi güncel bir tarih yazıp, maksimum 6 ay gibi kısa bir sürede çıkartabiliyor. Yani kiracı kira kontratını yapmış ve sanki aradan birkaç sene geçtikten sonra “ben önümüzdeki ay tahliye edeceğim” sözünü vermiş gibi oluyor. Mahkemelerde “bu beyanı sonradan vermiş kiracı” diyerek geçerli sayıyor. Eğer ki bu zorunlu tutuluyorsa, kira kontratını yaptıktan hemen sonra noterden bir ihtarname çekerek bu taahhütnameyi boşa çıkarabilir kiracı.

Bu belgenin noterde hazırlanmasına gerek yok. Adi yazılı olarak yapılanlar zaten geçerli oluyor. Ancak unutulmamalıdır ki, tahliye taahhütnamesi kira kontratını imzalayan tarafından imzalanmalıdır. Yani bir üniversite öğrenci evi kiralamış iken, ebeveyni taahhütnameyi imzalayamaz. Eğer bir aile olarak ev tutuluyorsa, iki eş de imza atmalı geçerli olması için. Aynı şekilde 3 arkadaş aynı evi tutuyorsa, üçünün de imzası olmak zorunda.

Özellikle tahliye taahhütnamesi imzalanırken cezai bedel yazılıp yazılmadığı kontrol edilmeli. Eğer tahliye tarihi geciktiğinde bir para cezası öngörülmüş ise, taahhütname kurallara uygun ve geçerli olduğu zaman bu para cezası kiracıya yansır.

Geçerli bir tahliye taahhütnamesi olan ev sahibi icra yoluna gider. Bu durumda kiracıya bir tebligat gönderilir. Kiracı evi ya tahliye eder ya da geçerli bir sebebi varsa itiraz eder. Bu durumda iş mahkemeye kalır ve haklı taraf belirlenir. Mahkemeden tahliye kararı çıkarsa, icra dairesince ev boşaltılır. Bu durumda taşınma masrafları da dosyaya işlenir ve kiracı öder. Böyle bir durumda kiracının kendisinin çıkması çok daha iyi olur kendisi için.