Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Bankacılık Komisyonu Başkanı & Eski Banka Müfettişi ve Şube Müdürü & Tapu ve Kadastro Emekli Müfettişi Hüseyin Ölmez, topraktan ve maket üzerinden konut satın alma işlemlerindeki riskler ve dolandırıcılığın toplumsal sonuçlarına değindi. Ülkemizde yaşan ekonomik gelişmeler sonucunda orta boy tasarruf sahiplerinin birikimlerine yatırım aracı araması, konut kredilerine ulaşılmasının zor olması, ulaşılan kredi maliyetlerin fazla olması nedeniyle, topraktan/maket üzerinden konut satışı tanıtımları yaygınlaşmaya başladığını belirtti.
"ART NİYETLİ KİŞİLER SEKTÖRE ZARAR VERİYOR"
Söz konusu işlemlerin çok sayıda konut mağdurunun bulunduğu ülkemizde yeni mağdurlar yaratma riski taşıdığını kaydeden Ölmez, "Tanıtımlara dikkat ettiğimizde, konut yapılacağı iddia edilen taşınmazın, en son metro istasyonların kilometrelerce uzaklıkta, tarla vasfında olduğu anlaşılmaktadır. Satışları bir kısmında, sadece satış ofisinde tapılacak sözleşme dayanak yapılarak, bir kısmında ise hemen hisse tapusu verebileceklerini söylemektedirler. Hiç şüphe yok ki benzeri işlem yapan bazı yükleniciler, iyiniyetli ve taahhütlerini yerine getirebilecek niteliktedir. Art niyetli kişiler, bu kesime de zarar vermektedir" dedi.
"HİSSELİ TAPUYLA İŞLEM YAPMAYIN"
Vatandaşların zor koşullar altında sahip oldukları birikimlerini art niyetli kişilere kaptırmamaları, dolandırılıp, konut mağduru olmamaları amacıyla, konut satın almadan önce dikkat etmesi gereken uyarılara dikkat çeken Ölmez, "Satıcı/yüklenici hakkında bilgi almalılardır. Yeterli ekonomik gücü olmayan yüklenicinin inşaatı bitirememe ihtimali yüksektir. Burada yüklenicinin de krediye ulaşmakta zorlanacağı ve pahalı olması dikkate alınmalıdır. Alış verişte, Kat irtifakı kurulmuş tapu alınmalıdır. Kesinlikle, sözleşmeye dayalı ve hisseli tapuyla işlem yapmamalıdırlar. Kat irtifaklı tapu alınırken, taşınmaz üzerinde, kısıtlama (ipotek, haciz, bazı beyanlar gibi) varsa alınmamalıdır. Bunun için sözleşme imzalanmadan satıcıdan takyidatla tapu kaydı istenmelidir. Ana taşınmaz, kat karşılığı alınmışsa, yüklenicin teminat ipoteği verip vermediği, verildiyse, ipotek sözleşmesi incelenmelidir" diye konuştu.
"PROFESYONEL DESTEK ALINMALIDIR"
Satış sözleşmesinin noterden yapılması gerektiğini tavsiye eden Ölmez, sözleşmedeki ödemelerin, inşaatın ilerlemesine bağlı olması gerektiğini vurguladı. Ölmez, şunları belirtti: "Sözleşmeden bağımsız kambiyo senedi verilmemelidir. Kambiyo senedi verilirse mutlaka, sözleşmede bu senetler yazılmalı ve senetler üzerine, sözleşmeye bağlı olduğu yazılmalıdır. Sözleşmelerin, 'sözleşme koşulları' ile birlikte temlik edilebileceği yer almalıdır. Sözleşme yapılırken, mutlaka profesyonel destek alınmalıdır. Bugün itibariyle ülkemizde hakkını arayabilen, sesini duyurabilen 300 bin civarında konut mağdur ve sayısı bilinmeyen sessiz mağdurlara yenilerinin eklenmemesi için, alıcı vatandaşlarımızın yukarıda saydığımız hususları uygulaması gerekirken, inşaatla ilgili mesleki örgütlerin, meslektaşları üzerinde öz denetim uygulaması gerekmektedir."
"MİLLİ SERVET İSRAF EDİLİYOR"
Mevcut konut dolandırıcılıklarının bir miktar yatırımla hayata geçirilen, ardından yarım kalan inşaatlarla oluştuğunun altını çizen Ölmez, "Bu yatırımlar genellikle belli bir süre sonra, yıpranmakta ve kullanılmaz hale gelmektedir. Dolandırılan paralarla yapılan bu aldatma yatırımlara harcanan paralar, milli servetin israf edilmesidir. Bu olaylar, belli süreçten sonra adli makamlara intikal etmekte, kolluk güçlerimiz için işgücü ve masraf olmaktadır. Mevcut ve olası tüm mağdurlar, genellikle mağduriyetlerinin giderilmesini Devletten talep etmektedir. Kamu otoritesi bu zararları karşıladığında, vergilerimizde karşılanmaktadır. Dolandırıcılıktan elde edilen önemli miktarda paramızın da yurt dışına çıktığı da düşünülmelidir" ifadelerini kaydetti.
Dolandırıcılık kaynaklarının art niyetli kişilere basiretli davranmayan vatandaşların birikimlerini kaptırmasının sadece bireylere değil topluma zarar verdiğini de dile getiren Ölmez, kamu otoritesinin ivedi ve caydırıcı önlem alması gerektiğini sözlerine ekledi.
