Akdeniz Serbest Mimarlar Derneği’nin (Akdeniz SMD) Sürdürülebilir Kentler Dizisi toplantılarının ikincisi 'Antalya Müzesi’ni Yeniden Düşünmek' konusu ile bir otelde gerçekleştirildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Antalya Müzesi’nin yıkılarak yeniden yapılması için aldığı karar Antalya kamuoyunda geniş yankı uyandırdı. Akdeniz SMD konunun, uzmanların katılımı ile bir panelde tartışılmasını sağladı. Toplantıya; Akdeniz SMD Başkanı Ali Olgu Ceylan, Dernek üyeleri, Antalya Büyükşehir Belediyesi Başkanlık Danışmanı Cem Oğuz, Makine Mühendisleri Odası Başkanı İbrahim Atmaca, İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Soner Akdoğan, Şehir Plancıları Odası Başkanı Funda Yörük, Akdeniz Girişimci İş Kadınları Derneği Başkanı Mimar G. Gökçen Atmaca, öğrenciler ve davetliler katıldı.
"BİRKAÇ DÜZENLEME İLE ÇEVRESİNER UYUMLU HALE GETİRİLEBİLİR"
Toplantının açılış konuşmasını yapan Akdeniz SMD Başkanı Mimar Ali Olgu Ceylan, “Bizler, Serbest Mimarlar Dernekleri, kurucularımızın bıraktığı mirastan faydalanarak, mimarlık ve kent konularında, etik ve ahlaki değerler çerçevesinde olabildiğince katkı sunmak istiyoruz. Yaptığımız yapıların kente kimlik kazandırmasını ve daha yaşanabilir, daha estetik, daha verimli yapıların ortaya çıkmasını diliyoruz. Antalya Müzesi 1970’lerde çok saygın mimarlar tarafından tasarlanmış ve yapılmış, Türkiye’nin en önemli müze yapılarından bir tanesidir. Birkaç düzenleme ile çevresiyle oldukça uyumlu ve bulunduğu alana çok daha fazla katkı koyacak hale getirilebilir. Yapıldığı günden bu yana birçok farklılaşma yaşasa da hala nitelikli bir şekilde modern kültürel mirasımız olarak izini taşımaktadır” dedi
"RİSKLİ AMA 5 YILDIR AÇIK. BU ÇELİŞKİ AÇIKLANMALI"
Konuşmacılardan sonra söz alan Antalya İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Soner Akdoğan, 2020 yılında Antalya Müzesi’nin güçlendirilmeyecek kadar riskli olduğuna dair bir rapor verildiğini hatırlatarak, “Müze beş yıldır hizmet veriyor ve burada büyük bir çelişki görüyorum. Bu kadar riskli bir binada neden beş yıldır hizmet veriyorsunuz. Güçlendirme maliyeti yeniden yapmanın yüzde 40’ını geçiyorsa yıkıp yeniden yaparsınız. Bu tamamen kamuda oluşmuş bir kabul. Bu kadar hassas bir müze binasında güçlendirilemeyecek diye rapor söz konusu ise maliyet analizini de öngörürler. Bu maliyet kısmının kamu ile paylaşılması gerekir. Muratpaşa’da 50 bin yapı var. 1970'li dönemde yapılan binalar. Bu yapıların tamamını yıkıp yapamayız. Binaların tescil edilmesi açısından çok önemli çalışmalar yapılması gerektiğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı. Şehir Plancıları Odası Başkanı Funda Yörük ise “Tüm yapıları yıkarak nasıl kent kimliği kazanabiliriz” diye sorarak, “Antalya'da korunması gereken ilk yapı Antalya Müzesi'dir. Müze’nin yıkılmasını asla kabul etmiyorum. İyi bir güçlendirme yapılmalıdır. Karayolları arazisinin alana dahil edilmesi gerekli. Yapının tescili için her türlü desteği veririz” dedi.
"TARİHİ YIKMAK, HAFIZA KAYBINA NEDEN OLUYOR"
Eski ve nitelikli yapıların, tarihi kent merkezlerinin, hafızalara kazınmış dokuların önemini bilerek yeni yapılar tasarlamaya çalıştıklarını söyleyen Ali Olgu Ceylan, “Eskiyi, tarihi yıkmanın çok kolay olmakla birlikte bir hafıza kaybına sebep olacağının bilincindeyiz. Antalya Müzesi’nin yenilenmesi, yıkılarak tekrar yapılması gündeme geldiğinde, Müze’nin mevcut haliyle büyüyebileceğini, yenilenebileceğini ve nihayetinde korunabileceğini gündeme taşıdık. Bizlerle aynı fikirde olan toplumun farklı kesiminden uzmanlar, akademisyenler da eş zamanlı açıklamalar yaptılar. Bizim amacımız Antalya Müzesi yenilenmesi gibi konuların mutlaka mesleğinde yetkin uzmanlarla birlikte değerlendirilmesidir. Elbette; arkeologlar, kent bilimciler, plancılar, kamu ve belediyelerde yer alan karar alıcılar, hep birlikte istişarelerde bulunmalıyız” diye konuştu
KÜLTÜREL MİRAZ TALEBİ REDDEDİLDİ
Ali Olgu Ceylan’ın konuşmasından sonra ODTÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tomris Elvan Altan yönetiminde, Akdeniz Üniversitesi Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hilal Tuğba Örmecioğlu ve ODTÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Pınar Aykaç Leıdholml’ün katıldığı panele geçildi. Antalya Müzesi’nin modern mimarlık mirası olarak korunması gerektiğini söyleyen panel yönetmeni Prof. Dr. Tomris Elvan Altan müzenin kültürel miras olarak tescil edilmesi için yaptıkları müracaatın reddedildiğini ancak mücadeleden vazgeçmeyeceklerini söyledi. Alınan kararın kamuoyunda büyük tepkiye yol açtığını söyleyen Altan “Konu hakkında uzmanların bir araya gelerek tartışması gerekiyor. Bu panelin çok olumlu sonuçlar doğuracağına inanıyorum” dedi
AVRUPA’DA YILIN MÜZESİ ÖDÜLÜ ALDI
Akdeniz Üniversitesi Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hilal Tuğba Örmecioğlu ise Antalya Müzesi’nin bir kütle olarak değil mekan olarak görüldüğünü, binanın neye benzediğini bilen olmamasının bir başarı olduğunu söyledi. Antalya’da müzecilik hareketinin 19. yüzyıl sonunda başladığını ve İtalyan işgali ile hızlandığını söyleyen Örmecioğlu, “İtalyanların tarihi eserleri kaçıracağı endişesi ile halk karşı çıkıyor. Müzecilik bir milli duygu ile başlıyor. Kurtuluş Savaşı’nda antik eserlerimizi savunarak başka türlü bir kahramanlık yaptık” şeklinde konuştu. Antalya Müzesi’nin, Antalya tarihinin önemli bir parçası olduğunu söyleyen Örmecioğlu, “İlk başta eserler bir depoda toplanıyor. Eserler arttıkça Yivli Minare içinde küçük bir müze oluşuyor. 1960-80 arası Türkiye’de müzecilik dönemi başlıyor. Antalya Bölge Müzesi 40 eserin katıldığı, Türkiye'de mimari yarışma ile yapılan 4 müzeden biri. 1988 yılında Avrupa’da yılın müzesi ödülünü kazandı. Müze nitelikli, niteliksiz pek çok ek yapı ile doldurulmuş. Ek yapılarından kurtararak restore edebiliriz” ifadelerinde bulundu
"SERBEST MİMARLAR TARAFINDAN YAPILAN TEK MÜZE"
ODTÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Pınar Aykaç Leıdholml da Türkiye'de modern müzeciliğin gelişimi ve modern müzelerin kültürel miras olarak korunması hakkında konuştu. Türkiye ve dünyadaki modern müzeler hakkında bilgiler verdi. Antalya Müzesi’nin yarışmayla serbest mimarlar tarafından yapılan tek müze olduğunu söyleyen Doç. Leidolm bazı müzelerin depreme dayanıksız olduğu için yıkılarak yeniden yapıldığını söyledi. Müzelerin tescil edilmesinin çok önemli olduğunu söyleyen Aykaç Leidholm, “Antalya Müzesi’nin tescili için mutlaka ısrarcı olmalıyız. Güçlendirilmesi önerilebilir. Koleksiyonu çok fazla ve sergilenemiyorsa ek bina yapılabilir. Alan buna müsait. Mevcut alanında çözülemiyorsa başka noktada çözülebilir. Bölge müzesi olduğu için eserler arkeolojik alanlarda yerinde sergilenebilir. Yapı korunarak yeni bir arkeoloji müzesi de yapılabilir” dedi.
KATILIMCILAR GÖRÜŞLERİNİ AÇIKLADI
Katılımcılar da görüşlerini belirttiler. Karayolları Genel Müdürlüğü ile görüşüldüğünü ve yeni bina yapılması için otopark ve misafirhaneyi verilebileceğinin söylendiği açıklandı. Antalya Müzesi hakkında yayınlar yapan Gazeteci Songül Başkaya ise, “Yıkmayalım, tescil edelim, koruyalım. Herşeyi yıkarak kent hafızasını siliyoruz. Mücevher kutusu dediğimiz bu yapıyı korumamız gerektiğini düşünüyorum” diye konuştu.
