Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın kıymetli maden tanımına paladyumu da eklemesiyle beraber bankalar artık altın, gümüş, ve platin gibi paladyum işlemi de yapabilecek. Peki, paladyum ne işe yarar? Gelin, beraber bakalım…
Paladyum Ne İşe Yarar?
Platin grubu elementleri arasında bulunan paladyum, beyaz altının yapıtaşıdır ve piyasada “beyaz altın” olarak da bilinmektedir.
Ekonomik ve kimyasal olarak değerli metaller arasında bulunan paladyum, platine benzer yapıya sahip bir metaldir.
Paladyumun birçok kullanım alanı vardır ve en yaygın olanları şu şekildedir:
- Otomobillerdeki katalitik konvertörleri elementin en yaygın kullanım alanını oluşturur.
- Aynı zamanda yatırım piyasasında da işlem gören değerli metaller arasında bulunmaktadır. Beyaz altın üretiminde kullanılan paladyum platin yerinde de kullanılmaktadır.
- Atmosfer şartlarına dayanıklılık göstermesi sebebiyle tıbbi cihazlar ve laboratuvar aletlerinde kullanılmaktadır.
- Bakır ve gümüş alaşımları, metallerin mekanik direncini artırması amacıyla kullanılmaktadır.
- Takı yapımı ve diş dolgusu maddesi olarak kullanılmaktadır.
- Diz üstü bilgisayar ve cep telefonlarında bulunan seramik kondansatörlerde tercih edilmektedir.
Paladyum ne işe yarar sorusunu yanıtladıktan sonra merak edilenlerle devam edelim…
Paladyum Nedir?
Parlak ve gümüşi beyaz renge sahip olan paladyum elementi kolay işlenebilir yapıya sahiptir. Normal sıcaklık altında atmosfer tarafından kararma göstermez.
Bu paladyum ve alaşımları mücevherat ve elektrik kontaklarında platin olarak da kullanılmaktadır. Altınla alaşım yapan element altına beyaz renk vermektedir.
Özellikle alaşımlarda katalizör olarak görev almaktadır. Başlıca kullanım alanlarından biri de katalitik konventörleridir.
Element ilk olarak 1803 yılında William Wollaston tarafından platinden ayrılarak bulunmuştur. Keşfedildiği bilim dergilerinde yayınlanmamış, Soho’daki bir dükkanda “yeni bir gümüş” olarak satışa sunulmuştur.
Daha sonra Fransız kimyager Richard Chenevix satın almış ve maddenin bir platin-cıva alaşımı olduğunu ileri sürmüştür.
Bu durumun üzerine Wollaston, 1805 yılında paladyumun yeni bir metal olduğunu iddia ederek bilimsel bir dergide ayrıntılı biçimde açıklamada bulunmuştur. Kendisinş ise “paladyumun kaşifi” olarak tanıtmıştır. Böylelikle günümüze kadar kaşif olarak ulaşmayı başarmıştır.
Paladyum Simgesi ve Tablodaki Yeri
Periyodik tabloda “Pd” sembolüyle temsil edilen paladyum, adını Pallas astreodinden almaktadır. Grupta bulunan rutenyum ve rodyumla beraber en hafif elementlerden biridir.
Öne çıkan özelliği ise hacminin 900 katı hidrojeni soğurabilmesidir. Periyodik tabloda ise 5. Periyodun 10. Grubuna yer almaktadır ve atom numarası 46’dır.
Platin grubu metaller arasında nitrik asitle çözünebilen tek metaldir ve doğada platin ve platin grubu metallerin cevherlerinde ve nikel-bakır yataklarında nadir olarak bulunur.
Aynı zamanda platin, altın, nikel, bakır ve gümüş cevherlerinin yan ürünü olarak karşımıza çıkmaktadır.
Paladyum Kullanım Alanları
Paladyum ne işe yarar sorusunu detaylı şekilde anlatıp elementi inceledikten sonra Paladyum hangi sektörlerde kullanılır sorusunu beraber yanıtlayalım…
Paladyum kullanım alanları aşağıdaki gibidir:
- Cerrahi aletler
- Diş protezleri
- Fotoğrafçılık
- Kağıt
- Saat parçaları
- Elektrik kontakları
- Elektrik dirençleri
- Takılar
- Elektrotlar
- Kondansatörler
- Bilgisayar parçaları
- Cep telefonları
- Katalitik konventör
- Otomobil parçalaro
- Elektronik cihazlar
- Petrol ürünleri
- Film tabakaları
- Kan şekeri test şeritleri
- Bilimsel cihaz aynaları
- Yeni nesil televizyonlar
Paladyum Özellikleri
Son zamanların gündem olan metallerinden paladyumun özellikleri şu şekildedir:
- Erime noktası 1555 derece, kaynama noktası 2963 derecedir.
- Normal sıcaklıklarda kararma göstermez.
- Yıllık paladyum üretimi 10 milyon ons civarındadır.
- Brezilya, Rusya, ABD, Kanada, Güney Afrika, Etiyopya ve Avustralya en fazla paladyum cevherinin bulunduğu ülkelerdir.
- Bilinen herhangi bir biyolojik rolü yoktur. Bileşikleri toksik ve kanserojen olarak kabul edilir.
- 1900'lı yıllardan önce ucuz olan elementin fiyatı 2000'li yıllara doğru artış göstermiş ve bu sebeple de alaşımlarla birlikte kullanılmaya başlanmıştır.
Paladyum Fiyatı
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın kıymetli madenler listesinde yer almaya başlayan paladyum fiyatıyla da merak edilmektedir.
Güncel verilere göre paladyum gr/dolar 31,52 dolardan alış ve 31,80 dolardan satış yapılmaktadır.
Paladyum kilogramı ise güncel olarak 1.197.200,00 TL’den alınmaktadır. Satış rakamı ise 1.210.340,00 TL’dir.
Sık Sorulan Sorular
Paladyum ne işe yarar sorusunu yanıtladıktan sonra merak edilenleri yanıtlayalım:
1 paladyum kaç TL?
Paladyum gram fiyatı güncel verilere göre 1.197,20 TL’dir.
Paladyum altından değerli mi?
Piyasadaki alım satım fiyatlarına bakıldığında grubunun en değerli metali olan paladyum altıntan daha pahalıdır.
Paladyum nereden alınır?
Kıymetli madenler arasında yer alan paladyum Borsa İstanbul aracığıyla değerli maden bölümüne girerek satın alınabilir. Bunun dışında bazı özel ve devlet bankalarından yatırım yapılabilir. Fiziksel olarak madeni almak mümkün değildir.
Bu yazımızda paladyum ne işe yarar sorusunu yanıtlarken merak edilen detayları sizinle paylaştık…
