ANSAN Antalya Sanatçılar Derneği, Cumhuriyet’in 100. Yılı kapsamında yürüttüğü projeler kapsamında gerçekleştirilen “Cumhuriyet’in 100. Yılında Türk Edebiyatı” konulu konferansın ardından, dinleyicileri bu kez Ressam Nuri Sezen’le Türk Resim Sanatı konusunda tarihsel bir yolculuğa çıkardı.
SANAT İNSANIN TEMEL DÜRTÜSÜDÜR
Konuşmanın giriş bölümünde sanatın tanımından yola çıkan Sezen, Sanat; insanın doğasında olan, organizmanın ihtiyaç duyduğu temel dürtülerden biridir dedi. Mırıldanmak, oynamak, yontmak, inşa etmek gibi eylemler insanın estetik hazza sahip olduğunun ve sanata ihtiyaç duyduğunun belirtisidir diyerek, devamla insan topluluklarında estetik ihtiyaçlar için konserler, gösteriler, operalar, filmler gibi daha boyutlu organizasyonlara başvurulduğunu belirtti. Sanatın eğitim, ikna, propaganda özelliğinden yararlanan yöneticiler, bunları kullanarak kendi geleceklerini hazırladıklarını belirterek örnek olarak da İtalyan Faşizminde, Alman Nazizm’inde moral değerleri güçlü ve kudretli göstermek için sanattan yararlanıldı. Kendi amaçlarına hizmet etmeyen sanat yoz sanat sayıldı. Hitler’in, bu nedenle bine yakın eseri İtfaiye avlusunda yakarak imha ettiğini ifade etti. Batı kendi sanatı ile uğraşırken Amerika’nın liberal-Ekonomi gereği satış, reklam, kazanç amaçlı soyut sanatı yarattığını anlatarak; sanatın emperyalist amaçlar için bir silah olarak kullanıldığını belirtti.
TÜRK RESMİNDE BATILILAŞMA
Türk Resminde Batılılaşma konusuna da değinen Sezen, konuşmasına Cumhuriyet öncesi Osmanlı dönemi sanatından örnekler vererek, Tanzimat’la birlikte Resmin batılılaşmanın bir parçası olduğunu anlattı. Padişah tarafından açılan Askeri Okullardan 10 askeri okul ressamından söz etti. Asker Ressamlar olarak adlandırılan bu sanatçılar; 1835- 1837 yılları arasında padişah tarafından Avrupa ya; Viyana, Londra ve Berlin’e gönderilerek resim konusunda eğitim almışlardır, Ferik İbrahim Paşa ilk Türk Ressam olarak kabul edilir dedi.Geniş bir yelpazeden ele alınan konuda Nuri Sezen, Mustafa Kemal önderliğindeki genç Türkiye Cumhuriyet’i öncelikle uygarlığı, bilimi, aklı, ulusal bağımsızlığı ve ulusal kalkınmayı amaçladı diyerek konuşmasını sürdürdü.
HAMDİ BEY’İN KAPLUMBAĞA TERBİYECİSİ
Hoca Ali Rıza’dan Osman Hamdi Bey’den örnekler verdi, Osman Hamdi beyin Arkeoloji Müzesini yeniden düzenlediğini, Sanayi-i Nefise Mektebini kurduğunu ve Kaplumbağa Terbiyecisi adlı eseri ile büyük bir üne kavuştuğunu belirtti. İbrahim Çallı’dan, D grubu ressamlarından devamla 1930 lu yıllarda iki önemli sanat olayının gerçekleştiğini belirtti.
ATATÜRK’ÜN EMRİYLE AÇILAN RESİM HEYKEL MÜZESİ
Atatürk’ün Emri ile Resim Heykel Müzesinin Dolmabahçe Sarayında açılması, 1938-39 yıllarında iki ayrı kol olarak Anadolu’ya gönderilen ressamların o coğrafyaları betimledikleri resimler oldukça ilgi çekti. 1939 da Devlet Resim Sergileri başlatıldı diyen Sezen, kendisinin de 17 Yıl Devlet Güzel Sanatlar Galeri Müdürlüğü yaptığını, bu resimlerin tüm Devlet galerilerine dağıtılarak sergilendiğini, daha sonra Kültür Bakanlığına gönderildiğini anlattı.
