Antalya Büyükşehir Belediyesi Boğaçayı’nda ikinci etap projesini hayata geçirmek için Fen İşleri Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan teklif, Kasım ayı Meclis toplantısının gündemine alındı. 13 Kasım’da toplanacak olan Büyükşehir Belediye Meclisi gündeminin 143. Maddesinde yer alan teklif yazısına göre Boğaçayı’nın doğu sahilinde yaklaşık 2 kilometrelik alanda dere ıslahı ve rekreasyon projesi uygulanması planlanıyor. Antalya Büyükşehir Belediyesi, AKP’li Başkan Menderes Türel döneminde meslek odaları ve kent kamuoyunun tepkilerine rağmen Boğaçayı’nda ‘çılgın proje’ olarak adlandırılan düzenlemeyi uygulamaya koymuş ancak kısa süre sonra doğal dokusu bozularak betondan bir kanala dönüştürülen dere yatağında önemli çevre sorunları ortaya çıkmıştı.
YILLARDIR KİRLİLİK ÇÖZÜLEMİYOR
Antalya kent merkezinde, Konyaaltı ilçesi sınırlarında bulunan Boğaçayı, geçmişte yaşanan büyük taşkın ve sellerle anılan bir akarsu. Taşıdığı alüvyonlarla Konyaaltı sahilinin oluşumunu da etkileyen Boğaçayı aynı zamanda kente içme suyu sağlayan bölgedeki yeraltı suyu kaynaklarını da besliyor. Günümüzde her iki sahilinde de lüks konut ve sitelerin yükseldiği Boğaçayı’nın kolları olan Karaman Çayı, Çandır Çayı ve Göksu Çayı da Antalya kent merkezinin önemli akarsuları arasında. Yıllardır akarsu yataklarından denetimsizce kum ve çakıl alımı yapılması önemli bir tahribat nedeni. Ayrıca Boğaçayı’nın iç kesimlerindeki moloz ve çöp kirliliği yıllardır bir türlü çözülemiyor.
AKP’Lİ TÜREL’İN ÇILGIN PROJESİ SEÇİM ÖNCESİNDE AÇILMIŞTI
Geçmişte su kuşları için önemli bir sığınak olan Boğaçayı’nda dönemin Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı AKP’li Menderes Türel tarafından 2016 yılında başlatılan ‘Çılgın Proje’, kent kamuoyunun önemli bir kısmının ve meslek odalarının tüm tepkisi ve uyarılarına rağmen hayata geçirildi. Boğaçayı’nın denize döküldüğü bölgeden Boğaçayı Köprüsü’ne kadar olan kesimde uygulanan proje Aralık 2018’de tamamlandı, 2019 yerel seçimlerin hemen öncesinde açılışı yapıldı.
BAŞKAN BÖCEK GÖREVE GELİNCE BOĞAÇAYI PROJESİNİ ELEŞTİRMİŞTİ
Boğaçayı’nın her iki sahilinde yer alan mahallelerde imar ve konut rantını yükseltmeyi de amaçlayan proje için yapılan doğa tahribatı bir yana önemli ölçüde kamu kaynağı da harcanmıştı. 31 Mart 2019’da yapılan yerel seçimlerde Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin yeni Başkanı olan CHP’li Muhittin Böcek, görevi devralmasından sonra yaptığı açıklamada Boğaçayı projesi için harcanan bütçeye dikkat çekmişti. Boğaçayı projesi için 130 milyonun üzerinde ödeme yapıldığını açıklayan Başkan Böcek,
“Cumhurbaşkanımız bu konuda yanıltılmış. 14 bin metrekare alanda kamulaştırmasız el atma vardır. Buna rağmen açılışı yapılmıştır” ifadelerini kullanmıştı.
BOĞAÇAYI 2,5 METRE KAZILARAK DEV BİR HAVUZA DÖNÜŞTÜRÜLDÜ
Boğaçayı yatağının yaklaşık 2,5 metre kazılmasıyla 750 metre uzunluğunda, 200 metre genişliğinde devasa bir havuz oluşturuldu. Uygulanan projenin ardından Konyaaltı sahilinde kıyı erozyonu yaşanmasının yanı sıra sucul bitkilerin hızla büyümesi yüzünden özellikle yaz aylarında kokuşma ortaya çıkmaya başladı. Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı ekiplerin sucul bitkileri biçmek için satın aldığı araçlar ise tabanın alüvyonlarla dolması yüzünden kısa sürede işlevsiz hale geldi. Büyükşehir Belediyesi’ne sürekli olarak ekstra maliyet oluşturan bitki temizliği yetersiz kalınca Boğaçayı’nda Çılgın Proje uygulanan bölge adeta bataklığa dönüştü.
AKP’Lİ TÜREL’İN ÇILGIN PROJESİNİN 2. ETABINI CHP’Lİ BÖCEK YAPACAK
Ancak AKP’li eski Başkan Menderes Türel’in ham doğa tahribatına hem de büyük bir kamu zararına yol açan çılgın projesini eleştiren CHP’li mevcut Başkan Muhittin Böcek’in yerel seçimlere kısa bir süre kala Boğaçayı’nda 2. Etap projenin uygulanması için düğmeye basması dikkat çekiyor. Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin 13 Kasım Pazartesi günü yapılacak olan Meclis toplantısının gündeminde yer alan teklifler arasında Boğaçayı 2. Etap projesi de yer alıyor.
‘DERE ISLAHI VE REKREASYON DÜZENLEMESİ’ MECLİS GÜNDEMİNDE
Antalya Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Daire Başkanlığı’nın hazırladığı proje teklifi Meclis’in oylamasına sunulacak. ‘Boğaçayı 2. Etap Dere Islahı ve Rekreasyon Düzenlemesi’ adını taşıyan proje kapsamında Boğaçayı köprüsünün kuzeyinden başlayarak yaklaşık 2 kilometrelik alanda çalışma yapılması planlanıyor.
MECLİS’TEN DSİ İLE PROTOKOL İMZALAMAK İÇİN YETKİ İSTENECEK
Meclis’e sunulan konuyla ilgili teklif yazısında, DSİ 13. Bölge Müdürlüğü’nün talebi üzerine taşkın kontrolü projelerinde revizyon yapılması için Büyükşehir Belediyesi’nin ilgili birimlerinin çalışma başlattığına değinilerek şu ifadelere yer verildi:
“Söz konusu ‘Boğaçayı 2. Etap Dere Islahı ve Rekreasyon Düzenlemesi’ işi ihalesinin yapılabilmesi için Boğaçay Çayı 1+250 km, Çandır Çayı 0+450 km ve Karaman Çayı 0+680 km arasında olan sahanın Devlet Su İşleri 13. Bölge Müdürlüğü’nden devir alma konusu ile ilgili olarak, DSİ idaresi ile yapılacak her türlü sözleşme ve protokolleri imzalamaya yetki verilmesi ve planda tanımlı Boğaçay kenarı park rekreasyon alanlarının belediyemizce yapımına ilişkin Antalya Büyükşehir Belediye Meclisi’ne havalesini arz ederim.”
BÜYÜKŞEHİR’DEN ‘BOĞAÇAYI NEDEN BU HALDE?’ TABELASI
Antalya Büyükşehir Belediyesi ilk etabı tamamlanan ancak önemli çevre sorunlarına yol açan Boğaçayı Projesinin uygulandığı alana koyduğu dev bilgilendirme tabelasında, AKP’li Menderes Türel yönetimi döneminde yapılan projenin yol açtığı sorunların nedenleri sıralanıyor. CHP’li Muhittin Böcek yönetimi döneminde alana yerleştirilen dev bilgilendirme tabelasında, “Boğaçayı neden bu halde?” sorusuna yanıt olacak şekilde şu ifadelere yer veriliyor:
SUCUL BİTKİLER ÇÜRÜYEREK KOKU VE SİNEK SORUNUNA YOL AÇIYOR
“Boğaçayı projesi, denizimizi, ekosistemimizi tehdit etmesine ve tüm çevrecilerin, bilim insanlarının karşı çıkmasına rağmen 2018 yılının Aralık ayında hayata geçirilmiştir. O günden bugüne öngörülen bütün problemler ortaya çıkmış olup, çözümüne yönelik çalışmalar büyük bir mücadele içerisinde yürütülmektedir. Boğaçayı projelendirilirken, 2,5 metre derinlik, yaklaşık 750 metre uzunluk ve 200 metre genişlikte bir havuz haline getirilmiştir. Proje, üst havzadan taşınan kum, çakıl vb. malzeme yönünden beslenmesini güçleştirerek Konyaaltı plajlarında azalmaya yol açmaktadır. Mayıs-Eylül ayları arasında akışın azalması, güneşin de etkisiyle sucu bitkiler aşırı artış ve büyüme göstermekte, sürekli kesilmesi gerekmektedir. Sucul bitkiler kesilmediği takdirde zamanla çürüyerek oksijensiz bir ortama, koku problemine, haşere ve sinek sorununa neden olmaktadır.”
‘BOĞAÇAYI BİLİM KURULU OLUŞTURDUK’
Büyükşehir Belediyesi ekiplerinin 2019 yılından bu yana haftanın 7 günü temizlik için harcanan maliyetle dere yatağını iyileştirmeye çalıştığı vurgulanan bilgilendirme tabelasında ayrıca şu ifadelere yer veriliyor:
“Akademisyen, STK’lar, meslek odaları ve alanında uzman kişilerin yer aldığı ‘Boğaçayı Bilim Kurulu’ oluşturduk, ortak akılla hareket ediyoruz. Sucul bitki kesme teknelerimiz çalışıyor ancak her yıl derenin tabanında daha çok malzeme birikmesi nedeniyle temizlik faaliyetleri zorlaşmakta, deniz süpürgemizi çalıştıramamaktayız. Bilim Kurulu’nun kararları doğrultusunda dere yatağına müdahale etmeden, herhangi bir kimyasal madde kullanmadan ya da deniz suyunu içeriye alarak bölgedeki su kaynaklarının tuzlanmasına müsaade etmeden, alan kendi doğal haline dönene kadar çalışmalarımıza hassasiyetle devam edeceğiz. Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak her zaman bilime, tekniğe ve mantığa sayalı, sürdürülebilir çevreci projeleri hayata geçirmeye devam edeceğiz. Hassasiyetiniz için teşekkür ederiz.”
