Bir zamanlar vatandaşların araçlarından inip birkaç adım sonra su aldığı gölde kuşların içeceği kadar su kaldı. Koyu ve keçi sürülerine mera olan gölün içler acısı hali bölgede geçimini tarımla sağlayan birçok mahalleyi endişelendirdi. İklim değişikliği ve bilinçsiz su kullanımın yaygınlaşması ile gölün yok olduğunu ifade eden uzmanlar, acil eylem çağrısında bulundu.
GÖL ARAZİSİ ÇORAK BİR ARAZİYE DÖNÜŞTÜ
Antalya'nın Elmalı ilçesinde bulunan ve 850 hektar büyüklüğündeki Avlan Gölü, bu yıl aşırı sıcak hava koşullarının etkisiyle beklenenden çok daha erken kurudu. İklim değişikliğinin etkileri her geçen gün daha da belirgin hale gelirken, Avlan Gölü de bu olumsuz etkilerden nasibini aldı. Gölün kurumasıyla birlikte, bir zamanlar suyla kaplı olan bu geniş alan, koyun ve keçi sürülerinin otladığı bir meraya dönüştü. Göl, 2018 yılında bir futbol sahası kadar kalmıştı. Her geçen yıl bir öncekine göre biraz daha kurak geçince göldeki su seviyesi gözle görülür seviyede azaldı. Suyun azalması ile birlikte göl arazisi çorak bir araziye dönüştü. Antalya-Finike yolu üzerinde binlerde kişiye seyir manzarası sunan gölden, kuruyan otların kapladığı sarı bir çorak arazi manzarası kaldı.
AĞAÇLARIN YAŞAM MÜCADELESİ
Çeşitli kuşların göç yolu üzerinde bulunan göl, bugünlerde sadece bölgede yaşayan birkaç kuş türüne ev sahipliği yapıyor. Suyun azalması nedeniyle kuşlar göç zamanlarında artık buraya gelmezken, kuruyan alanların büyük bir merayı andırdığı göl tabanında koyunlar ve keçiler sürü halinde otluyor. Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından dikilen, göle girip yüzmenin tehlikeli ve yasak olduğunu belirten tabela, su çekilince meraya dönen kurak göl tabanının ortasında kaldı. Gölün içerisinde yıllar önce dikilen söğüt ağaçları yeraltı suları ile hayatta kalma mücadelesi veriyor. Önceki yıllarda gölün içerisinden geçen ve önünde bent bulunan derelerde su bulunurken bu yıl derelerde de su kalmadı.
BÖLGEDE ENDİŞE VAR
Avlan gölü Kaş, Elmalı, Finike ve Kumluca ilçelerinin en önemli su kaynakları arasında bulunuyor. Gölün giderek yol olmaya yüz tutması çok sayıda mahallede binlerce kişiyi kara kara düşündürüyor. Özellikle yayla tarımının yapıldığı köylerde endişe hâkim. Su kaynaklarının hızla tükenmesi, özellikle tarım ve hayvancılık gibi yerel ekonominin temel sektörlerini olumsuz yönde etkiliyor. Gölün kuruması, tarım arazilerinin sulanmasını zorlaştırırken, hayvancılık faaliyetleri için de gerekli olan su kaynağının azalmasına neden oluyor. Ayrıca, göl ekosisteminde yaşayan birçok canlı türü de bu durumdan olumsuz etkileniyor.
HAREKE GEÇİN ÇAĞRISI
Uzmanlar, gölün kurumasının temel nedenleri arasında iklim değişikliği ve su yönetimindeki yetersizlikleri öne çıkardı. Artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar, su seviyesinin hızla düşmesine yol açarken, yerel yönetimlerin su kaynaklarını koruma konusundaki eksiklikleri de durumu daha da kötüleştiriyor. Avlan Gölü'nün bu kadar erken kuruması, bölgedeki su yönetimi politikalarının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini ortaya koydu. Çözüm önerileri arasında, su tasarrufu ve verimli su kullanımı için bilinçlendirme kampanyaları düzenlemek, su kaynaklarını koruma ve yönetim stratejilerini geliştirmek yer aldı.
“SADECE KUŞLARIN İÇECEĞİ SU KALDI”
Kumluca ilçesinde hayatını çiftçilik yaparak sürdüren ve aynı zamanda doğa gezgini olan Şaban Dede, gölde karşılaştığı manzara karşısında büyük bir üzüntüye kapıldığını ve kabul etmekte zorlandığını söyledi. 850 hektar büyüklüğündeki Avlan Gölünün kurumasına anlam veremediğini ifade eden Dede, “Avlan gölünün çok özelliği var. Birçok mahalleye buradan su gidiyor. Bilinçsiz su kullanımı ve iklim değişikliğinden en büyük zararı Avlan gölü aldı. Gölde su kalmadı. Burada sadece kuşların içeceği su kaldı. Avlan gölü kuş ve balık ekosistemi açısında da çok zengindi. Yaban hayatının yerini keçi ve koyunlar aldı. Göl en son 1980 yılında kurumuş. Kış aylarında su birikmesini bekliyoruz ama mesele kuşun birikmesi değil. Bizim burada suyu yazın korumamız gerekiyor. Binlerce kişi tarımla geçimini sürdürüyor” dedi.
“ÇİFTÇİLİK ZORA GİRDİ”
Gölün kıyısında bulunan Göltarla ve Karamık mahalleleri, bu kuraklıktan en çok etkilenen yerler oldu. Elmalı Göltarla (Avlan) Mahallesi Muhtarı Durmuş Sarıkaya, “Kış ayları çok kurak geçti. Avlan gölü tam olarak dolmadı. Son günlerde son 10 yılın en yüksek sıcaklık değerlerini yaşıyoruz. Avlan gölü Elmalı’nın yer altı sularını destekliyordu. Bu sular desteklenemeyince Arif köyünde şelale kurudu. Diğer taraftan ilçede önlenemeyen bir seracılık artışı var. Devletin buna bir kota koyması gerekiyor. Bunun akabinde sondaj kazılıyor. Elmalı’nın tüm köylerinde 100 metrede nerede ise su kalmadı. 3 yıl önce buralarda su vardı. Avlan gölü aslında kuşların uğrak yeridir. Onlar da su çekilince gelmez oldu. Tarımsal ve balıkçılık alanında zarar gördük. Sular çekilince gölün zemini koyunlara kaldı. Onlar burada otlamaya başladı. Çiftçilik zora girdi, vatandaşımız kara kara düşünmeye başladı" dedi.
“BİZİM MAHSULLERİMİZ KURUMAYA BAŞLADI”
Karamık Mahalle Muhtarı Erhan Koca, ”Gölde birkaç çatlak var bunların kapatılması gerekir. Gölün suyu bu çatlaklardan yer altına gidiyor. Biz bunu defalarca dile getirdik, toprak çekilerek kapatılması gerekirdi. Kuraklıktan dolayı bu yıl daha erken kurudu. Bizim mahsullerimiz kurumaya başladı. Hayvancılık bitti. Şuanda gölde hayvanlar otlamaya başlıyor. Göl varken mahsullerimiz daha güzel oluyordu” sözlerine yer verdi.
