TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi CHP Antalya Milletvekili Mustafa Erdem, 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi kapsamında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesi görüşmesinde itirazda bulundu. Erdem, "Bu bütçe Halkın bütçesi değil. Siz emeği, emekçiyi, emekliyi bir tek seçim zamanı oy isterken, bir de ceplerindeki parayı vergi olarak isterken hatırlıyorsunuz” ifadelerini kullandı.
VATANDAŞI OY ZAMANI HATIRLIYORSUNUZ
12. Kalkınma Planı ve 2024 Bütçesi dahilinde, bütçenin geneli ve Bakanlık bütçeleri üzerinde görüşmeler sürdürdüklerini söyleyen Erdem,
"Muhalefet kanadı olarak Milletimizin hakkını korumak için itirazlarımızı ve eleştirilerimizi yöneltiyoruz. O nedenle sadece Bakanlığınız dönemiyle değil, tüm AK PARTİ iktidarı dönemiyle ilgili ve genel eleştiriler yapıyoruz. Ve bu nedenle, şunu tekrar söylemeden başlayamayacağım. Bu bütçe Halkın bütçesi değil. Bu bütçe, çalışanın, emekçinin, emeklinin, işsizin, güvencesiz çalışanın, çocuk işçilerin, iş cinayetine kurban gidenlerin, kadın emeğinin bütçesi değil. Bu ülkede emeğin değersizleştirilmesinin temelleri AKP İktidarı öncesi başlasa da, en kıymetsiz hale getirildiği dönem AKP iktidarı dönemi olmuştur. Siz emeği, emekçiyi, emekliyi bir tek seçim zamanı oy isterken, bir de ceplerindeki parayı vergi olarak isterken hatırlıyorsunuz.” dedi.
BEDELİ EMEKÇİLER ÖDÜYOR
Komisyonda bulunan Ak Partililere, milyonlarca işçi asgari geçim için yetersiz olan asgari ücretle geçinmeye çalışırken, işçilerin bir bölümü de yasal asgari ücrete dahi erişemediğini dikkat çekerek,
“Siz bu ülkedeki bir kısım sermayedar ve yandaşlarınız dışında herkesi asgari ücretli yaptınız. Bu ülkenin yarıdan çoğuna 11 bin 402 lira ücret verip, bir de amma zam verdik diye övünüyorsunuz. Valla burada bu parayla ev geçindirebilen varsa, ben gelip özür dileyeceğim. Gerek resmi veriler gerekse bağımsız araştırmalar Türkiye’de asgari ücretle çalışanların kapsamının oldukça yüksek olduğunu gösteriyor. Özel sektör çalışanlarının yüzde 65’ i, kadın çalışanların yüzde 60’ ı asgari ücret alıyor. Emekliyi söylemiyorum bile. Milyonlarca işçi asgari geçim için yetersiz olan asgari ücretle geçinmeye çalışırken, işçilerin bir bölümü de yasal asgari ücrete dahi erişemiyor. Ülkemizin, Avrupa Birliği ülkeleri içinde en düşük asgari ücrete sahip ülkelerden biri olmanın yanında, asgari ücretle çalışanların oranının en yüksek olduğu ülke AKP Türkiye’si. Tabi burada enflasyonun sebebini çalışanın aldığı maaşa bağlayan bir ekonomi bakanımız varken, bu durumun böyle olması da kaçınılmaz. Bu sadece bakanın değil AKP iktidarının düşüncesi. AKP döneminde Emeği değersizleştirmeye yönelik politikalar sürekli hale geldi. Kamu ekonomisi özelleştirilirken kamu hizmetleri de ticarileştirildi. Sağlık, sosyal güvenlik ve eğitim alanları başta olmak üzere sosyal haklar zayıflatıldı, kısmen paralı hale getirildi, yani ticarileştirildi. Türkiye büyüyor ancak emeğin büyümeden aldığı pay (işgücü ödemeleri) azalıyor. Başkanlık rejimi döneminde bölüşüm ilişkileri daha da bozuldu. Başkanlık rejimi öncesinde, 2016’da emeğin payı yüzde 36,3 iken 2022’de 10 puan gerileyerek yüzde 26,3 oldu. Sermayenin büyümeden aldığı pay ise 2021’e göre 1,4 puan artarak 2022’de yüzde 53,7’ye yükseldi. Emekçiler ve emekliler insanca yaşam koşulları için gerekli bir ücret talep ediyor. AKP'nin yanlış ekonomi politikalarının bedelini emekçiler ödemek zorunda değil” açıklamalarında bulundu.
İŞÇİYİ BİTİRDİNİZ
Emekçilerin talebinin gelir vergisi ilk vergi tarife oranı ücretlilerde yüzde 10’a düşürülmesi, gelir vergisi tarife dilimlerinin yeniden değerleme oranında (asgari ücret artışından az olmamak kaydıyla) artırılması olduğunu vurgulayan CHP’li Erdem, güvencesiz çalışma ve işsizlik konularında da şunları söyledi:
“Son yıllarda Çalışma hayatında güvencesizlik arttı. Esneklik uygulamaları ile işçi sınıfının kazanımları ve iş hukukunun temelini oluşturan koruyucu düzenlemeler zayıflatıldı. Bugün, 2023 2.çeyrek itibarıyla Türkiye’de çalışabilir 65 milyon kişiden yalnızca 22 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda yer alabiliyor. DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Ağustos 2023’te 8 milyon 839 bin kişi olarak gerçekleşti. Ama lafa gelince istihdamı artıracağız, işsizliği bitireceğiz. Siz bu ülkede işçiyi bitirdiniz.”
VERDİĞİNİZ SÖZLERİ TUTUN
Komisyonda yer alan AKP’li üyelere “Sözde kamuda taşeron sorununu çözecektiniz. Ne oldu?” sorusunu yönelten CHP’li Erdem,
“Bugün kamuda çalışan, belediyelerde çalışan, hastanelerde bilgi işlemde çalışan, PTT’de çalışan, Karayolları’nda çalışan yüzlerce taşeron işçi kadro bekliyor. Bu arkadaşlarımız iş güvencesinden mahrum.Yarın eve ekmek götüremeyeceğim endişesi taşıyor. Seçim dönemi bunları hatırlıyorsunuz, seçim bitince aklınıza gelmiyor. Bu ülkenin çalışanlarını kadrolu-kadrosuz, sözleşmeli-sözleşmesiz diye ayırmayın, bölmeyin. Seçim öncesi verdiğiniz sözleri tutun” sözlerine yer verdi.
CAN BUNLAR ARKADAŞLAR CAN
Konuşmasının son bölümünü iş cinayetlerine ayıran Mustafa Erdem, şunları söyledi:
“Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız, ‘Söz konusu insan canı olduğunda maliyet hesabının hiçbir anlamı yoktur. Çünkü en büyük maliyet hiç kuşkusuz çalışanlarımızın canıdır. Bunu özellikle işverenlerimiz başta olmak üzere, tüm paydaşlarımızın çok iyi bilmesi gerekir’ diyor. Peki durum böyle mi? Çalışma yaşamı sadece güvencesiz değil, güvenliksiz bir hal de aldı. Çalışırken ölüm, iş cinayetleri muazzam bilimsel ve teknik gelişmeye rağmen azalmak bir yana, arttı; dini değerler bile çarpıtılarak ‘kader’ olarak sunuldu. Sen önlem alma, yasal düzenlemeleri uygulama; sonra çık ‘Bu işin fıtratında var’ de. Can bunlar arkadaşlar can. İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği Meclisi raporlarına göre, 2023yılının ilk 9 ayında bile en az 1409 işçi yaşamını yitirmiş. AKP’li yıllarda en az 888 çocuk işçi hayatını kaybetmiştir. Bu konularda ciddi önlemleri alınmalı.”
STAJYERLERİN SGK YÜKÜNÜ KURUM KARŞILASIN
Son olarak staj çırak mağdurları ve Bağ-kur tescil mağdurlarının sorunlarını dile getiren Mustafa Erdem,
“Serbest meslekte mesleğe giriş stajı yapmak zorunda olan stajyerlerin SGK yükünün kurum tarafından karşılanması yönünde bir uygulamaya ihtiyaç olduğunu biliyoruz. Bu konuda bir düzenlemenin getirilmesini bekliyoruz” dedi.
