Türk video sanatçısı Nil Yalter Venedik Bienali'nde Altın Aslan Yaşam Boyu Başarı Ödülü'ne layık görüldü. Sanatçıların 'kalıcı etkileri ve çağdaş sanata önemli katlıları' sebebiyle ödüle layık görüldüğü bildirildi. Yalter'e ödülü, bienalin açılış töreni 20 Nisan 2024'te verilecek. ArtForum'da yer alan habere göre, ödül sanatçılara bienalin 'Foreigners Everywhere' (Yabancılar Her Yerde) başlıklı 60’ıncı edisyonunun açılış töreninde 20 Nisan 2024’te verilecek.
Bienalden yapılan açıklamada, “Kuzey ile güney, Avrupa ve ötesinde seyahat ve göç eden sanatçılara odaklanan sergimizin başlığı ve çerçevesi göz önüne alındığında bu karar özellikle anlamlı. Bu anlamda seçimimiz, kendisi de göçmen olan ve birçok açıdan ‘Stranieri Ovunque—Foreigners Everywhere’in ruhunu temsil eden iki olağanüstü, öncü kadın sanatçıya dayanıyor: Anna Maria Maiolino (Scalea, İtalya, 1942, São Paulo, Brezilya’da yaşıyor) İtalya’dan Güney Amerika’da önce Venezuela’ya, daha sonra bugün yaşadığı Brezilya’ya göç etti; Nil Yalter (Kahire, Mısır, 1938, Paris, Fransa’da yaşıyor), Kahire’den İstanbul’a, oradan da bugün yaşadığı Paris’e göç etmiş bir Türk” ifadeleri kullanıldı.
NİL YALTER KİMDİR?
1938 yılında Mısır'ın başkenti Kahire'de doğdu. Lise eğitimini İstanbul'daki Robert Kolej'de tamamladı. Gençlik yıllarında dans, tiyatro ve resimle ilgilenmeye başlayan Yalter, pandomim sanatıyla da bu yaşlarda tanıştı. Yürüyerek gittiği Hindistan yolculuğunda pandomimi sürdürdü.
1965 yılında Paris'e taşınması, dönemin Fransız karşıt kültür ve devrimci siyasal akımlarından bir hayli etkilenmesine sebep oldu. Özellikle de Fransız feminist sanat akımının çokça tesiri altında kalan sanatçı, video sanatının 1970’lerdeki öncü temsilcilerinden biri hâline geldi. 1972 yılında ilk sergisini Paris'te açtı. Bu sergi için kurduğu göçebe çadırını kadınların yazgısına ve mekânına dair bir soruşturma alanı olarak kullandı. Daha sonraki çalışmalarında da göçebelik, akışkan kimlik, melezlik, öteki-kimlikler, toplumsal cinsiyet, modern-öncesi kültürlerin ritüelleri gibi konuları işledi.
OTOBİYOGRAFİK ÜSLUPLA DEVAM ETTİ
Çalışmalarında etnoloji ve sosyoloji gibi sosyal bilimlerden yaralanması da onun sanatını diğerlerinden özgün kılan bir noktaya taşıdı. Resim dalında ise genel itibarıyla Rus Konstrüktivizm akımından etkilendi. Eserlerinde toplumsal ögelerin yanı sıra kendi siyasi düşüncelerini de kullanmaktan çekinmemesi sayesinde otobiyografik bir üslupla üretmeye devam etti.
DÜNYANIN ÖNDE GELEN SANAT MÜZELERİNDE KİŞİSEL SERGİ
Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan Los Angeles Çağdaş Sanat Müzesi, National Museum of Women in the Arts, MoMA PS1 ve Hessel Sanat Müzesi; Kanada'daki Vancouver Çağdaş Sanat Galerisi ve Fransa'daki Paris Modern Sanatlar Müzesi gibi dünyanın önde gelen sanat müzeleri ve galerilerinde kişisel sergiler açmış olan Nil Yalter'in eserleri Tate Modern, İstanbul Modern, Centre Pompidou, Fonds National d’Art ve Museum Ludwig gibi müzelerin de daimi koleksiyonlarında yer almaktadır.