11 ayın sultanı Ya Şehr-i Ramazan geldi çattı. Binlerce Müslüman oruç tutabilmek için 10 Mart Pazar gününü ile 11 Mart Pazartesi gününe birbirine bağlayan gecede uyanacak. Yemeksiz ve susuz geçen bir günün ardından sofralar kurulacak, bütün aile üyeleri masanın etrafında toplanacak ve ilk top atışının duyulmasıyla birlikte herkes orucunu açacak. Ramazanın simgesi haline gelen ve filmlerde bile göndermeler yapılan Ramazan topunun hikâyesi ise 1800’lere dayanıyor. İftar topu, Ramazan ayında Müslümanların oruçlu geçirdikleri gün sonunda akşam ezanı vakti ile birlikte iftar vaktinin geldiğini haber veren top ateşidir. İftar topu geleneğinin ilk olarak nerede ortaya çıktığı tam olarak bilinmese Mısır’da çıktığı tahmin ediliyor. Osmanlı’da ise bu gelenek ilk olarak 1821’de başladı.

İLK YILLARDA SAHUR ZAMANI DA TOP ATILIYORDU

İlk top 1821 yılında Anadolu Hisarı'nda atıldı. Kısa bir süre sonra Rumeli Hisarı'nda da başlayan top atışları 1827'de Yedikule surlarına taşındı. İlk zamanlar sadece iftarlarda değil sahur zamanları da top atışları yapılıyordu. Ancak bir süre sonra sahurda atılan toplardan vazgeçildi. İstanbul’da başlayan bu gelenek 20 yıl gibi bir sürede imparatorluğun her bölgesine yayıldı.

YARALANMALAR SEBEBİYLE TOP ATIŞLARI YASAKLANDI

Ancak bu gelenek pek öyle güllük gülistanlık bir şekilde gitmedi. Top atışı sebebiyle yaralananların sayısında ciddi artışlar olmaya başladı. Devlet top atışında yaralananlara ömür boyu maaş bağlanmaya başlayınca top atışları yasakladı. İlerleyen süreçte İftar topu yerine tüfek kullanılmaya başlansa da kalelerin olmadığı bölgelerde atış yapılmamaya karar verilmesi üzerine bu geleneğe tekrardan geri dönüldü. Günümüzde ise sadece ses çıkması için barut istihkakı kullanılarak bu gelenek varlığını sürdürüyor. 
 

Muhabir: TAHSİN CAN ÖNALP