Sayıştay, Antalya Büyükşehir Belediyesi’ni mercek altına aldığı Kasım 2023 raporunda, Konyaaltı Sahil Projesi kapsamında kiralanan alanların işgal edilmesi ve ek protokoller ile meşrulaştırılması; Konyaaltı Sahil Projesi ihalesini alan firmanın elde ettiği promosyon ve reklam, baz istasyonu, afiş ve pano gelirinden hasılat payı alınmaması üzerinde en çok durulan bulgular arasında yer aldı.
İŞGALLER ARTARAK DEVAM ETMİŞTİR
Sayıştay’ın Antalya büyükşehir Belediyesi ile ilgili Kasım 2023 raporunda, “Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından irtifak hakkı kurulmak suretiyle kiralanan ve Konyaaltı Sahil Projesi olarak isimlendirilen bölgede yer alan, restoran, kafe ve büfe olarak işletilen alanların projesine, sözleşme ve şartnamelerine aykırı olarak büyütüldüğü, büyütülen bu alanlarla ilgili olarak Antalya Defterdarlığı ile Büyükşehir Belediyesi arasında, işgallerin önlenmesi için birçok defa karşılıklı yazışmalar yapıldığı ancak işgallerin artarak ve şekil değiştirerek devam ettiği anlaşılmıştır” denildi.
ŞEZLONG ALANI BAR OLDU
“Yapılan tespit ve değerlendirmelerde de her işletmenin işyeri çevresini işgal ettiği, ayrıca şartname ve projesinde şezlong alanı olarak koordinatları belirtilen yerlerde ikinci bir büfe ve bar açıldığı, bu alanların da müzikli yerlere dönüştürüldüğü böylelikle şartname ve sözleşmesine aykırı uygulamalar yapıldığı tespit edilmiştir” denilen Sayıştay raporunda, “Defterdarlık ve Büyükşehir Belediyesi bu alanlardaki uygulamaları işgal olarak nitelendirmekle birlikte, işgallerin önlenmesi yerine aralarında ek protokoller yapmak suretiyle işgal edilen bu alanları meşru hale getirmişlerdir” ifadelerine yer verildi.
İŞGALLER EK PROTOKOLLE MEŞRULAŞTIRILDI
Sayıştay raporunda Konyaaltı Sahilindeki işgallere yönelik diğer bulgular şu şekilde kayıtlara geçti: “Akdeniz Bulvarı kısmında ihale ile verilen alan 20.538 m2, Beach Park kısmında 16.990,08 m2’dir. Bu alanlara ilave olarak, Akdeniz Bulvarında işgal edilen alanların toplamının 4.598,88 m2, Beach Park kısmında ise 16.076,90 m2 olduğu tespit edilmiştir. Sonradan projenin metrajında yapılan artışların kalıcılığı, ihale öncesi şartnameyle getirilen kuralların da ihlali anlamına gelmektedir. Yukarıda yer alan denetim tespitine binaen, İdare tarafından protokol dışı kullanımların gerek Maliye Hazinesi yönünden, gerekse Antalya Büyükşehir Belediyesi yönünden yapılan izinsiz kullanımlarının ek protokol ile bedel karşılığı kiralanması ve ekonomiye kazandırılması amacıyla Maliye Hazinesinin istemi doğrultusunda Belediye ile Maliye Hazinesi arasında ek protokollerin yapıldığı ifade edilmiştir. Bu haliyle İdare, işgal edilen alanların izinsiz kullanıldığını kabul etmesine karşın, yapılan protokoller ile işgal edilen alanların meşru hale getirilmesinin önü açılmıştır. Netice itibariyle işgal edilen alanların projesine, sözleşmesine ve şartname hükümlerine uygun hale getirilerek, ek protokollerin de feshi gerekmektedir.”
REKLAM GELİRLERİNDEN PAY ALINMAMIŞ
Sayıştay raporunda Konyaaltı Sahil Projesi ihalesini alan firmanın elde ettiği promosyon ve reklam, baz istasyonu, afiş ve pano gelirinden hasılat payı alınmamış olmasına da dikkat çekildi. “İdare ile promosyon anlaşması yapan firmanın bu promosyonlardan elde ettiği gelirlerden İdareye ait olan hasılat payını vermediği tespit edilmiştir. İhaleyi alan firma (iş ortaklığı) ile alt yükleniciler arasında yapılan tip kira sözleşmelerinde işletmelerde satılabilecek yiyecek ve içecekler için firma ile aralarında işbirliği (sponsorluk) anlaşması yapılan ve bu anlaşmalar dahilinde bildirimde bulunulan ürünlerin satılabileceğini, promosyon anlaşması yapılan firma ürünleri listesi dışında kalan ürün ve hizmetler ile ilgili olarak alt kiracıların yapacağı anlaşmalardan da pay alacağı aksine davranışın sözleşmenin feshini gerektirdiği, diğer yandan sözleşmede proje alanında yapılacak olan görsel alanlar dahil her türlü promosyon, reklam amaçlı organizasyonlar, tüm panolar, ilanlar, baz istasyonları ve benzeri reklam amaçlı anlaşmaların sadece iş ortaklığı tarafından yapılacağı ve gelirlerinin iş ortaklığına ait olacağı da belirtilmiştir” denilen raporda şu saptamalara yer verilmekte: Konyaaltı Sahil Projesi Kapsamında Yer Alan Ticari Ünite ve Tesislerin İşletilmesine Dair Kira Sözleşmesi’nin hasılat üzerinden alınacak pay başlıklı 8’inci maddesinin birinci paragrafında kiraya verilen alanın ihaleyi kazanan firma tarafından bizzat işletilmesi halinde tesislerin işletilmesinden elde edilecek toplam yıllık hasılatın yüzde 2’si oranında pay ödeneceği, işletilmek üzere alt kiracılara kiraya verilmesi halinde ise; elde edilecek yıllık toplam hasılattan (kiralama bedeli düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden) yüzde 2 payın ayrıca ödeneceği düzenlenmiştir. Bu durumda alt kiracıların elde etmesi gereken sponsorluk gelirleri ile nakdi ve ayni diğer gelirlerin, alt kiracılarla yapılan kira sözleşmelerine konulan hükümlerle alt kiracılar yerine ihaleyi alan firma tarafından elde edildiği anlaşılmaktadır. İster firma (iş ortaklığı), ister alt kiracılar tarafından hangi ad altında olursa olsun elde edilen gelirlerin kaynağı sonuç itibariyle sahil projesidir. Bu nedenle kaynağını projeden alan hasılatlar üzerinden Büyükşehir Belediyesine yüzde 2 pay verilmesi gerekmektedir. Yukarıda yer alan denetim tespitine binaen, İdare, kira sözleşmesi ve eki kira şartnamesi hükümleri içerisinde firmanın promosyonlardan elde ettiği gelirin yüzde 2’sinin Belediyeye ayrıca pay olarak verilmesine yönelik hüküm bulunmadığı belirtilmiş olmakla birlikte, yerinde yapılan incelemelerde iş ortaklığının kafe, restoran ve büfelerde satılacak yiyecek ve içecekler için promosyon geliri elde ettiği anlaşılmış olup, bu gelir üzerinden yüzde 2 hasılat payı ödemesi sözleşme hükmünün bir gereğidir.”
DİĞER BULGULAR
Sayıştay’ın Kasım 2023 raporunda yer alan Antalya Büyükşehir Belediyesi ile ilgili diğer bazı bulgular da şu şekilde:
Mal, hizmet ve yapım işleri ödemelerinde rekabeti engelleyip sınırlayacak şekilde ödeme planlarının çok uzun günlerle ve taksitlerle yapılması.
Açık ihale ile yapılması gereken işlerin doğrudan temin yöntemiyle parçalara bölünerek yapılması araç kiralama ile ilgili usul ve esaslara uyulmaması.
Büyükşehir Belediyesi tarafından şirkete devredilen taşınmazın pazarlık usulü ile kiraya verilmesi.
Ortak hizmet projesi adı altında Antalyaspor kulübü derneğine nakit transferi yapılması.
İdarenin çeşitli amaçlarla kiralamış olduğu taşınmazlardan bazılarının uzun süre boş kalması ve gereksiz yere kira ödenmesi ile kiralanan bazı taşınmazlara tadilat, bakım ve onarım için yüksek miktarda masraf yapılması.
Taşınmaz kiralarının süresinde tahsil edilmemesi, kiracılara gerekli ihtarların süre verilerek çekilmemesi, tahliye işlemlerine başvurulmaması, kiraların rayiç bedele göre güncellenmemesi.
Büyükşehir Belediyesince yönetilen toptancı hallerinde yapılan fiili denetimlerde eksiklikler tespit edilmesi.
Minibüs, otobüs, servis ve taksi plakalarının süresiz olarak verilmesi
İşçilere yılda 270 saatten fazla çalışma yaptırılması.
Bütçe emanetlerinin kayda alınış sırasına göre ödenmemesi.