Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 adrese dayalı nüfus sayımına göre Antalya’nın en kalabalık ilçesi Kepez oldu. İlçenin nüfusu 629 binlere kadar çıkarken Kepez’i Muratpaşa ve Alanya takip etti. Kepez’de yaşayan binlerce kişi ilçenin adının nereden geldiğini ve kuruluş sürecini araştırdı. 1960 ve 1970 yıllarda ilçenin kuruluş süreci başlarken, bir yandan da dev fabrikalar hayata geçirildi. İlçenin bugün şehrin içerisinde kalan bir bölümünün ise bir zamanlar halk tarafından “uzak” diye tanımlandığı öğrenildi. 

ADINI NEREDEN ALDI?

Antalya’nın sivil tarihçilerinden Hüseyin Çimrin’in anlatımına göre, Kepez 1960’lı yıllara kadar Antalya kenti, Şarampol semtinin biraz ilerisinde; eski adıyla ‘Sosyal Sigortalar (SSK) Hastanesi’nin hemen kuzeyinde, Antalya halkının ‘beyaz bina’ diye adlandırdığı yerde son bulurdu. Sözlük anlamı “Deniz kıyısında kayalık alan” ve gelinlerin başlarına taktıkları “taç” anlamına gelen Kepez, Antalya’nın kuzeyindeki ovayı da bir gelin başı gibi taçlandırır.

SADECE BİRİSİ KORUNDU

1970’li yılların ortalarından itibaren "Dokuma" olarak adlandırılan semtte, o yılların ortalarına kadar hiçbir ev olmadığına dikkat çeken Çimrin, her tarafın taşlık ve fundalık ile kaplı olduğunu belirtti. Bugün yeni otogara giderken eski Pil Fabrikası’nın biraz ilerisinde eskiden Osmanlı Devrine ait iki tane sarnıç binası olduğunu notlarına ekleyen Çimrin, bugün bu yapılardan birisinin korunduğunu söyledi. 

Antalya Kepez (2)

DEVELERİN KONTROL NOKTASI

Daha 1960’lı yıllara kadar bu çifte sarnıçların bulunduğu alanın deve kervanlarının ve at arabalarının eksiklerini kontrol etmek için mola verdikleri bir yer olduğunu ifade eden Çimrin, “Burada araba ve atların son kontrolleri yapılır, kervana katılacak son yolcular da burada beklenirdi. Kervan düzülünce de çifte sarnıçlardan başlayarak konvoylar halinde, Kepez’e doğru yolculuğa başlanırdı.” dedi. 

 BİR ZAMANLAR “ÇOK UZAK”

Memur, bahçıvan ve küçük ölçekli birkaç esnaftan oluşan Antalya halkına, yeni geçim kaynakları yaratmak için 1950’li yılların ortalarından itibaren yeni fabrikalar kurulması için hükümete başvuruların yapıldığını hatırlatan Çimrin, başvuruların sonuç vererek, kurulacağı alanlar için de Antalyalıların "çok uzak" dediği, Antalya-Burdur karayolunun sol tarafının gösterildiğini sözlerine ekledi. 

İSMİNİ FABRİKADAN ALDI

Çimrin, “1955’te Pamuklu Dokuma Fabrikası ve Kepez Elektrik Santralı, 1957’de Etibank ile Fransız Pechiney Şirketi’nin kurduğu Antalya Ferrokrom ve Karpit Fabrikası birbiri ardından yerini aldı.  Bu fabrikaları, 1964’te kurulan Guayul Kauçuk Fabrikası, 1969'da temeli atılıp, 1969'da üretime geçen Antalya Yağ Sanayii ile 1976'da açılan Pil Fabrikası peşi sıra izledi. Bu bölgede ilk olarak Dokuma Fabrikası kurulduğu için, halk o bölgeyi "Dokuma" olarak adlandırdı. Artık 'beyaz binadan' daha ileriye giden tek şehir içi taşıma taşıtı işçileri dokuma Fabrikasına üç vardiya taşıyan Dokuma Fabrikası Servis otobüsü oldu.” dedi.

UÇURUM BÖLGESİNDEN ALDI

1993 yılında Alt Kademe Beldesi olarak teşkilatlanan, son olarak da 5747 Sayılı Kanunla Varsak Beldesinin mahalleye dönüştürülerek kendisine bağlanan ve ilçe statüsüne kavuşturulan Kepez ilçesinin bir diğer anlamını Kepez Belediyesi açıklıyor. Kepez Belediyesi’nin internet sitesinde yer alan bilgilere göre, Kepez’in ismini Antalya'ya ilk girişte karşılaşılan ‘Kepez’ (Uçurum) bölgesinden almış olduğu yönündedir. Kepez’in Türkçe karşılığı yüksek yer, yokuş başı, dağ ve tepe anlamındadır.


 

Kaynak: ANTALYA KÖRFEZ GAZETESİ-ERTUĞRUL GÜN