
Teknoloji artık nefes alışverişimizden daha hızlı. Dünya hızla dijital bir tüketim ağına girmişken geri dönüşüme karşı da duyarlılık artıyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın Türkiye İsraf Raporu’na göre Türkiye’de geri dönüşüm bilinci 70’lerde…
Hızla gelişen teknolojiye ayak uydurmaya çalışan Türkiye’de, tüketim alışkanlıkları da teknolojik gelişmelerle aynı hızla ilerliyor. Her geçen gün daha da dijitalleşirken dijitalleşmenin verdiği etkiyle tüketim hızında çığır aşmış durumda. Toplumlar bu gelişmelere karşı geri dönüşüm kavramının önemini her ortamda dile getirerek tüketim alışkanlıklarının azaltılmasını geleceğin teminatı olarak sunuyor.
BAKANLIK VERİLERİ BİLİNCİ ORTAYA KOYDU
Peki ya ülkemizde durum nasıl? Gümrük ve Ticaret Bakanlığı himayesinde oluşturulan araştırma heyeti tarafından 7 bölge, 26 ilde 1650 kişiyle görüşülerek hazırlanan Türkiye İsraf Raporu’na göre; toplumun yüzde 30’u hala geri dönüşüm kavramını bilmiyor. Nedir bu geri dönüşüm? Ülke olarak Avrupa Birliği Uyum Yasaları çerçevesinde Son 10 yıldır yaygınlaşarak günlük hayatımıza dahil olan bir kavram. Bizler için geri dönüşüm konusunda en çok bilinen uygulama çöpleri tiplerine göre geri dönüşüm kutularına atmak. Maalesef yapılan araştırmaya göre bu en basit uygulama bile toplumun sadece yüzde 40’ı tarafından biliniyor ve aynı disiplinle henüz uygulanmıyor. Kısaca özetlersek; toplumun yüzde 20’si (geri dönüşüm kavramını bilenlerin yüzde 31.6’sı) geri dönüşüm kavramını bildiği halde geri dönüşüm kutularını kullanmıyor.
SUYU HOR KULLANIYORUZ
İsrafa karşı çok sayıda sivil toplum örgütünün çalışmaları olsa da kamuoyunun yüzde 1.8’i nasıl tasarruf yapacağını bilemediğinden tasarruf yapamıyor. Özellikle gelecekte savaşlara neden olacağı beklenen en temel ihtiyacımız su için ise durum daha içler acısı. Ülkemizde su tüketimi bilinç düzeyi yüzde 75, elektrik tüketimi bilinç düzeyi yüzde 79, gıda tüketimi ve giyim tasarrufu bilinç düzeyi yüzde 72 dolayında seyrediyor. Türkiye nüfusunun yüzde 8.6’sı hanelerinde yedikleri ekmeğin kalanını çöpe atıyor. Haftada kişi başı 226 gram ekmeği çöpe gidiyor. Gıda israfının yüzde 42’si hanelerde yapılıyor. Dünyadaki toplam enerji kullanımının yüzde 15-20’sinden hane halkının sorumlu olduğu belirtiliyor. Evlerde enerji tasarrufu sağlamaya yönelik gerekli tedbirler alındığında yüzde 50 oranında tasarruf gerçekleşiyor. Bu, yıllık toplam enerji tasarrufunun Türkiye’de 15 milyar dolar olması anlamına geliyor.
AKILLI TELEFONUN AKILSIZLIĞI
Türkiye İsraf Raporu’nda yediden yetmişse çok sayıda bireyin elinden düşmeyen akıllı telefonlarla ilgili de şu ifadelere yer verildi: “Akıllı telefon sahiplerinin yüzde 6.’i yılda bir, yüzde 16.9’u iki yılda bir, yüzde 28.1’i ise üç yılda bir akıllı telefonunu değiştiriyor. Bireylerin yarıdan biraz fazlası (yüzde 51.8’i) cep telefonunu üç yıl içerisinde değiştiriyor.
İSRAFI NASIL ÖNLERİZ?
- Aydınlanmada tasarruflu ampuller tercih edilmeli. 15 watt enerji tasarruflu bir ampul, 75 watt normal bir ampulden yüzde 80 oranında daha az elektrik harcıyor.
- Bir kişinin günde iki kez 1 dakika boyunca musluk suyunu kapatmadan diş fırçalaması yılda 8 ton su israfına neden oluyor.
- Dört kişilik bir ailenin her üyesinin duş süresini 1 dakika kısaltmasıyla yılda 18 ton su tasarruf ediliyor.
- Elektrikli araçlar stand-by konumunda bırakılmamalı.
- Bulaşık makinaları her yıkamada 15 litre su harcıyor. Aynı miktar bulaşığı elde yıkamanın bedeli 35 litreden 200 litreye kadar değişiyor.
- Binalarda çatı yalıtımı, pencerelerde çift cam kullanımı, mantolama ve verimli ısıtma sistemlerinin kullanımıyla önemli boyutta enerji tasarrufu sağlanabilir.
- Mutfağın gün ışığıyla aydınlanması, yüzde 15 oranında tasarruf demek. Banyo ve tuvaletler de gün ışığıyla aydınlatılmalı.
- Küçük ekranlı televizyonlar büyük ekranlara göre daha az elektrik enerjisi tüketiyor.
Bir saç kurutma makinasının 10 dakika çalışması 60 watt’lık bir lambanın 3 saat yanmasına eşdeğer enerji tüketiyor. - Kağıt kullanımında geri dönüşüm sağlanmalıdır. Bir büro elemanı yılda ortalama 81 kg kağıdı çöpe atıyor. Bir ton kullanılmış gazete kağıdı geri kazanıldığında 8 çam ağacının kesilmesini önleyebilir.
- Teknolojik eşyaları eski diye değiştirmeyin.