Antalya’da otellerin ve seyahat acentalarının düşük doluluklardan şikâyet ettiği bir dönemde, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un Antalya’da ‘tüm yılların rekorunun kırıldığını’ açıklaması turizm sektöründe hoş karşılanmadı. Antalya Manavgat’ta bulunan Vigo Turizm Seyahat Acentası sahibi Özcan Kılıç, rekor açıklamalarına karşı, “Sahadaki gerçekler bu pembe tabloları desteklemiyor. Veriler, turizmin büyük bir yükselişten ziyade, ekonomik mücadelelerle dolu bir dönem geçirdiğini gösteriyor” dedi.
EKONOMİK MÜCADELELERLE DOLU BİR DÖNEM
2024 yılının Türkiye turizmi için çelişkilerle dolu bir yıl olarak geride kaldığını söyleyen Kılıç, “Sayın Turizm Bakanı'nın ‘Turizmde 2024’te rekorlar kırdık’ söylemleri kulağa hoş gelse de, sahadaki gerçekler bu pembe tabloyu desteklemiyor. Veriler, turizmin büyük bir yükselişten ziyade, ekonomik mücadelelerle dolu bir dönem geçirdiğini ortaya koyuyor. Bu durum, turizmin büyüdüğüne dair yapılan açıklamaların sahadaki tabloyu ne kadar yansıttığı konusunda düşündürücü sorular doğuruyor” ifadelerine yer verdi.
“GEÇEN YILA GÖRE YÜZDE 50’YE VARAN KAR KAYBI YAŞANDI”
2024’te konaklama sürelerinin bir gün kısalması ile yüzde 10’luk bir kayıp ve yüzde 50’ye varan kâr kaybının yaşandığını belirten Kılıç, “Bu kayıp sonucu yaşanan ekonomik sıkıntıyı otelcisinden esnafına kadar turizm tüm bileşenleri hissetti. Artan enflasyon, işletme maliyetlerini yükseltirken, düşük döviz kuru turistlerin harcamalarının değerini düşürdü. İşletmeler, kârlılıklarını koruyamadı ve birçok işletme geçen yıla göre yüzde 50’ye varan kâr kaybı yaşadı. Bu tablo göz önüne alındığında, ‘rekor kırdık’ söyleminin ne kadar gerçekçi olduğunu sorgulamak gerekiyor. Cirolar düşmüş, gelirler azalmış ve maliyetler artmışsa, rekorlar gerçekten nerede?” şeklinde konuştu.
PEMBE TABLO EKONOMİK SIKINTILARI YANSITMIYOR
Turizm sektöründe çalışan ya da turizmden doğrudan gelir elde eden esnaf ve küçük işletmelerin bu yıl büyük kayıplar yaşadığını kaydeden Kılıç, sözlerine şöyle devam etti: “Bakanlığın çizdiği pembe tablo, bu kesimlerin yaşadığı zorlukları ve ekonomik sıkıntıları yansıtmıyor. Restoran sahipleri, otelciler, hediyelik eşya dükkanları, tur operatörleri… Bu insanların 2024 boyunca yaşadığı zorluklar, turizmin pembe bir rüyadan çok, hayatta kalma mücadelesi olduğunu gösteriyor. Esnaf, sezonu yüzde 60 kayıpla kapattı. Restoranlar beklenen turist kalabalığını göremedi, oteller doluluk oranlarını tutturamadı, tur operatörleri de zayıflayan taleple başa çıkmaya çalıştı. Bu tablo, ‘Rekorlar kimin için?’ sorusunu anlamlı hale getiriyor.”
"TGA’DAN DÜŞÜNDÜREN BİR BAŞARI"
2024 yılında, Turizm Geliştirme Ajansı (TGA) gelirlerinde dikkat çeken bir artış yaşadığını dikkat çeken Kılıç, "TGA, turizm sektöründen aldığı payı yüzde 49 artırarak 2,63 milyar TL’ye (77 milyon dolar) çıkardı. Ayrıca, Hazine’den aldığı devlet yardımı yüzde 40 artışla 2 milyar TL’ye (58 milyon dolar) ulaştı. TGA’nın bu gelirleri turizmi tanıtma ve geliştirme amacıyla kullanılıyor olabilir, ancak turizmin diğer aktörleri artan maliyetler, azalan gelirler ve ekonomik baskılarla mücadele etti. 'Turizm kazandı' söylemleri, sektörün genelinde yaşanan kayıplarla birlikte düşünüldüğünde ne kadar anlam taşıyor?" dedi.
REKOR VARSA PARALAR NEREDE?
Enflasyonun yüksek olması ve döviz kuru düşük işletmelerin kar kaybı yaşadığını dikkat çeken Kılıç, “Sokakta ekonomik sıkıntılardan şikâyet eden vatandaşa ‘çıkar göster telefonunu’ denilen bir dönemde, turizmde pembe tablolar çizenlere ‘Rekor varsa, paralar nerede? Çıkar göster paraları’ demek gerektiği de turizmin yaşadığı ekonomik gerçeklerin bir yansıması. Bu sorunun ardındaki gerçek, turizmde ciro ve gelirlerde yaşanan anormal kayıpların nedenini sorgulatıyor. Enflasyon yüksek, döviz kuru düşük ve işletmeler kâr kaybı yaşıyorsa, bu rekorlar gerçekten kime hizmet etti?” diyerek sözlerini tamamladı.
"AYAKTA KALMAYA ÇALIŞAN BİNLERCE İŞLETME VAR"
Son olarak Kılıç, şu ifadelere yer verdi: "2024 yılı, turizmin sadece rakamlarla değil, sahadaki gerçeklerle de değerlendirilmesi gerektiğini gösterdi. Turizm sektörü, ekonomik yükü omuzlayan esnaf ve küçük işletmelerin yaşadığı zorlukları göz ardı ederek sürdürülebilir bir gelişim sağlayamaz. Rekorlar kâğıt üzerinde etkileyici görünebilir, ancak sahada maliyetlerle boğuşan, kazancını artırmak bir yana, ayakta kalmaya çalışan binlerce işletme var. Bu nedenle, turizmdeki başarılar sadece büyük kazanımlar üzerinden değil, sahada hissedilen ekonomik etkilerle ölçülmeli. Sonuç olarak, 2024 yılı, turizmin yapısal sorunlarını gözler önüne serdi. Pembe tablolar ne kadar etkileyici görünse de, ciro ve kârlılıkta yaşanan kayıplar, turizmin iç yüzündeki mücadeleyi ortaya koyuyor."
