I.Dünya Savaşı’nın en hararetli dönemlerinde Antalya’nın Kaş ilçesinde görevlendirilen Mustafa Ertuğrul Aker, Melis açıklarında İngilizlere ait “Ben My Chree” adlı uçak gemisini düşürerek tarihe adını altın harflerle yazdırdı. Ardından Kurtuluş Savaşı’nda verdiği engin mücadele ile  birçok ödül ve madalya ile şerefledirilen Aker, Türk tarihinin en büyük kahramanlarından birisi oldu. İşte Mustafa Ertuğrul Aker’in kahramanlıklarla dolu hikayesi… 

UÇAKLARIN YIKICI GÜCÜ 

İnsanlar daha başlangıçtan beri hep uçmayı hayal ediyordu. Bu hayalle ulaşmak için insanlar yıllar boyunca çalıştı ve en sonunda bu hayal gerçeğe dönüştü. 1903 yılında ilk uçak, Wright kardeşler tarafından icat edildi ve uçuruldu. Böylece artık insanlık günler hatta aylar sürebilecek mesafeleri bu ulaşım araçları sayesinde kısa sürede kat edebilir oldu. Fakat uçaklar sadece ulaşımda kullanılmadı. 1903 yılında icat edilen uçaklalar ilerleyen dönemlerde savaşlarda da yer aldı. Özellik Mustafa Kemal Atatürk, Balkan Savaşları zamanı uçakların yıkıcı gücüne birinci elden şahit oldu. O zaman bu araçların ileride ne kadar büyük bir önem kazanacağını fark eden Atatürk, ileride herkesin aklına kazanacağı “İstikbal göklerdedir” sözünü söyledi.

Atatürk’ün Uçakları

OSMANLI İMPARATORLUĞU SAVAŞA GİRİYOR 

I.Dünya Savaşı’yla birlikte uçaklar, artık ciddi bir güç haline gelmişti. Bir şehrin üstünden geçerek koca koca binaları yıkıp, koca koca şehirleri harabeye çevirebiliyordu. Böylece uçak filosu güçlü olanlar artık savaşın seyrine yön veriyordu. Tarihteki ilk uçak filosunu kuran ülke ise İngiltere oldu. Savaş yıllarında Osmanlı ise bu uçak filoları karşısında ciddi sıkıntılar yaşadı ve çok kayıplar verdi. I.Dünya Savaşı döneminde Osmanlı İmparatorluğu zaten son anlarını yaşarken devlet, ciddi bir yokluk ve sefalet içindeydi. Kapitülasyonlar ve art arta gelen bağımsızlık isyanları sonucu imparatorluk yıpranmış ve Avrupa ona “Hasta adam” lakabını takmıştı. Böyle bir durumdayken Osmanlı Devleti’nin I.Dünya Savaş’ına girmesi adeta bir intihar oldu. Almanya’nın yanında savaşa giren Osmanlı, savaş döneminde çok fazla şey kaybetti.

MUSTAFA ERTUĞRUL AKER DÜNYANIN İLK UÇAK GEMİSİNİ DÜŞÜREN SUBAY

I.Dünya Savaşı’nın en kızıştığı dönemde Osmanlı Devleti, Almanlarla beraber Meis adasına bir harekat düzenleyecekti. O dönem İtalya ve Fransa işgalinde olan ada Doğu Akdeniz’de stratejik bir öneme sahipti. Alman General Liman Von Sanders'in emriyle bu adaya çıkarma yapılmasına karar verildi. Bu emir çerçevesinde 4 adet 7,7'lik Alman yapımı Erhard dağ topu olan küçük bir batarya ile Aydın'dan Kaş'a götürüldü. Fakat ileride harekatın başarısız olmasından dolayı o dönem orduda subay olarak görev alan Mustafa Ertuğrul Aker, tarihte bir ilke imza attı. 9 Ocak 1917 tarihinde, Aker, dönemin uçak gemisi olarak kabul edilen 4 uçaklı “Ben My Chree” adlı İngiliz gemisini, Kaş’ta Meis Adası açıklarında top atışları ile batırdı. Bu sayede Mustafa Ertuğrul Aker, dünya tarihinde uçak gemisini batıran ilk kişi olarak tarihe geçti. 

SAVAŞTA GÖSTERDİĞİ KAHRAMANLIKLAR DÜŞMANI BİLE ETKİLEDİ 

Mustafa Ertuğrul Aker’in başarıları sadece bununla sınırlı kalmadı. Meis Adasında bulunan 2 Fransız topunu ve 1 telsiz istasyonunu imha etti. 2 ve 26 Şubat 1917 tarihlerinde 2 yelkenli gemi daha batırdı. 13 Aralık 1917’de, Üsteğmen rütbesinde iken Kemer limanında, Fransızlara ait “Paris II” adlı savaş gemisini top atışları ile batırmayı başardı. 8 Mart 1918’de yine Fransızlara ait “Aleksandra” savaş gemisi, bir kayığa yerleştirilen dinamitlerin patlatılmasıyla batırıldı. Dünya Savaşı bittiğinde, Mondros antlaşması sebebiyle, işgal edilen Anadolu topraklarında, tüm silah ve cephanelere el konulup, topların kamaları söküldü. O tarihlerde Aydın bölgesindeki birlikleri denetlemekle görevlendirilen HMS Ben-my-Chree’nin eski komutanı Charles Rumney Samson ise; "Gösterdiği kahramanlıktan dolayı bu batarya toplarının kamalarını sökmek askeri şerefe aykırıdır" diyerek, Mustafa Ertuğrul'un bataryasına dokunmadı. Aker I.Dünya Savaşı’ndaki kahramanlıklarına Kurtuluş Savaşı döneminde de devam etti. Kurtuluş Savaşı’nda Batı Cephesinde çeşitli görevler yer aldı hatta burada ağır yaralanan alan Aker iyileştikten hemen sonra vatanı için cepheye geri koştu. 1 Ekim 1920 tarihinde Aker Antalya’da görevlendirildi. 

ANTALYA’DA HAYATINI KAYBETTİ 

Savaşların bitmesinin ardından Mustafa Ertuğrul Aker, Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde katıldığı savaşlarda gösterdiği başarılardan ötürü toplam 10 madalya ve rozetle onurlandırıldı. Askerliği bıraktıktan sonra çeşitli görevler üstelenen Aker 1927 yılında Antalya Hava Rasat İstasyonu Müdürlüğü görevini aldı. 12 Temmuz 1930 tarihinde emekli oldu. Emekli olduktan sonra Antalya’ya yerleşen Mustafa Ertuğrul Aker ömrünün son yıllarına kadar burada yaşadı. 5 Kasım 1968 yılında ise tarihe adını altın harflerle yazdıran bu kahraman vefat etti. Naaşı ise Antalya Andızlı Mezarlığına defnedildi.

MUSTAFA ERTUĞRUL AKER HAKKINDA BİLGİLER

Mustafa Ertuğrul Aker 1893 yılında bando subayı Ahmet Nuri Bey ve Beyza hanımın ilk çocuğu olarak 1983 yılında Girit’e dünyaya geldi. Aker, Selanik Lisesi’ni bitirdikten sonra Harp Okulu’na girdi ve 1914 yılında buradan topçu subayı olarak mezun oldu. I.Dünya Savaşı’nın patlak vermesi ile Çanakkale’de görev alan subaylardan biri oldu.  9 Ocak 1917 tarihinde, Kaş-Meis açıklarında dünyanın ilk uçak gemisini düşürerek tarihe geçti. Çok sayıda gemi yelkenli ve torpidoyu hasara uğratarak I.Dünya Savaş’ının kahraman askerlerinden biri oldu. Kurtuluş Savaşı’nda da Batı cephelerinde görev alan Aker, Antalya’da İtalyanlara karşı verilen mücadelenin baş aktörlerinden birisiydi. Kurtuluş Savaşı dönemindeki başarılarından dolayı madalyalar kazanan Aker, 12 Temmuz 1930 tarihinde emekli oldu ve Antalya’ya yerleşti. Mustafa Ertuğrul Aker, Komutanı Şefik Bey'in (Aker) kızı ile evlendi. 1934'te Soyadı Kanunu'nun çıkmasından sonra kayınpederinin soyadını seçti. Ömrünün sonuna kadar Antalya’da kalan Mustafa Ertuğrul Aker, 5 Kasım 1968 tarihinde 75 yaşında hayata gözlerini yumdu. 2007 yılında Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından Aker’in kahramanlığı ve başarıları anısına Atatürk Parkı'na heykeli dikildi. 


 

Muhabir: TAHSİN CAN ÖNALP