Antalya Su ve Atık Su İdaresi Genel Müdürlüğü’nün (ASAT) 2023 yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu, içme ve kullanma suyu temin ve dağıtım sistemlerindeki kayıp ve kaçak oranlarının, yasal sınırların çok üzerinde olduğunu ortaya koydu. Özellikle Antalya merkezde ve bazı ilçelerde bu oran yüzde 40’ın üzerine çıkarken, diğer ilçelerde de yüzde 30’un üzerinde seyrettiği belirtildi. Raporda, İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği’ne göre, büyükşehir belediyelerinin su kayıp oranlarını 2023 yılına kadar yüzde 30’a, 2028 yılına kadar ise yüzde 25’e düşürme zorunluluğu olduğu hatırlatıldı. Ancak ASAT’ın mevcut oranlarının bu hedeflerden oldukça uzak olduğu ifade edildi.
YÜZDE 40 KAYIP
Sayıştay, Abone İşleri Dairesi Başkanlığı’ndan alınan fatura verileri ile Su Şebeke ve Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanlığı’ndan temin edilen üretim verilerini karşılaştırarak su kayıplarını hesapladı. Buna göre Antalya merkezde 176 bin metreküp su üretilirken, bunun sadece 90 bine yakını faturalandırıldı. Gelir getirmeyen oradan yüzde 49 olarak ölçülürken, kayıp kaçak oranı yüzde 42 oldu. Toplamda ise Antalya genelinde 354 bin metreküp su üretimi sağlandı, 206 bin metreküpü faturalandı, gelir getirmeyen yüzde 41 olurken, kayıp kaçak su miktarı ise yüzde 36 oldu. Antalya merkezdeki Aksu, Döşemealtı, Kepez, Konyaaltı ve Muratpaşa ilçelerinin toplamında kayıp oranı yüzde 40’ın üzerinde bulunurken, diğer 9 ilçede de bu oran yüzde 30’u geçti.
SAYIŞTAY UYARDI
Raporda, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yayımladığı genelgeye atıf yapılarak, su kayıplarının önlenmesi için Su Kayıp Yönetimi Birimi’nin güçlendirilmesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca, personel sayısının ve teknik altyapının artırılması, SCADA sistemine veri aktarımı için debimetrelerin kullanılması gibi öneriler sunuldu. Sayıştay, içme ve kullanma suyu kayıplarının azaltılabilmesi için kontrol mekanizmalarının etkin bir şekilde kurulması gerektiğine dikkat çekti. Yüksek su kayıp oranlarının sürdürülebilir olmadığını vurgulayan rapor, altyapı yatırımlarının acilen yapılması gerektiğinin altını çizdi.
