Antalya’nın turizm cenneti Kundu sahilinde yaşanan çevre felaketi, tatilcileri ve çevrecileri hayrete düşürdü. Halk plajında biriken binlerce plastik şişe, kumları tamamen kapatarak çevre kirliliğinin boyutlarını gözler önüne serdi.
SAHİLDE BİNLERCE ATIK BULUNUYOR
Etkili olan sağanağın ardından akarsularla denize taşınan atıklar, dalgalarla tekrar kıyıya vurdu. Deniz insan eliyle oluşan atıkları adeta kabul etmeyerek insanların önüne yeniden serdi. Bu görüntü, “Bir insan bunu nasıl yapabilir?” sorusunu akıllara getirdi. Binlerce plastik atığın bulunduğu sahilin olası bir fırtına öncesi çöpler denize karışmadan temizlenmemesi ise bir başka tepkiyi getirdi. Herkesin bakınca bir kez daha düşünmesi gereken manzara, doğanın insan eliyle nasıl yok edildiğini gözler önüne serdi.
BİR NUMARALI DÜŞMAN
Antalya Körfez Gazetesi muhabiri Ertuğrul Gün'ün haberine göre plastik atıkların oluşturduğu çevre sorunu sadece görsel bir kirlilikle sınırlı kalmadı. Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, bu durumun ekosisteme verdiği büyük zararları vurguladı. Gökoğlu, “Plastik atık sorunu, küresel ölçekte ciddi bir tehdit haline geldi. Dünyada farklı türdeki plastiklerin sadece küçük bir kısmı verimli şekilde dönüştürülebiliyor. Toplanamayan veya yakılarak bertaraf edilen plastikler hem kara hem de deniz canlılarının bir numaralı düşmanı” dedi.
ÜREMELERİNİ ENGELLİYOR
Gökoğlu, denizlerde biriken plastiklerin, balıkların ve diğer deniz canlılarının yaşamını tehdit ettiğine dikkat çekerek, “Plastikler, canlıların sindirim sistemlerine zarar veriyor ve midelerinde sahte bir doygunluk hissi yaratıyor. Sindirilemeyen bu atıklar ölümle sonuçlanabilecek sağlık sorunlarına neden oluyor. Ayrıca, plastik yüzeylerinde biriken zehirli maddeler deniz canlılarına geçerek ekosistemdeki dengeyi bozuyor” ifadelerini kullandı. Plastik kirliliğinin aynı zamanda fotosentez ve plankton üretimini olumsuz etkilediğini belirten Gökoğlu, “Yoğun plastik tabakası, güneş ışığının deniz altlarına ulaşmasını engelliyor. Bu durum, balıkların yaşam alanlarını yok ediyor ve üremelerini engelliyor” dedi.
TEMİZLENSİN ÇAĞRISI
Kundu sahilinde oluşan plastik yığını, insan tüketiminin doğa üzerindeki yıkıcı etkisini bir kez daha hatırlattı. Güneşi fırsat bilerek bölgeye gelen tatilciler atıkların bir an önce temizlenmesi gerektiği çağrısını yaptı. Manzara karşısında çok şaşırdığını ifade eden Ali Güzel, “Balık tutmak için geldim. Böyle bir şey ilk defa görüyorum. Yüzlerce plastik atık var. Aksu çayından karışmış olabilir. Yüzde 80’i nerede ise plastik şişeden oluşuyor. Bunun kadar denizde de varsa gerçekten durum çok kötü. Kimse dikkat etmiyor” sözlerine yer verdi.
144 TON PLASTİK ATIK KARIŞIYOR
Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF-Türkiye) ve Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü̈ tarafından 2021 yılında hazırlanan raporda Türkiye’nin Mısır ve İtalya’dan sonra Akdeniz’e en çok plastik atık bırakan üçüncü ülke konumunda olduğuna dikkat çekildi. 2018’de yayımlanan WWF raporuna göre Türkiye’den Akdeniz’e günde 144 ton plastik atık karışıyor. Türkiye’de toplanan atıkların yüzde 67,2’si düzenle depolanırken, yüzde 20,2’si vahşi depolama alanlarında bertaraf edilmekte ve sadece yüzde 12,3’ü geri kazanım tesislerine gönderiliyor. Düzensizce atılan plastikler çöp kutularından uçarak etrafa yayılıp, depolama alanlarından çevreye saçıldığı ifade edildi. Tek kullanımlık plastik ambalaj ve ürünler basta olmak üzere, sigara izmaritleri hayalet ağlar ve gözle görülmeyen, 5 milimetreden küçük plastik atıklar (mikroplastikler) yaygın bir şekilde çevrede görüldüğü belirtildi.
DAKİKADA 33 BİN 800 ATIK
Raporda, “Günümüzde plastik kirliliği tüm kara parçaları, denizler hatta kutupları bile etkileyen önemli küresel bir sorun haline geldi. Akdeniz Havzası, plastik kirliliğinin en üst düzeye çıktığı, yüksek tehdit altındaki riskli bölgelerinden birine dönüştü. Kısa bir süre önce yayımlanan WWF raporu, Akdeniz’e dakikada 33 bin 800 plastik şişeye eşdeğer plastik atığın karıştığını ortaya kondu. WWF’in Akdeniz Plastik Raporu, atık sorununun önemli parçalarından birinin tek kullanımlık plastikler olduğunu net olarak ifade etmektedir. Denizlere ulaşan atıkların yüzde 80’i kara kaynaklıdır. Akdeniz’deki atıkların yüzde 95’ini plastik malzemeler oluştururken, 134 tür deniz canlısı bu plastik atıklardan etkilenir. Plastik, deniz canlılarında iç yaralara (ülserler, mide bağırsak yollarının tıkanması), doygunluk hissi sebebiyle ölümlere yol açabilmektedir. Mikroplastiklerin bu yolla deniz canlılarından kuşlara ve besin zinciriyle insana kadar ulaşması sorunun önemini gözler önüne sermektedir” denildi.
