Antalya’da spor branşları arasında ilk sıralarda yer alan yağlı pehlivan güreşlerinin başlamasına artık sayılı günler kaldı. Yerel Seçimler nedeniyle bir dizi gecikmenin yaşandığı yağlı güreşler ne zaman başlayacak? Detaylara birlikte göz atalım…
PEHLİVAN İSMİ SADECE BU SPOR DALINDA GEÇERLİ
Pehlivan, geleneksel bir Türk sporu olan yağlı güreşi icra eden sporculara verilen isim olarak karşımıza çıkmakta. Farsçadan dilimize aktarılmış olan pehlivan kelimesi Anadolu’da yiğit, bileği sağlam, güçlü ve kuvvetli kişileri ifade etmek amacıyla da kullanılmakta.
‘YAĞLI GÜREŞ’ İSMİ NASIL ORTAYA ÇIKTI
Yağlı güreş, müsabaka sırasında pehlivanların ya da güreşçilerin vücutlarına yağ sürmeleri nedeniyle bu isimle anılan, müzik eşliğinde icra edilen, geleneksel bir spor türüdür. Yağlı güreş geleneksel bir spor olduğu kadar aynı zamanda bir gösteri sanatı olarak da tanımlanmakta.
ANTALYALI KIRKPINAR BAŞPEHLİVANLARI
Antalya, halk tarafından yağlı güreşin çok sevildiği ve sayısız güreşçinin yetiştiği bir coğrafya. Geçmişten günümüze Recep Gürbüz, Cengiz Elbeye, Mehmet Yeşilyeşil, Ali Gürbüz, İsmail Balaban, Orhan Okulu, Yusuf Can Zeybek ve Osman Aynur yağlı güreş turnuvaları içerisinde en önemlisi sayılan Kırkpınar’da başpehlivanlığı kazanan Antalyalı pehlivanlardan.
EN BÜYÜK ROL PEHLİVANLARIN
Yakın zamanlara kadar özellikle köy düğünlerinin ve bayramların vazgeçilmez bir parçası olarak karşımıza çıkan yağlı güreşler günümüzde tümüyle güreş festivallerinde icra edilen bir turnuva sporu haline dönüştü. Yağlı güreş festivalleri güreş ağası, hakem, cazgır, çalgıcı, yağcı, meydan komiseri, peşkirci gibi görevliler tarafından bir dizi ritüel ve geleneksel uygulama ile yürütülen, yöre halkının katılımıyla coşkulu bir hava kazanan, halk kültürü açısından önemli bir yer tutan toplumsal etkinlikler de en büyük rol pehlivanların.
PEHLİVANLARIN PİRİ HZ. HAMZA
Pehlivanlar geleneksel bir spor olan yağlı güreşi icra etme bilgi, beceri ve hünerine sahip kişiler olup aynı zamanda bu geleneğin devam etmesini de sağlarlar. Er meydanı olarak adlandırılan çayırlarda güreşen pehlivanların piri, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in amcası Hz. Hamza’dır.
YAĞLI GÜREŞLERİN VAZGEÇİLMEZİ KISPET
Pehlivanlara özgü bir giysi olan ve müsabakalar sırasında giyilen geleneksel giysiye kıspet adı verilir. Kıspetler belden baldıra kadar uzanan, paçası dar, beli ve paçası iple bağlı, deri pantolonlardır. Pehlivan karakteri ve imajı açısından kıspet vazgeçilmez bir unsurdur. Yağlı güreşe çocuk yaşlarda başlanır. Sağlam bir fizik yapısı, kuvvet ve heves isteyen bir spordur. Yağlı güreşe başlayan genç aynı zamanda pehlivanlığa da adımını atmış sayılır.
YAĞLI GÜREŞLERDE USTA-ÇIRAK İLİŞKİSİ
Yağlı güreş genellikle usta-çırak ilişkisi içerisinde yürütülür ve uzun bir eğitim süreci söz konusudur. Çırak ustasından güreş tekniği ve oyunlarına dair bilginin yanı sıra pehlivan karakteri ve pehlivanlık geleneğine dair bilgiyi de alır, zaman içerisinde özümser. Bu şekilde pehlivanlık geleneğinin ve yağlı güreşin süreklilik kazanması ve gelecek kuşaklara aktarılması sağlanır. Antalya halkı tarafından, ata sporu olarak görülen yağlı güreşle uğraşan pehlivanlar büyük saygı görmekte, pehlivanlık ise her fırsatta yüceltilmektedir.
YAĞLI PEHLİVAN GÜREŞLERİ BAŞLADI MI?
Türkiye Geleneksel Güreşler Federasyonu Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada, Antalyalıların dört gözle beklediği yağlı güreş organizasyonlarına yönelik başvuruların devam ettiği ifade edildi. Federasyondan yapılan açıklamada, “Seçim sonrası belediyelerimizin tamamına yakın bir kısmında devir teslim işlemleri bu hafta itibari ile tamamlanmıştır. Bu nedenle 2024 yılı yağlı güreş takviminin sağlıklı bir şekilde hazırlanabilmesi için bir engel kalmamıştır” denildi.
Güreş Federasyonu’ndan yapılan açıklama:
“Belediyelerimizin seçim süreci kaynaklı bu çok doğal ve zorunlu gecikme federasyonumuzun takvim belirleme sürecine çıkamamasına neden olmuştur. Bu istenmeyen ve kimsenin elinde olmayan gecikme nedeniyle tüm güreş severlerimizden anlayış beklemekteyiz. Seçim sonrası belediyelerimizin tamamına yakın bir kısmında devir teslim işlemleri bu hafta itibari ile tamamlanmıştır. Bu nedenle 2024 yılı yağlı güreş takviminin sağlıklı bir şekilde hazırlanabilmesi için bir engel kalmamıştır. 2024 yılı Yağlı Güreş takviminin belirlenebilmesi için tüm belediye, kurum ve kuruluşların güreş yapmak istedikleri tarih ya da tarihleri en geç 26.04.2024 tarihine kadar federasyonumuza bildirmelerine karar verilmiştir. Takvim belirlemesinde öncelikle talep edilen tarihler dikkate alınacak olmakla beraber, talepte bulunulan günlerde CW Enerji Yağlı Güreş Liginin organizasyon tarihleri veya başka bazı organizasyonlarla çakışmalar olması halinde ilgili belediye ve kurumlarla istişare yapılarak en uygun tarihler belirlenmeye çalışılacaktır. Takvim belirlenmesinde hali hazırda çok büyük bir gecikme içinde olduğumuz dikkate alındığında 2024 takviminin en hızlı şekilde düzenlenebilmesini teminen verilen süreye azami hassasiyet ile riayet edilmesini önemle rica ediyoruz.”
