60. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde yarışmadan çıkarıldığı için sansür krizine neden olan yönetmen Nejla Demirci’nin Kanun Hükmü adlı belgeseli 34. Ankara Film Festivali’ne de alınmadı. Ankara Film Festivali’ni düzenleyen Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı Başkanı İrfan Demirkol, Kanun Hükmü filmini festivale gönderilen link şifresinin açılmaması ve belgeselin izlenememesinden dolayı yarışmaya almadıklarını açıkladı.

DEMİRKOL'DAN AÇIKLAMA

Demirkol’un açıklamasına “Bana ulaşmak isteseniz, ulaşırdınız” diye cevap veren Nejla Demirci, “İletişimde hatam olabilir, çoğunu tek başıma üstlendiğim temposu yüksek sıkıntılı günler yaşadım. Ama esas üzüntüm, iletişim sorununun bir ‘nimet’ işlevi görmüş olabileceği endişesi” diye konuştu. Belgeselin festivale kabul edilmemesinin Ankara Film Festivali’ni de sansür tartışmalarının odağına çekmesi üzerine Demirkol yeni bir açıklama yayınlayarak, filmin festivale alınmamasıyla ilgili süreci paylaştı.

‘FİLM AÇILAMADI’ DENİLDİ

KHK ile işinden edilen bir öğretmen ve bir hekimin geri dönmek için verdiği mücadeleyi anlatan  Nejla Demirci’nin ‘Kanun Hükmü’ belgeseli, bu yıl 2-10 Kasım tarihleri arasında düzenlenecek 34. Ankara Film Festivali Ulusal Belgesel Film Yarışması’na başvurdu. Film yarışmaya alınmadı. Ankara Film Festivali’ni düzenleyen Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı Başkanı İrfan Demirkol, yaptığı açıklamada, ‘Kanun Hükmü’ belgeselinin festivale gönderilen link şifresinin açılmaması dolayısıyla filmin izlenememesi nedeniyle yarışmaya alınmadığını söyledi. Demirkol, açıklamasında yaşanan bu sorunun aşılması için Nejla Demirci’ye bilgi verildiğini de kaydetti.

ULAŞMAK İSTESENİZ ULAŞIRDINIZ

Demirkol’un açıklamasının ardından bir açıklama da filmin yönetmeni Nejla demirci yaptı. Demirci, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda,

“İrfan Demirkol’un 13 Ekim, dün kamuoyu ile paylaştığı duyuru üzerine yazıyorum. Duyuru kısaca, ‘Kanun Hükmü’ filmimin Ankara Film Festivali’ne alınmamış olmasını teknik ve takvim sorunları ile açıklıyor ve beni sorumlu tutuyor. Filme ulaşılamadığı için jüri seyredemedi, bu nedenle festivale alınamadı diyor. Beni de merkezine aldığı bir suçlama daha yöneltiyor, haksız ve temelsiz eleştirilere uğruyoruz diyor. Benim de ancak takipçisi olduğum itirazlardan bahsediyor. Sert bir üslupla kızmak yerine, neden kendiliğinden böyle bir durum oluştu sorusuna yanıt aramak daha uygun olurdu. Her şeyden önce, ‘Kanun Hükmü’ filminin 60. Antalya Film Festivali yarışmasından çıkarılması ile başlayan süreç, gecikmeden, sadece bir filmin meselesi olmaktan çıktı. Sektör sansür ve yasaklamayı sorguladı, tavır alındı, yol açıcı sonuçlar elde edildi. Bu durum, yaşayageldiğimiz benzer süreçleri düşündüğümüzde, kıymetli bir dönemeç oldu. Buradan devam edeyim. Böyle dönemeçler teknik vb. mazeretleri pek kaldırmıyor. Ayrıca, mazeret yaratıcılığı engelliyor. Daha tedirgin edici olan, bu mazeretlerin bahane olarak kullanılma eğilimi. Ankara Film Festivali bir organizasyon, senelerin birikimine sahip. Yazık değil mi, onca deneyimi yok sayacak teknik mazeretler sıralamasına başvurmak. Bana ulaşmak isteseniz, ulaşırdınız. İletişimde hatam olabilir, çoğunu tek başıma üstlendiğim temposu yüksek sıkıntılı günler yaşadım. Ama esas üzüntüm, iletişim sorununun bir ‘nimet’ işlevi görmüş olabileceği endişesi.” ifadelerine yer verdi.

ART NİYETLİ BİR TUTUM SÖZ KONUSU

Demirci’nin paylaşımının ardından 60. Altın Portakal Film Festivali için olduğu gibi Ankara Film Festivali için de sansür tartışmaları başladı. Bu tartışmaların ardından festivali yöneten Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı Başkanı İrfan Demirkol, yeni bir açıklamada bulunarak, filmin festivale alınmamasına neden gösterdiği süreci aktardı. Demirkol’un yeni açıklaması şu şekilde:

"1 Eylül 2023 - "Kanun Hükmü" filmi 1 Eylül 2023'te Ulusal Belgesel Film Yarışması'na başvurdu.
20 Eylül 2023 - Başvurular tamamlandı. Proje kooridnatörü, başvuru yapan 105 filmin teknikkoşullarını inceledi. Değerlendirme sonucu 98 film, öğretim üyesi ve belgesel film yönetmenlerinden oluşan, bağımsız üç kişilik bir ön jürinin değerlendirmesine sunuldu.
23 Eylül 2023 - Koordinatörümüz, filimin yönetmeni Nejla Demirci'ye 'Belgesel filminiz için ilettiğiniz şifreyi izleme linki kabul etmiyor. Kontrol edip doğru olan izleme linkini ve şifreyi bize iletebilirseniz seviniriz. Bilginize' diye e-mail attı.
26 Eylül 2023 - Daha önce festivalde de çalışmış ve Ahmet Uluçay'ın filmlerine can suyu olmuş görüntü yönetmeni rahmetli İlker Berke'nin cenazesinde yönetmen Necla Demirci'ye 'Şifresinin açılmadığını, ön jürinin filmi izleyemediğini, acil şekilde şifreyi göndermesini' söyledim. Kendisi 'Evet haberim var, şifreyle ilgili sizden mail gelmişti.' dedi.
29 Eylül 2023 - Ön jüri izleme bağlantısına yine erişemedi.
5 Ekim 2023 - Ön jüri değerlendirmesini yaptı ve 105 başvurudan yönetmenlik şartlarına uygun 98 belgesel film içinden 8 belgesel filmi, anlatım özellikleri, yaratıcılıkları, teknik yeterlilik, konularındaki özgünlükleri neticesinde yarışmaya değer buldular.
6 Ekim 2023 - Saat 16.01'de yönetmen Necla Demirci aradı. Açtım. 'Ee şimdi ne olacak? Ne yapmayı düşünüyorsunuz?' dedi. Şaşırdım çünkü ön jüri finalistleri belirlemişti.
Sonuç olarak film ön elemeyi geçmiş, finale kalmış ve ardından yarışmadan çıkarılmış değildir. İzleme linki erişime kapalı olduğu için ön jüri filmi değerlendirememiştir. Bu nasıl 'sansür' olabilir ya da böyle bir değerlendirme yapılabilir? Art niyetli, gerçek dışı ve hem festivalin kimliğini hem de kamuoyunu yanıltan bir tutum söz konusudur. Festival emekçilerine, finalistlere, jüri üyelerine, sinema izleyicilerine şu an büyük bir saygısızlık yapılmıyor mu?"

NE OLMUŞTU?

Yönetmen Nejla Demirci'nin KHK ile görevden alınan iki kamu çalışanının işe geri dönme mücadelesini anlatan "Kanun Hükmü" adlı belgeseli, filmde yer alan kişilerden biriyle ilgili yargı sürecinin devam ettiği iddiasıyla 60. Altın Portakal Film Festivali Ulusal Belgesel Film Yarışma Seçkisinden çıkarıldı. Yarışmaya geri alınan film Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “FETÖ propagandası yapılıyor” suçlamasının ardından festivalin iptaliyle sonuçlanan süreci başlattı.

Muhabir: BÜLENT ÖNER