60. Altın Portakal Film Festivali bu yıl krizle başladı ve temposu yüksek krizle iptal edildi. Peki festival öncesinde son bir haftada neler yaşandı. Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek’in sosyal medyasından yaptığı açıklamayla iptal edilen festivalle ilgili Antalya son bir haftadır Türkiye ve dünya gündemine yerleşti.
KRİZ NASIL BAŞLADI?
“Kanun Hükmü” belgeseli, 60. Altın Portakal Film Festivali'nden iki kez üste çıkarıldı. Festivalin yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu konuya ilişkin açıklamasında, “Herhangi bir terör örgütünün destekçisi olarak tarif edilmeyi kabul etmemiz mümkün değildir” dedi. Bu kararların üzerine jüri üyeleri görevlerinden çekildi fakat Kanun Hükmü belgesel yapıtının tekrar festivale dahil edilmesi üzerine yeniden görev yapacaklarını açıkladılar. Festival Jüri Başkanı Demet Akbağ’da Muhittin Böcek'in iptal kararı öncesinde görevinden istifa etmişti. Daha önce Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan sonra Gençlik ve Spor Bakanlığı da festivale desteğini çektiğini açıklamıştı. Gençlik ve Spor Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada,
"Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde, belgesel yarışması bölümündeki 'Kanun Hükmü' adlı belgeselde mağduriyet algısı üzerinden FETÖ terör örgütü propagandası yapılması nedeniyle Antalya Altın Portakal Film Festivali'nden desteğimizi çekmiş bulunmaktayız" denilmişti.
AKBAĞ RAHATSIZ OLDU
Demet Akbağ sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda,
"İsmimin, dahil olmadığım olaylar içerisinde geçmesi beni rahatsız etti. Bir hafta boyunca sinema konuşmak ve sinemayla iç içe olmak için kabul ettiğim, Antalya Altın Portakal Film Festivali - Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması jüri başkanlığı görevimden ayrılıyorum" dedi.
Akbağ açıklamasında; yaşanan iletişim sorunlarının, kriz yönetiminin yapılamamasının ve isminin dahil olmadığı olaylar içerisinde geçmesinin kendisini rahatsız ettiğini kaydetti.
ADIM ADIM KRİZ
7-14 Ekim tarihleri arasında yapılması planlanan Altın Portakal, Türkiye'nin en köklü film festivallerinden. Bu karara tepki gösteren 20 jüri üyesi görevi bıraktı. Daha sonra kararı sansür olarak nitelendiren onlarca yönetmen ve yapımcı filmlerini yarışmadan çekti. Festival yönetimi kararından geri adım atıp Kanun Hükmü filmini yarışmaya tekrar dahil etti. Kültür ve Turizm Bakanlığı da buna tepki göstererek festivalden çekildi. Ardından, festival yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu yeni bir açıklama yaparak, "filmin festivaldeki varlığı nedeniyle" hakkında bir soruşturma açıldığı bilgisinin kendisine ulaştığını, yeni bir karar alarak Kanun Hükmü belgeselini festival seçkisinden çıkardıklarını duyurdu. Devam eden yargı süreci gerekçe gösterildi Belgeselin konusu, Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile görevlerine son verilen iki memurun mücadelesi. Festival Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu, yaptığı yazılı bir açıklamayla, devam eden yargı sürecini gerekçe göstererek filmin seçkiden çıkarıldığını duyurdu. Sinemanın bağımsızlığına, sanatçıların fikirlerini özgürce yansıtabilmesi gerektiğine yürekten inandıklarını belirten Boyacıoğlu,
"Belgeselde yer alan kişi ile ilgili yargı süreci tamamlandıktan sonra, film Antalya'da gösterilecektir" dedi.
İLK TEPKİ NEJLA DEMİRCİ’DEN
Karara ilk tepki filmin yönetmeni Nejla Demirci'den geldi. Festival yönetiminin gerçeği saptırdığını savunan Demirci, kararı bir sansür olarak yorumladı ve sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Hukuk, demokrasi isteyen Türkiye toplumu mağdur edilmiştir" dedi.
JÜRİ ÜYELERİNDEN TEPKİ
Daha sonra festival jürisinde yer alan Demet Akbağ, Ayşegül Aldinç, Onur Saylak, Özcan Alper, Mehmet Günsur, Ali Aga, Sema Kaygusuz, Behiç Ak, Zeynep Dadak, Deniz Tortum, Elif Refiğ, Hazar Ergüçlü, Paolo Bertolin, Ali Ercivan, Hakan Bıçakcı, Anna Maria Aslanoğlu, Ezel Akay, Engin Palabıyık, Senem Erdine ve Ahmet Gürata da karara tepki gösterdi. Jürideki 20 isim yaptıkları ortak açıklamada,
"Filmlerde suç unsuru arayan bu bakışı ve sansür yaptırımının normalleşmesini kabul etmiyoruz" ifadelerine yer verdi.
Jüri üyeleri, görevlerini ancak filmin seçkiye yeniden dahil edilmesiyle birlikte yapabileceklerini söyledi.
FİLM FESTİVALDEN ÇIKARILDI
Yaşananların ardından Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması'nda yer alan "8 X 8", "Aniden", "Beraber", "Bildiğin Gibi Değil", "Son Hasat", "Tereddüt Çizgisi" ve "Yurt" filmlerinin yönetmen ve yapımcıları yaptıkları açıklamayla, "Kanun Hükmü" filminin Ulusal Belgesel Yarışması'ndaki yerini alana dek festivalden çekildiklerini duyurdu. Belgeselin seçkiden çıkarılmasını sanatsal ifade özgürlüğüne açık bir tehdit olarak gördüklerini belirten sinemacılar, ortak açıklama metninde,
"Özü itibariyle topluma ait olan festivallerin sansüre boyun eğmesinin kabul edilemez olduğunu düşünüyoruz" ifadelerine yer verdi.
BAZI FİLMLER ÇEKİLDİ
Yönetmen Zeki Demirkubuz da sosyal medyada yaptığı paylaşımda son filmi "Hayat"ı yarışmadan çektiğini söyledi. Demirkubuz, ortak imza metnine imza atmak istemedi. Böylece Festival seçkisinde yer alan 8 belgesel filmden 6'sı ve 14 kısa filmin tamamı da yarışmadan çekilmiş oldu. Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, görevi süresince seçici kurulların oluşmasına, jürilerin belirlenmesine, filmlerin içeriğine ve filmlerin kazanıp kazanmaması konusuna hiçbir şekilde dâhil olmadıklarını söyledi. Sinemacıların filmlerini festivalden toplu bir şekilde çekmesinden bir gece sonra, Ahmet Boyacıoğlu yaptığı yeni bir açıklamayla Kanun Hükmü'nün seçkiye yeniden dahil edildiğini duyurdu. Boyacıoğlu,
"Filmde yer alan kişi ile ilgili yargı sürecinin devam etmediği tarafımızca belgelendiği için filmin yarışma seçkisine geri alınmasına karar verilmiştir" dedi. Nejla Demirci, filmiyle ilgili verilen kararı "Kazandık" diyerek duyurdu. Sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Demirci, "Sinemamız, halkımız, Antalya, festival emekçileri el ele verdik ve demokrasi mücadelemizi kazandık" dedi.
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞINDAN AÇIKLAMA GELDİ
Kültür ve Turizm Bakanlığı: Sanatın provokasyon unsuru olarak kullanılması çabasının parçası olmayacağız Festivalin destekçilerinden olan Kültür ve Turizm Bakanlığı, filmin seçkiye dahil edilmesine tepki gösterdi ve festivalden çekildiğini açıkladı. Bakanlık açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
"Böylesi önemli bir festivalde, sanatın gücü kullanılarak mağduriyet algısı üzerinden FETÖ terör örgütü propagandası yapılmasına vesile olunması son derece üzücüdür. Bakanlığımız, aziz milletimizin 15 Temmuz'da verdiği destansı mücadelesinin itibarsızlaştırılması, sanatın provokasyon unsuru olarak kullanılması çabasının bir parçası olmayacaktır. Bu sebeple Antalya Altın Portakal Film Festivali'nden çekilmiş bulunuyoruz."
ADALET BAKANLIĞINDAN AÇIKLAMA GELDİ
Adalet Bakanı Tunç;
“Terör örgütünün propagandasının yapılmasına kesinlikle müsaade edilemez” dedi.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Ankara'da bir törende yaptığı değerlendirmede Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın kararını doğru bulduğunu söyledi:
"Altın Portakal Film Festivali gibi geleneksel hale gelmiş bir festivalde terör örgütünün propagandasının yapılmasına kesinlikle müsaade edilemez."
KARARIN ARKASINDAYIZ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 11 Ağustos'ta Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne atanan oyuncu Tamer Karadağlı, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın festivalden çekilmesi hakkında, "Bakanlığımızın aldığı kararın arkasındayız" dedi.
HAKKIMDA SORUŞTURMA AÇILDI
Tüm bu gelişmelerin ardından, Altın Portakal Film Festivali Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu yeni bir açıklama yaparak, Kanun Hükmü belgeselini yeniden festival seçkisinden çıkardıklarını duyurdu. Boyacıoğlu, "filmin festivaldeki varlığı nedeniyle" hakkında bir soruşturma açıldığı bilgisinin kendisine ulaştığını, kendisi ve ekibinin can güvenliği ile ilgili tehditlerin olduğunu kaydetti. Sinema sektöründen gereken desteği göremediklerini belirten yönetmen, yeni bir karar alarak Kanun Hükmü belgeselini festival seçkisinden çıkardıklarını açıkladı.
GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI DESTEĞİNİ ÇEKTİ
Gençlik ve Spor Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Türk sinemasının alanındaki en önemli etkinliklerinden biri olan ve 60'ıncısının düzenlenme süreci devam eden Antalya Altın Portakal Film Festivali'ne, Bakanlık olarak Antalya Spor Salonu'nun tahsis edildiği hatırlatıldı. Açıklamada,
"Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde, belgesel yarışması bölümünde "Kanun Hükmü" adlı belgeselde mağduriyet algısı üzerinden FETÖ terör örgütü propagandası yapılması nedeniyle Antalya Altın Portakal Film Festivali'nden desteğimizi çekmiş bulunmaktayız." denildi.
İPTAL KARARINI BÖCEK AÇIKLADI
Kanun Hükmü belgeselinin film seçkisinden çıkarılmasıyla kriz yaşanan 60. Altın Portakal Film Festivali iptal edildi. Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek,
"Kendi kararıyla büyük bir karmaşaya neden olan festival yönetmeninin, sanat yönetmeninin ve oluşturdukları tüm sanat ekibinin görevlerine şu an itibari ile son verilmiştir" açıklamasında bulundu.
