Röportaj: Deniz ÖzdamarTürkiye’nin 4 litografi (taş baskı) sanatçısından biri olan ve Antalya'da yaşayan Canberk Payçın, gazetemiz Körfez'e konuştu. Litografi sanatı için devletin özel desteğine ihtiyaç duyulduğunu belirten Payçın, geçtiğimiz yıllarda 3 üniversitede litografi eğitimi verilirken şimdi sadece Dokuz Eylül'ün kaldığına dikkat çekti.' Litografi (taş baskı) sanatını önce Antalya ve tüm Türkiye’ye duyurmayı hedefleyen Canberk Payçın, 25 yaşında Türkiye'nin bu alandaki 4 sanatçısından biri... Yeterince devlet desteği alamamaktan yakınan Payçın, kurduğu özel atölyeyi büyüterek daha çok öğrenciye eğitim vermeyi ve ilerleyen zamanda Antalya’da Türkiye’nin en büyük sanat merkezini açmayı planlıyor. Üzerinde çalıştıkları taşların bir asırdan eski özel taşlar olması gerektiğini vurgulayan Payçın, istedikleri taşların yurda sokulmasında gümrüklerde sıkıntı çektiklerini söyledi. İlk kez gazetemiz Körfez'e konuşan Payçın, muhabirimiz Deniz Özdamar ile keyifli bir sohbet gerçekleştirdi. İLGİ ALANINIZ OLAN LİTOGRAFİ (TAŞ BASKI) HAKKINDA BİLGİ VERİR MİSİNİZ? Taş baskı ya da litografi/litografya, kireç taşı üzerine yağlı mürekkeple çizilmiş şekil ve yazıların basım sanatı. Taşbaskıya el litografyası da denir. Taşbaskı, modern ofset litografyanın başlangıcıdır. Taş baskı tekniğinin esası, yağın suyu itmesi özelliğine dayanır. LİTOGRAFİ’NİN TÜRKİYE’DE ARTIŞ GÖSTERMEMESİNİN NEDENİ NEDİR? Litografi (taş baskı) dersliklerinin taşları fazla bulunmuyor ve herkes yapamıyor. Çok zorlu aşamalardan geçiyor bu taşlar; taşların hazırlanması 2-3 ay sürerken bizim baskıyı yapmamız en az 1 hafta sürüyor. Bu alan sadece 9 Eylül Üniversitesi'nde kaldı ve biz 2016’da mezun olduk. 2016’dan sonra devlet ve okullar taş baskıya çok zor ve maliyetli olduğundan dolayı eğilim göstermedi. Okullar ve devlet yağlı boyaya daha çok yoğunlaştı, ardından karakaleme. TÜRKİYE’DE LİTOGRAFİ (TAŞ BASKI) İLE İLGİLENEN KAÇ KİŞİ VAR? Türkiye’de bu alanda ilgilenen sadece 4 sanatçı var. Bunlardan biri benim. Geçtiğimiz yıllarda 3 farklı üniversite bu alanda eğitim verirken, 2016 yılından itibaren sadece 9 Eylül Üniversitesi veriyor. 'LİTOGRAFİ EĞİTİMLERİNİN VE DEVLET DESTEKLERİNİN ARMASINI İSTER MİSİNİZ? Eğitimden önce, litografide kullanılan taşların bulunması ve hazırlanması gerek. Litografi baskısında kullanılan taşlar en az bir asırdan eski olmalı ki baskıda iyi bir başarı elde edelim. Tabi bunun ardından, sanat konusunda başarı elde etmiş üniversitelerin yer açmaları gerekiyor. Ardından devletin kullanacağımız malzemeler, boyalar ve taşları okullara temin etmesi gerek. Öğretmenlere gelirsek; evet bu alandaki öğretmenlere kontenjan açılmalı ve bunun için büyük bir bütçe ayrılmalı. DEVLETİN SİZE DESTEK OLMASI İÇİN ÇALIŞMALARINIZ OLDU MU? Çeşitli belediyelere ve KOSGEB’e de başvurdum, eğitim üzerine hiçbir şekilde destek ya da kredi verilemediğini söylediler. Bu tarz destekler Milli Eğitim Bakanlığı tarafından veriliyormuş; Bakanlığa başvurduğumuzda, talep görmeyen bir alana destek olamayacaklarını söylediler. Ancak ben bunun üzerine kendim bir sanat atölyesi kurdum ve küçük uğraşlarla unutulan sanatımızı canlandırmaya çalışıyorum. ANTALYA'DA ÇALIŞMALARINIZI DUYURACAK ORTAM VAR MI? Çalışmalarımızın kamuoyuna duyurulması adına öncelikle sanatçıların bir araya geldiği, sanat severlerle sanatçıların aynı ortamı paylaştığı mekanlara ihtiyaç var. Çalışmalarımı sanatseverlerle buluşturabilmek adına resim sergileri açmayı hedefliyorum. Antalya’da daha önce bir sergi açmıştım ama bu yeterli değil. Aynı zamanda Antalya Sanatçılar Derneği (ANSAN) üyesiyim. Ancak Kalekapısı'ndaki dernek lokalimiz Büyükşehir Belediyesi tasarından maalesef kapatıldı. Dernek lokalimizin eski yerine taşınmasını istiyorum. Tekrar sanatçılar ve tüm resim yapan kişilerin orada bir araya gelmesini istiyorum. Litografinin tekrar canlanmasını istiyorum. YAKIN ZAMANDA SERGİ AÇMAYI DÜŞÜNÜYOR MUSUNUZ? Bu yıl içerisinde Antalya’nın birçok bölgesinde, birçok otelde ve ilerleyen zamanlarda Türkiye’de; İstanbul, İzmir ve Ankara’da sergi açmayı planlıyorum, kısaca iddialı geliyorum. 'SERGİLERİNİZ İÇİN DESTEK BEKLİYOR MUSUNUZ? Başta sanat ruhlu halkımız olmak üzere, bütün belediyeler ve sanatla ilgilenen kuruluşlardan tabi ki destek bekliyorum. Bu sanatı tekrar canlandırmak gerekiyor, bu resimler çok yüksek meblağlara alınıp çok yüksek meblağlara satılabiliyor. Mesela Almanya'da elinde bu taşlardan bulunan profesör hocalarımız var. Bana taş göndermek istiyorlar, ancak gümrükten geçirilmesine asla izin verilmiyor ve gümrük çok yüksek gümrük bedelleri isteniyor. CANBERK PAYÇIN OLARAK AMAÇLARINIZ NELER? Ben Canberk Payçın olarak, litografi sanatını önce Antalya ve tüm Türkiye’ye duyuracağım. İlerleyen zamanda eğer planlarım istediğim gibi giderse Antalya’da, Türkiye’nin en büyük sanat merkezini açmak gibi bir hedefim var. Aynı zamanda sınıfımı büyüterek daha çok öğrenciye eğitim vermek istiyorum. Atatürk’ün ilkeleri üzerine bir çok çalışma yapmayı hedefliyorum ve ilerleyen zamanda bu alanda Atatürk’ün devasa bir resmini basacağım. CANBERK PAYÇIN KİMDİR? Litografi sanatını, unutulan sanatı Türkiye’ye duyurmak isteyen Canberk Payçın, 25 Mayıs 1992’de Antalya’nın Muratpaşa ilçesinde dünyaya geldi. 2010 yılında Muratpaşa Lisesi'nden mezun olduktan sonra yetenek sınavlarına katılıp, 9 Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi'ni kazandı. 2016 yılında litografi ve resim öğretmenliğinden mezun oldu. 1 yıl boyunca özel sektörde çalıştı. Sonra kendi sanat atölyesini kuran Canberk Payçın, Muratpaşa'da İkiz İşhanı’ndaki sanat atölyesinde, litografi sanatını canlandırmakta, bu alanda öğrenci yetiştirmektedir.