Patates ve soğandaki fiyat artışı, tüketici kadar üreticiyi de rahatsız etti. Fiyat artışının sorumlusu olarak yanlış tarım politikaları ve stokçular gösterildi. Bir kilo soğanın fiyatı 4.7 TL olan doları solladı Patates ve kuru soğandaki fiyat artışının önüne geçilmiyor. Dün Antalya Toptancı Hali’nde patatesin kilosu 3.5-4, soğanın kilosu ise 4.5-6 TL’den işlem gördü. Bu rakamlar pazarda ve marketlerde daha yüksek seviyelerde oldu. Fiyatlardaki yüksek artışa sebep olarak üretimdeki azalma, tüccarların stok yapması ve yanlış tarım politikaları gösteriliyor. Resmi verilere göre Türkiye’de yıllık ortalama 600 bin dekar alanda 2 milyon ton kuru soğan yetiştiriliyor. Türkiye patates üretiminde ise 2017’de 4 milyon 800 bin tonluk üretimle dünya patates üretiminde ilk 15 içerisinde yer aldı. UZMANLARIN GÖRÜŞÜ Antalya Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp’e göre bu işte en masum olan taraf çiftçiler. Alp, az da olsa ihracat yapıldığı için piyasada ürünün azaldığını, artan fiyatlardan stokçuların sorumlu olduğunu belirtti. Toptancı Hal Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akçan ise TUTA nedeni ile domatesi de benzer akıbetin beklediğini iddia ederek, “Böyle giderse Türkiye’de tarım bitecek” diye konuştu. Antalya Ticaret Borsası Meclis ve 2. Meslek Komitesi Üyesi Muzaffer Aydoğan ise fiyat artışlarını üretimdeki düşüş ve stokçulara bağladı. Hasan Yavaşlar İthalatla terbiye olmaz ATB 2. Meslek Komitesi 2. Meslek Komitesi Üyesi Muzaffer Aydoğan, yaşanan fiyat artışını üretimdeki düşüş ve stokçulara bağlarken, “Tarım ithalatla terbiye edilemeyecek kadar stratejik bir sektördür” dedi Antalya Ticaret Borsası (ATB) Meclis ve 2. Meslek Komitesi Üyesi, soğan patates üreticisi ve tüccarı Muzaffer Aydoğan, soğan ve patatesteki fiyat artışlarını üretimdeki düşüş ve stokçulara bağladı. Geçen yıllarda soğan ve patatesin para etmediğini fiyatın yerlerde süründüğünü kaydeden Aydoğan, çiftçinin düşük fiyat nedeniyle üretime yönelmemesi nedeniyle bu yıl üretimde düşüş yaşandığını söyledi. 2016 yılında patatesin tarla fiyatının 10 kuruşa kadar düştüğüne işaret eden Muzaffer Aydoğan, “Çiftçi ürettiğinin karşılığını alamazsa niye üretsin” dedi. ÜRETİM PLANLAMASI YOK! Soğanın da geçen yıl tarla fiyatının 30 kuruşa kadar düştüğünü belirten Aydoğan, “Çiftçi zarar edince ekim yapmak istemiyor. Bir de üretim planlaması olmadığı için çiftçi hangi ürünü üretmesi gerektiğine karar veremiyor. Geçen yıl zarar ettiyse ekmiyor, piyasada ürün sıkıntısı olunca fiyatlar yükseliyor. Ertesi sene fiyatlar yükseldi diye tekrar ekiyor. Bu sefer de talepte sıkıntı yaşanıyor. Bu kısır döngü her sene devam ediyor. Tarım Bakanlığı’nın bir an önce üretim planlamasını devreye sokması gerekiyor” diye konuştu. STOKÇULAR DA SORUMLU Bu yıl patates ve soğandaki fiyat artışından stokçuları da sorumlu tutan Muzaffer Aydoğan, stokçuların piyasadaki malları çekmesi nedeniyle de zaten var olan arz sıkıntısının daha da derinleştiğini söyledi. Aydoğan, yaz ayında yaşanan soğan-patates krizinin sonbahar aylarında da yaşanacağını ileri sürdü. Tarım ürünlerinde yaşanan sıkıntının çözümünün ithalatta olmayacağını vurgulayan Muzaffer Aydoğan, “Tarım ithalatla terbiye edilemeyecek kadar stratejik bir sektördür. Üretim planlaması, yerinde ve doğru destekle, üretimin artırılmasına yönelik politikalarla Türk tarımını ayağa kaldırabiliriz. Yaşanan her sıkıntıda ithalat sopasını gösterirseniz var olan sorunları daha da katlar, çözüme ulaşamazsınız” diye konuştu. Parayı aracı kazanıyor Antalya Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp, patates ve soğanda yaşanan fiyat artışını üç gerekçeye bağladı: “Geçen yıl para kazanamayan çiftçi bu yıl üretimi azalttı. Üreticinin 1 TL’ye sattığı ürünü, tüketici 5-6 TL’ye alıyor. Tüccarlar stok yaptığı için piyasada ürün azaldı” Antalya Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp, soğan ve patateste yaşanan fiyat artışının çiftçiden kaynaklanmadığını söyledi. Çiftçinin Toptancı Hali’nde 1 TL’ye sattığı ürünün pazarda ve markette tüketiciye 5-6 TL’ye ulaştığını belirten Alp, yaşanan fiyat artışında üreticinin sorumluluğunun olmadığını belirtti. TÜCCARLAR STOK YAPIYOR Antalya’da patates ve soğan üretiminin fazla olmadığını, bu işin lokomotif şehirlerinin Niğde, Afyon ve Konya olduğunu belirten Alp, geçen yıl her iki ürünün de para kazandırmadığını belirterek, “Bu nedenle, bu sezon üretimde azalma yaşandı. Az da olsa ihracat yaptığımız için iç piyasada ürün azaldı. Ancak tüccarların stokladığı ürünlerin de fiyat artışında önemli payı var. Çiftçi para kazanmıyorsa, pazarda fiyatlar bu kadar yükseliyorsa, fiyat artışının sebebi tüccarlarda aranmalı” dedi. PARAYI ÇİFTÇİ KAZANMIYOR Tarımda yaşanan fiyat artışlarında sürekli çiftçilerin suçlandığına dikkat çeken Alp, şunları söyledi: “Çiftçi bu işten para kazanmıyor. 30 yıl önce 1 kilo patates ve soğanın kilosu 1 TL idi. Bir çuval gübrenin fiyatı da 2,5 TL idi. Çiftçi bugün patatesin kilosunu 2 TL’den satıyor ama 1 çuval gübrenin fiyatı en az 60-70 TL. Bunun mazotu, ilacı, iş gücü ve diğer giderleri var. Tüm giderlerin fiyatları katlanarak artıyor ama çiftçinin kazandığı para hiç artmıyor. Çiftçi para kazanamıyor, tüketici fiyat artışından şikayet ediyorsa, bu konuda aracılara dikkat etmemiz gerekiyor” dedi. Alp, Türkiye’nin tarımda ithal ederek ayakta kalamayacağını belirterek, devletin çiftçiyi desteklemesi gerektiğini sözlerine ekledi. Domates de el yakacak Antalya Toptancı Hal Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akçan, 3 yıldır para kazanamayan patates ve soğan üreticisinin bu yıl üretim yapmadığı için fiyatların arttığını söyledi. Akçan, TUTA nedeni aynı sorunun güz döneminde domateste yaşanacağını iddia etti Antalya Toptancı Hal Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akçan, patates ve soğan üreticisinin son 3 yılda zarar ettiğini ve bu yıl üretim yapmadığı için fiyat artışının yaşandığını söyledi. 3 yıldır para kazanamayan üreticinin, bu sezon iki ürünü de yetiştirmediğini belirten Akçan, bunun sonucunda da fiyat artışının yaşandığını belirtti. Tüccarların stok yapıp, piyasaya ürün çıkarmadığı için fiyat artışının yaşandığı yönündeki eleştirilere tepki gösteren Akçan, böyle bir durumun kesinlikle söz konusu olmadığını belirtti. SIRADA DOMATES VAR Tarımda ciddi bir politika olmadığını belirten Toptancı Hal Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akçan, güz döneminde de domates fiyatlarında ciddi artış yaşanacağını iddia etti. TUTA ile mücadele edilmesine rağmen başa çıkılamadığını belirten Akcan, “Domates şu anda TUTA nedeni ile para yapmıyor. Geçen hafta Adana’da açık alan domatesleri çıktı. Antalya’dan tüccarlarımız ürün almaya gitti ancak TUTA nedeni ile alamadan geri geldi. Bugün patates ve soğanda yaşanan sıkıntıyı, Ekim-Kasım aylarında domateste yaşayacağız. Bu gerçek ortadayken önlem almak şart. Ancak kimse çiftçiyi ve tüccarı düşünmüyor” şeklinde konuştu. TARIM BİTME NOKTASINDA Türkiye’nin tarım politikasında ciddi sorun olduğuna dikkat çeken Akcan, şunları söyledi: “Şu anda ülkenin tek gündemi seçim. Ancak tarım her sezon kan kaybediyor. Tohum, gübre gibi girdileri zaten ithal ediyorduk. Bu gidişle tarımda tamamen dışa bağımlı hale geleceğiz. Fiyat ucuzken, üretici sıkıntılıyken kimse ortaya çıkıp sorunu çözmeye çalışmıyor, ancak fiyat artınca herkesin gözü çiftçinin ve tüccarın üzerinde oluyor. Zarar eden bir ürün ile ilgili devlet destek vermeli, sübvanse etmeli. Aksi halde Türkiye’de tarım, bitme noktasına gelecek”.