PROBİYOTİK NEDİR? Probiyotikler, yeterli düzeyde alındıklarında konakçı sağlığı üzerinde olumlu etki sağlayan ve barsak sisteminin mikrobiyal dengesini geliştirerek, faydalı etki oluşturan canlı mikroorganizmalardır. Probiyotik bakterilerin insan sağlığı ve beslenmesi açısından oldukça önemli terapötik ve diyetetik özellikleri olduğu bilinmektedir. PROBİYOTİKLER HANGİ HASTALIKLARIN TEDAVİSİNDE KULLANILIR? Probiyotik mikroorganizmaların, laktoz intoleransı ve kabızlık semptomlarının hafifletilmesi, çeşitli tip diyarelerin önlenmesi ve tedavisi, immün sistemin uyarılması, antitümör ve antikanserojen etki gibi insan sağlığı üzerine olumlu katkıda bulundukları ve özellikle ülseratif kolit, spastik kolon, Chron, geçirgen barsak, irritabl barsak ve helicobakter gibi mide ve bağırsak hastalıklarının tedavisinde faydalı oldukları bilinmektedir. Ayrıca, dondurarak kurutulmuş bakteri kültürlerinin kapsül ya da tablet haline getirilmesi ile hazırlanmış preparatları, karaciğer hastalıkları, kabızlık ve antibiyotik tedavisi sonucu ortaya çıkan ishal gibi sindirim sistemi düzensizliklerin giderilmesinde de kullanılmaktadır. Diğer yandan probiyotiklerin, suştan (tür) suşa farklılık gösteren gıda koruyucu etkileri ve değişik hastalıkların tedavisinde kullanım potansiyelleri vardır. Örneğin;

  • Kabızlık sorunu olanların ve kabızlığın ön planda olduğu spastik kolon sendromundan yakınanların B.Lactis, B. Longum, L. Asidoflus, L. Reuteri, L. Plantarum ve kombinasyonlarından oluşan probiyotikleri tercih etmeleri tavsiye edilir.
  • İshal sorununa çözüm arayanların ise S. Boulardii, Saccoromyces ve bifidobakterileri tercih etmeleri önerilir.
  • Gaz, şişkinlik ve karın ağrısı ile karakterli spastik kolon sendromu (IBS) problemi olanların L. Plantarum, bifidobakteri, S. Celevisiae ile laktobasil karışımlarından istifade etmeleri önerilir.
  • Kilo sorununa çare arayanların yine laktobasiller ile bifidobakterilerin karışımlarını tercih etmeleri önerilir.
  • Bağışıklık gücünü artırmak amacıyla probiyotiklerden faydalananların LGG, L. Gasseri, L. Crispatus ve B. Bifidon, B. Longum içerikli probiyotikleri tercih etmeleri önerilir.
  • Sadece genel sağlık yararı amacıyla probiyotik kullanmak istiyorum diyorsanız 4-8 hafta süre ile B. Bifidon takviyesi almanız yeterlidir.
PROBİYOTİKLERİN TAŞIMASI GEREKEN ÖZELLİKLER Bakterilerin probiyotik olarak tanımlanabilmesi ve kullanılabilmesi için aşağıdaki kriterleri taşıması gerekmektedir.
  • İnsan kaynaklı olmalı,
  • Patojen olmamalı,
  • Asidik koşullara ve safra tuzlarına karşı dayanıklı olmalı,
  • Sindirim sistemi duvarlarına yapışma özelliği iyi olmalı,
  • Sindirim sisteminde kolonize olabilmeli,
  • Patojen bakterilere karşı karşıt etki göstermeli,
  • Antimikrobiyal maddeler üretebilmeli,
  • Bağışıklık sistemini iyileştirmeli,
  • Hızlı metabolize olmalı ve hızlı gelişebilmeli,
  • Gıdalarda güvenle kullanılabilmelidir.
BESLENMEDE PROBİYOTİK KAYNAKLARI NELERDİR? Probiyotik bakteriler sadece hazır preperatlarda ya da saşelerde bulunmaz. Peynir, yoğurt, kefir, kombucha, sauerkraut (fermente lahana) ve kvass (fermente içecek) türleri de iyi birer probiyotik kaynağıdırlar. GÜNLÜK PROBİYOTİK İHTİYACIMIZ NE KADARDIR? Vücudumuzda 10 trilyon hücre vardır fakat sadece barsaklarımızda bu sayının 10 katı kadar yani 100 trilyon bakteri bulunur. Sağlığın korunması için günlük 6-10 milyar probiyotik bakteri ihtiyacımız vardır. Haftaya harika probiyotik tarifler vereceğim.