Bor, insan sağlığı açısından kritik mineraller arasında yer alsa da vatandaşlar tarafından bor mineralinin tam olarak ne olduğu ve ne işe yaradığı bilinmemektedir.
Son çıkan haberler doğrultusunda yüksek miktarda bor tüketiminin sağlığı etkilediği iddia edilmiştir. Bu konuda da borun insan sağlığına zararları merak edilmiştir.
İsviçre Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik Bürosu, Beypazarı maden suyunda yüksek miktarda bor bulunduğunu açıklamıştır. Fetal gelişim ile doğurganlığın olumsuz yönde etkilendiğini de eklemiştir.
İsviçre hükümetinin Beypazarı maden sodasını yasaklamasının ardından da bor minerali nedir ve bor insan sağlığına zararlı mı soruları akıllarda yer edinmiştir. İşte, detaylar…
Bor Nedir?
Bor, insan sağlığı üzerinde önemli etkileri bulunan bir mineraldir. Fakat bor daha çok kimyasal bileşik olarak kullanımı ile bilinmektedir. Daha çok yalıtım ve yapısal malzemeler açısından bir katkı maddesi şeklinde kullanılmaktadır.
Bor mineralinin biyolojiyle kesiştiği noktalar oldukça az olsa da vücut için gerekli olan birçok fonksiyonu desteklemektedir. Tüm bunlar için bor mineralinin kullanımının eser miktarda gerekli olması ise çoğu kişinin aklına bor insan sağlığına zararlı mı sorusunu getirmektedir.
Bor İnsan Sağlığına Zararlı Mı?
Her şeyin fazlası zarar sözünü akıllara getirirsek, bor mineralinin de gerektiğinden fazla tüketimi sağlık için zararlıdır. Elbette bu konuda bilimin olumlu ve olumsuz olmak üzere farklı açıklamaları bulunmaktadır.
Bazı bilimsel makalelerde ağız, solunum veya deri yoluyla insan vücuduna girebilen bor mineralinin zararlı etkisi bulunmadığı yer almıştır. Bor içeren besinler ile günlük olarak 10 ila 20 mg borun vücuda alınabildiği belirtilmektedir.
Başka çalışmalarda ise insanların günde en az 1 mg bor almaları açıklanmıştır. Yüksek miktarda bora maruz kalmanın hücrelerde, kemik sağlığı üzerinde ve hormon dengesinde negatif etkisi olduğu belirtilmiştir.
Bor insan sağlığına zararlı mı sorusu ise tükettiğimiz besinlerden aldığımız bor minerali konusundaki merak duygusundan gelmektedir.
Bor İçeren Besinler
İnsan sağlığı üzerinde olumlu etkisi de bulunan bor mineralinin kaynağı bitkisel ürünlerden gelmektedir. Bu sebeple de bor mineralini en çok içerek gıdalar kabuklu meyveler, baklagiller ve meyve/sebzelerdir.
Bor açısından zengin gıda ürünleri aşağıdaki gibidir:
- Elma
- Vişne
- Üzüm
- Fındık
- Ceviz
- Fasulye
- Pancar
- Biber
- Badem
- Hurma
- Şeftali
- Domates
- Brokoli
Borun insan sağlığına zararları merak edilirken hangi besinlerin bor mineralini içerdiği de sorulmuştur. Yukarıda saydığımız gıdaların haricinde de birçok meyve sebze ve baklagil bulunmaktadır.
Bor Vücutta Ne İşe Yarar?
Borun insan sağlığı açısından önemi, tüketilen besinlerle alınan bor mineralinin özellikle kalsiyum metabolizması, kemik sağlığı ve bağışıklık güçlendirme üzerinden açıklanmaktadır.
Başta D vitamini olmak üzere çeşitli yararlı vücut minerallerinin düzenlenmesinde rol oynamaktadır. Uygun miktarda tüketilen bor ise özellikle de eklem bozuklukları için işe yaramaktadır.
Bu doğrultuda bor insan sağlığına zararlı mı sorusu ise genellikle tüketim miktarı ile alakalıdır.
Günlük Bor İhtiyacı Ne Kadar?
Bor insan sağlığına zararlı mı diye merak edilirken, sağlık profesyonellerince günlük olarak tüketilmesi gereken bor miktarı da araştırılmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) açıklamalarına göre bor mineralinin güvenli alım aralığı yetişkin bireyler için 1-13 mg/gün olarak belirlenmiştir.
Kemik sağlığını destekleme konusunda olumlu etki yapan bor minerali miktarı ise günlük 3 mg olarak önerilmiştir.
Vücutta Bor Eksikliği
Dünya Sağlık Örgütü’nün de açıklamalarına göre insan vücudu için yararlı olan bor minerali miktarı belirlenmiştir. Vücuttaki bor eksikliği ise kalsiyum ile magnezyum emilimin azalmasına yol açmaktadır. Bu durum ise minerallerin vücuttan daha çabuk atılmalarına neden olduğu için kemik erimesi gibi problemlere yol açmaktadır.
Vücutta Bor Fazlalığı Neye Yol Açar?
Bor insan sağlığına zararlı mı sorusunun daha çok miktarı ile ilişkili olduğunu belirtmiştik. Son yapılan araştırmalar bor elementinin fazla tüketiminin tıpkı az tüketilmesi kadar zararlı olduğunu ortaya koymaktadır.
Aynı zamanda bor, günlük olarak tükettiğimiz birçok gıdada bulunduğundan, insanların ne kadar tüketeceği konusunda kesin bir sınır çekilemeyeceğini de göstermektedir.
NOT: Bor minerali ve insan sağlığı üzerindeki olumlu-olumsuz etkisi hala daha bilimsel ve tıbbi araştırmaların konusu olduğu için kesin ve net bir şekilde konuşmak mümkün değildir. Fakat günlük olarak vücuda giren bor miktarının sağlık üzerinde hem pozitif hem de negatif etkisi olduğu söylenebilir.
Bor Vücuttan Nasıl Atılır?
İnsanlar ve hayvanların ağızdan aldıkları bor mineralinin vücut için kullanılmayan kısmı idrar ile borik asit olarak atılmaktadır.
Bor insan sağlığına zararlı mı ve bu mineralin eksikliği ve fazlalığı neye yol açmaktadır ile ilgili merak edilen soruları yanıtladık!
