Pazar gecesaatlerinde İran, İsrail’e hava saldırı başlattığını duyurdu. Bu saldıran sonra İran’ın “İsrail’in İran'a saldırması için hava sahasını ya da topraklarını İsrail'e açan her ülke bizim kesin cevabımızı alacaktır” açıklaması üzerine gözler Türkiye’deki İncirlik Üssü’ne çevrildi. Peki, ABD’nin savaşa dâhil olması halinde Amerika, Türkiye’deki üstleri kullanıp İran’a saldırabilir mi? Türkiye’nin bu savaştaki rolü ne? İşte detaylar…
İRAN İSRAİL'E SALDIRDI
1 Nisan’da İsrail, İran’ın Şam’daki büyükelçilik binasına hava saldırısı düzenledi. Saldırıda, İran’ın Devrim Muhafızları Ordusundan 2’si general olmak üzere toplamda 7 kişi hayatını kaybetti. Saldırıdan günler sonra İran, İsrail'e cevap olarak olarak 100’den fazla insansız hava aracı (İHA) ve füze ile saldırğını belirtti.
İSRAİL’DEN İLK AÇIKLAMA
İsrail Ordusu, İran'ın İsrail'e yönelik insansız hava aracı ile saldırı başlattığını ve İsrail'in hava savunma sisteminin saldırıya karşı hazır durumda olduğunu açıkladı. İsrail Ordusu, İran'a ait insansız hava araçlarının İsrail'e ulaşmasının saatler alacağını ve tehlike oluşması muhtemel bölgelerde sirenler çalacağını bildirdi. Bu açıklamanın ardından İran balistik füzelerini kullanmaya başladı.
AMERİKA İSRAİL’İ DESTEKLEDİKLERİNİ AÇIKLADI
Beyaz Saray, ABD Başkanı Joe Biden’ın gelişmeler üzerine ulusal güvenlik danışmanlarıyla bir araya geleceği belirtildi. Biden’ın ekibi tarafından düzenli olarak bilgilendirildiğini belirten Beyaz Saray, "İran, İsrail’e hava saldırısı başlattı. İsrail'in güvenliğine desteğimiz tam. ABD, İran'dan gelen tehditlere karşı (İsrail'in) savunmasını destekleyecek" ifadelerini kullandı.
İRAN’DAN HAVA SAHALARINI AÇAN ÜLKELERİ TEHDİT
Saldıranlardan sonra İran Savunma Bakanı Muhammed Rıza Aştiyani, ülkesine yönelik saldırılara karşı uyarılarda bulundu. İranlı Bakan, "İsrail'in İran'a saldırması için hava ve kara sahasını açan ülkeler, kararlı cevabımızı alacaktır" açıklamasında bulundu.
TÜRKİYE HAVA SAHASINI KAPATTI
İran, hava sahasını açan ülkeleri tehdit etmesi sonucu gözler Türkiye’ye çevrildi. Saldırıların başlamasının ardından Türk Hava Yolları (THY) ve Pegasus Havayollarının ise dün gece ve bugün İran, Ürdün, Irak ve Lübnan'a yapacağı seferler iptal ettiğini duyurdu. Gece saatlerinde bir benzeri iddiada İncirlik Üstü için yapıldı. Gece saatlerinde Türkiye’nin ABD'nin İncirlik Üstlerinin kullanmasını yasakladığı haberleri sosyal medyada dönmeye başladı. Fakat bu konuyla alakalı resmi bir açıklama gelmedi.
ADANA İNCİRLİK ÜSSÜ NEDEN VE NE İÇİN KURULDU?
İncirlik üssü Adana sınırları içerisinde yer alan ve şehri merkezine yaklaşık 13 kilometre uzaklıkta olan askeri bir üst. Üstün inşasına Türkiye’nin NATO Üyeliğinden tam bir yıl önce başlandı. 1951 yılında ABD Mühendislik Grubu olarak isimlendirilen bir ekip tarafından başlanan üs, 1954'te açıldı. İlk etapta ABD Hava Kuvvetleri'nin olağanüstü durumlarda konuşlanma ve orta ile yüksek yoğunluktaki bombardımanlarda yer alan savaş uçaklarının bakımının yapılması amacıyla kullanılması öngörülüyordu. Ancak 1980 yılında üstlerde iyileştirmeler yapıldı. ABD’nin askeri kaynaklarında bugün bu üste yaklaşık 2 bin 500 Amerikan askerinin görev aldığı belirtiliyor. Üstlerin NATO kapsamında olmasından ötürü zaman zaman burada başka ülkelerin askerleri de görev alabiliyor.
İNCİRLİK ÜSSÜ KULLANILABİLİR Mİ?
Adana sınırları içerisinde yer alan İncirlik Üssü, Türkiye ve ABD’nin lişkilerinde hep en önemli konulardan biri olmuştur. Her ne kadar İncirlik Üssü Amerika’ya ait bir üs olsa da kullanımı tamamen Türkiye’ye ait olmaktadır. ABD’nin üssü kullanabilmesi için Türkiye’den izin alması gerekiyor. Fakat şu anda iddiaya göre Türkiye’nin buna izin vermediği konuşulurken aynı şekilde ABD ile görüşmelerin devam ettiği iddia ediliyor.
AMERİKA DAHA ÖNCE BU ÜSLERİ KULLANDI
İlk olarak Birinci Körfez Savaş’ı zamanı Amerika’nın Kuzey Irak’taki birliklerine hava desteğini bu üstlerden gönderirken, 2003 yılında tezkerenin TBMM tarafından reddedilmesi sonucu üstler sadece lojistik amaçlı kullanıldı. Aradan yıllar geçtikten sonra Türkiye 2015 yılında ABD’nin IŞİD'e karşı düzenlediği hava operasyonlarında İncirlik Üssü'nün kullanılmasına izin verdi.
